5510'a tabi memurlar emekliliklerinde asgari ücret seviyesinden mi emekli aylığı alacaklar?

Soru : Merhaba, 2008 sonrası memurlar 5510'a sayılı kanuna tabi, ve henüz hiç emekli olan olmadı. 5434 sayılı kanuna tabi memurlar emekli maaşı bağlanma oranı ve maaşları 5510'a göre yüksek olduğu söyleniyor. 5510 sayılı kanuna tabi memurlar asgari ücret üzerinden emekli olacağı söyleniyor. Bu konu hakkında ki düşünceleriniz nedir.

Detaylar/Değerlendirmeler:

5434 e tabi olan memurlardan çalışma hayatları içerisinde yüksek ek gösterge uygulanması gereken unvanlarda en az 6 ay, makam tazminatı için de en az 2 yıl bulunmaları emeklilikte aylık açısından ve ikramiye açısından avantajlı duruma getirmektedir. Yani, emekliliğe yakın veya çalışma hayatları içerisinde diyelim 25 yıl içerisinde memur, şef, şube müdürü olan kişi son 2 yıl Daire Başkanı olup emekli olduğunda Daire Başkanı için öngörülen EK GÖSTERGE ve MAKAM TAZMİNATI GÖSTERGESİNE hak kazanmış olur. Aynı şekilde 25 yıl içinde Kariyer Uzmanı, Daire Başkanı olan kişi son 2 yıl içinde de Genel Müdür olduğunda Genel Müdür için öngörülen EK GÖSTERGE ve MAKAM TAZMİNATI GÖSTERGESİNE hak kazanmış olur.

Ancak, belirttiğimiz bu durum 5510 a tabi memurlar için geçerli olmamaktadır.

5510 a tabi memurların çalışma hayatları içerisinde prime esas kazançları yani bulunmuş oldukları görevler itibariyle yüksek görev aylığı alınan görevler olunması halinde bu durum SGK kesintilerine yansıyacak, dolayısıyla da aylık bağlama oranını artırmış olacaktır.

Yukarıda belirttiğimiz örnekten hareketle, 25 yıl içerisinde memur, şef, şube müdürü olan kişi son 2 yıl Daire Başkanı olsa da Daire Başkanı üzerinden emekli aylıkları hesaplanmayacak, bu çalışmaları içerisinde almış oldukları görev aylıkları emekli aylıklarını belirleyici olacaktır.

Ayrıca, 5510 a tabi memurlar için manuel olarak hesaplama yapılması mümkün olmamaktadır. Zira, 5510 a tabi memurların yaşlılık aylığı, engellilikten dolayı yaşlılık aylığı, malullük aylığı gibi yapılacak hesaplamalarda memurun tüm çalışma hayatı süresince SGK prime esas kazançları, ortalama aylık kazançları, güncelleme katsayısı vb. gibi bilinmesi gereken verilere ihtiyaç olmakta, bunun ise tarafımızca veya ziyaretçilerimizce bilinmesi mümkün olmadığından (özellikle prime esas kazançları) bu konularda bir hesaplama yapmamız da mümkün olmamaktadır. Tahmini bir hesaplama yapılması da zaten net bir bilgiyi içermeyecek ve yanıltıcı bilgi ve hesaplamalara yol açabilecektir. Esasen, kişilerin çalışma hayatları içerisindeki toplam kazançları da farklı olabilmektedir. Bu nedenle de kişi bazında bir hesaplama yapılması da mümkün olamamaktadır. SGK prime esas kazançların SGK sistemlerinde olduğu bilindiğinden aylık konusunda net bilginin de SGK tarafından öğrenilmesi gerektiğini belirtebiliriz.

Ancak, özetle şunu belirtmek isteriz. Her durumda 5510 a tabi memurların görev aylıklarının tamamı prime esas kazançlarda dikkate alınmış olsa da 5510 sistemindeki emekli aylığı bağlanması hesabının 5434 sistemindeki emekli aylığı bağlanması hesabıyla kıyaslanmaz. Şöyle ki; 5434 e tabi aylık hesabında tüm çalışma süresindeki primlerin ortalamasının etkisi yoktur, memurluk süresi içerisinde bulunduğu ve en yüksek aylık bağlamaya imkan veren konumu esas alınmaktadır. 5510 da ise bunun tamamıyla aksine tüm çalışma süresi içerisinde almış olduğu görev aylıkları ve prime esas kazanç tutarları memurun emekli aylığını belirlemede büyük etkendir. Yüksek maaş alınma ile düşük maaş alınma bağlanacak olan aylığı etkilemektedir. Bu bakımdan 5510 a tabi olanların prime esas kazançları ne kadar yüksekse o kadar yüksek, ne kadar az ise o kadar da az emekli aylığı alması kaçınılmaz olmaktadır.

Ayrıca, hesaplama şeklinde dönemsel olarak (2000 yılına kadar ayrı, 2000-2008 arası ayrı, 2008 sonrası ayrı şekilde) aylıklar hesaplanır ve son olarak da AYLIK= Ortalama Aylık Kazanç x Aylık Bağlama Oranı formulü ile hesaplanan bir aylık sistemine dahil olurlar. Bu durumdakilerin görev ünvanları, ek göstergeleri, vb. gibi görevde iken uygulanan görev aylığı kalemleri emekli aylıklarında dikkate alınmaz. Çalışma dönemlerindeki görev maaşları bağlanacak olan aylık tutarını belirlemeye katkı sağlar. Bu durum, 5510 sayılı Kanun Geçici Madde 2 hükmü gereğidir.

Bu nedenle, bu konuda net bir hesaplamayı SGK dan öğrenilmesi gerektiğini tavsiye edebiliriz. Sonuç bağlamında, 5510 a tabi memurların kesin olarak ASGARİ ÜCRET SEVİYESİNDE emekli aylıklarının olacağı konusunda doğrudur demenin yanıltıcı ve yanlış bir bilgi olacağını da değerlendirmekteyiz.
Yine, 5510 a tabi memurlar için emekli ikramiye tutarları aynı emsali 5434 e tabi memurlar için hesaplanan emekli ikramiye tutarları ile aynı olmaktadır.