SGK hitap kayıtlarında EYT kapsamında görünmek için hizmetler birleştirilmeli midir?
Sosyal güvenlik sisteminde hizmet bütünleşmesi yapılması gerekir, zira tüm hizmetler üzerinden tek bir aylık bağlanmakta, bütünleştirilmeme durumunda ayrı ayrı iki ayrı aylık bağlanmamaktadır. Zamanla Sitemizde yaptığımız bu değerlendirmelerimiz EYT kapsamında daha da önem kazanmıştır.
Soru: İyi çalışmalar 1998 SSK lı olarak özel sektörde işe başladım. 2010 yılında devlet memuru oldum ve halen devlet memuruyum. 7 yıl özel sektörde SSK primim var. Ne zaman emekli olma şartları tutuyor?? 7 yıl SSK primimin devlet memurluğu hizmetinden sayılması için herhangi bir işlem yapmam gerekiyor mu? (Askerlik borçlanması yapmadım.) Cevabınız için şimdiden teşekkür ederim İyi çalışmalar diliyorum
Detaylar/Değerlendirmeler:
Çalışma hayatında farklı statülerde geçen çalışmalar olur. Memurluk, işçilik, esnaflık gibi. Genelde memurlardan memurluk görevine başlamadan önce işçi olarak geçen süreleri olan çoğunlukta olduğu gibi esnaf olarak çalışanlarda bulunmaktadır.
Peki memurlar bu süreleri tek bir hizmet haline getirmek zorunda mı:
A) 5434'e tabi memurlar açısından değerlendirmemiz:
2008 yılı Ekim ayından önce göreve başlamış olanlar açısından 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu, 2829 sayılı Hizmet bütünleşmesini sağlayan Kanun ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yer alan kurallar uygulanır.
Memurlar için "Kazanılmış Hak Aylığı" ve "Emekli Keseneğine Esas Aylık" olmak üzere iki kavram uygulanmak suretiyle tüm çalışma süreleri intibak işlemlerinde dikkate alınır.
Mevcut kanun kurallarına göre işçi veya esnaf olarak çalıştıktan sonra memurluk görevine başlayanların bu sürelerinin görev yaptıkları Kuruma bildirmesi gerekmektedir. Üstelik bu işlem zorunludur. Kurumlarca da memurun işçi veya esnaf olarak geçen çalışmaları var mı, yok mu memurlardan öğrenmesi gerekmektedir.
Yine mevcut kanun kurallarına göre, göreve başlangıç tarihi itibariyle tüm hizmetlerin bütünleşmeye tabi tutulması halinde, memurun emekli keseneğine esas intibakı ileriye gider ve memurun Sosyal Güvenlik Kurumu prim kesintisi artar.
Şayet, memurun işçi veya esnaf olarak geçen süreleri göreve başlangıç tarihinden itibaren yapılmaması ve daha ileriki yıllarda yapılması durumunda ise yine mevcut kurallara göre SGK. prim kesintilerinin gönderilmesi gecikecek ve Kurumlar SGK na bu primleri gecikme faiziyle birlikte göndermek durumunda kalacaklardır.
Esasen, SGK Hitap kayıtlarında memurların EYT kapsamına girilip girilmediğini görmek için de hizmet bütünleşmesinin yapılmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
Sonuç değerlendirmemiz olarak özetle: Hem kurumların hem de memurluk görevine
B) 5510'a tabi memurlar açısından değerlendirmemiz:
2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa memurluğa başlamış olanlar hakkında 657
sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu hükümleri uygulanır. Bunlar hakkında 5434 ve 2829 sayılı Kanun
kuralları uygulanmaz.
Peki, 5510 a tabi memurlar işçilik veya esnaflık sürelerini bütünleştiremez mi?
5510 a tabi memurlar için görevde iken 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 53 hükümleri uygulanır. Hizmetlerin birleştirilmesinin de yine bu madde uyarınca gerekli olduğunu değerlendirmekteyiz.
5510'a tabi memurların işçi, esnaf ve memurluk süreleri birleştirilerek intibak işlemi yapılmaz. Yani Sosyal Güvenlik Kurumu prim kesintileri buna göre belirlenmez. Sosyal Güvenlik Kurumu prim kesintileri almış oldukları görev aylıkları üzerinden/ prime esas kazançları üzerinden yapılır.
5510'a tabi memurların da görevde iken 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uyarınca intibaklarının yapılması işlemleri devam eder.
Sonuç değerlendirmemiz olarak; 5510 a tabi memurlarda çalıştıkları kurumlara hizmet bütünleşmesi talebinde bulunabilirler, ancak bu birleştirme emeklilik aşamasından önce hizmet bütünleşmesini yapmaya fayda sağlar, kişinin SGK. Kesintilerinde bir fazlalık söz konusu olmaz. Ayrıca, şayet memurun işçilik veya esnaflıkta geçen süreleri bitirmiş oldukları okullar itibariyle mesleklerine göre geçmiş bir süre ise sadece görev aylıklarını etkileyecek şekilde intibak işleminde dikkate alınması gerektiğini de 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 36 hükümlerinin mevcudiyeti karşısında doğru olacağını söyleyebiliriz.
Ancak, intibak olarak birleştirme yapmak sadece görev aylıkları ile sınırlı olur, emekli aylıkları ile ilgisi olmaz, yalnızca emekli ikramiyesi ile ilgili olarak 5434 sayılı Kanun ek Madde 82 hükmü icabı 5434 e tabi emsali memurun esas alınmasını sağlar.
Bu bağlamda, hem 5434, hem de 5510 a tabi memurların işçi, esnaf olarak geçen
sürelerini göreve başladıkları andan itibaren yaptırmalarının, esasen hizmet
olarak birleştirme yapmak hem memurun hem de kurumların görevi gereği olduğunu,
başlamış olanların işçi veya esnaf olarak geçen hizmetleri varsa göreve başlama
tarihleri itibariyle bütünleşmeye tabi tutulması için şayet Kurumlarca bir işlem
yapılmamışsa bu işlemlerin yapılması için Kurumlarına başvuru yapması gerektiğini,
dolayısıyla bu durumun SGK Hitap kayıtlarında EYT kapsamında olup olmadıklarının
da kayıtlı olarak görünmesini sağlayacak ve emeklilik aşamasında memur lehine
olacak ve herhangi bir pürüz çıkmadan emeklilik aşamasının hız kazandırılarak
sonuçlanmasını getireceğini değerlendirmekteyiz.
8 Eylül 1999 öncesi SGK primleri ödenmiş sigortalı çalışmaları olanlar EYT kapsamına
girerler:
8 Eylül 1999 tarihinden önce işçi statüsünde çalışma hayatına başlayan ve bu
tarihten sonra memur statüsüne girenler çalışma statülerine bakılmaksızın EYT
kapsamına girerler ve son statülerinin tabi olduğu emeklilik şartlarına tabi
olurlar.
Ayrıca, EYT yasalaştıktan sonra 8 Eylül 1999 tarihinden önce ister işçi, ister
esnaf, ister memurluk hizmetleri olsun fark etmeksizin son statülerinden, yani
memur olarak emekli olmak isteyenlerden kadın 20 hizmet yılını, erkek 25 hizmet
yılını tamamladığında yaş şartı aranmaksızın emeklilik talebinde bulunabileceklerini
değerlendirmekteyiz.
Yine, memurların emeklilik şartlarında herhangi bir sigortalılık süresi de aranmadığından
sadece 20 veya 25 tam hizmet yıllarının tamamlanması emeklilik müracaatı için
yeterli olacaktır.
EYT Kapsamına girmek için borçlanma yapılmalı mı?
8 Eylül 1999 tarihinden önce işçi, esnaf, memurluk gibi hizmetleri olanlar veya bu tarihten önce sadece işçi, esnaf hizmeti olup da bu tarihten sonra memur olanlar zaten EYT kapsamında olacağından ayrıca askerlik borçlanması yapmalarının sadece hizmet sürelerini artırmış olacaktır. Bu konudaki tasarrufun tamamen kendilerinde olduğunu söyleyebiliriz.
Açıklamalarımız bağlamında sizin için söylenebilecek durum şöyledir:
8 Eylül 1999 öncesi SGK primleri ödenmiş şekilde çalışmanız var ise EYT kapsamına girersiniz. Bu sigortalı sürelerinizin hizmet bütünleşmesi işlemine tabi tutulması gerekir. Şayet, bugüne kadar Kurumunuzca herhangi bir işlem yapılmamış ise tavsiyemiz Kurumunuzla irtibata geçmeniz ve bu konuda işlemlerin yapılmasını sağlamanız olacaktır. Zira, kayıtlarda görünmüyorsa ileriki günlerde emekli olacağınız zaman emeklilik işlemlerinizin olası bir gecikmeye sebebiyet verme ihtimalinin de olabileceğini değerlendirebiliriz.