Sözleşmelide 3 artı 1 modeline uygun ikincil düzenlemeler yapılmayacak mı?
26 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7433 sayılı Kanunla 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi büyük ölçüde değişti ve 28 Kasım 2022 tarihi itibarıyla görevde olan yaklaşık 450 bin sözleşmeli personelin memur kadrolarına atanması süreci tamamlandı. Yeni sisteme uyum sağlamak amacıyla ikincil mevzuatta yapılması gereken değişiklikler için verilen 6 aylık süre de geçti ama uyum düzenlemeleri halen yürürlüğe konulmadı.
Bu yazımızda uygulamada sorun yaşanmaması bakımından ikincil mevzuatta yapılması gerekli bazı düzenlemelerden bahsedeceğiz.
7433 sayılı Kanunla 657 sayılı Kanuna eklenen geçici 48. madde ile kamuda 28 Kasım 2022 tarihinde görevde olan sözleşmeli personele kurumlarında memur kadrolarına geçiş hakkı verildi. Kadroya geçiş için verilen ve sonrasında 6 Şubat depremi sebebiyle uzatılan süreler doldu ve kadroya geçiş süreci tamamlandı. 28 Kasım 2022 tarihinden sonra işe alınan sözleşmeli personel ise 3 yılını tamamladıkları tarihte kadroya geçiş hakkına sahip olacak.
Kamuda sözleşmeli personel istihdamında yapılan temel değişiklikleri özetleyecek olursak;
- Mahalli idarelerde görevli olanlar da dahil sözleşmelilik 3 yıllık çalışma sonrası memur kadrosuna geçiş garantili bir hale geldi,
- Sözleşmeli personel için memurların tabi olduğu disiplin hukuku yürürlüğe girdi,
- Sözleşmeli personelin görevden uzaklaştırılabilmesi sağlandı,
- Yurtdışı teşkilatlarında istihdam edilecek sözleşmeli personel farklı istihdam usul ve esasları belirlenmesi öngörüldü,
- Mahalli idarelerde işe alınacak sözleşmeli personel için KPSS zorunlu hale geldi,
657 sayılı Kanuna eklenen geçici 49. maddede, "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte 4 üncü maddenin (B) fıkrasında yapılan değişikliklere uyum sağlamak amacıyla yapılması gereken düzenlemeler altı ay içinde yürürlüğe konulur. Bu süre içinde mevcut mevzuatın, 4 üncü maddenin (B) fıkrasına aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir." hükmüne yer verilmiş, madde gerekçesinde ise "657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasında yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacıyla ilgili mevzuatta düzenleme yapılması için süre belirlenmektedir." denilmiştir. Altı aylık süre 26 Temmuz 2023 tarihinde dolmuş ancak ilgili mevzuatta bu kapsamda bir değişikliğe rastlanmamıştır.
Bu kapsamda yapılmasını gerekli gördüğümüz mevzuat düzenlemeleri incelediğimiz kadarıyla;
- Üç yıllık çalışma sonrasında kadroya geçecek pozisyon unvanlarının belirlenmesi,
- Devlet Memurları Disiplin Yönetmeliği ve kurumların disiplin amirleri yönetmeliklerinde sözleşmeli personelin de disiplin hükümlerine tabi olduğu dikkate alınarak yönelik değişiklikler yapılması,
- Yurtdışı teşkilatlarında çalıştırılacak sözleşmeli personel için ayrı çalışma usul ve esasları belirlenmesi,
- Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik ve kurumsal yer değiştirme yönetmeliklerinde sözleşmeli personelin zorunlu yer değiştirme kapsamında olup olmadığının belirlenmesi, sözleşmeli çalışma süresinin bölge hizmetinde nasıl değerlendirileceği konusu,
- Mahalli idarelerde sözleşmeli personel alımına ilişkin Kamu Görevlerine Atanacaklar İçin Yapılacak Genel Sınavlar Hakkında Yönetmelik ve Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Dair Sınav ve Atama Yönetmeliğinde değişiklik yapılması,
olarak sayabiliriz.
Ayrıca yeni sistem kapsamında 4/B kapsamında sözleşmeli personel alımlarının bir standarda kavuşturulması da gerekli görülmektedir. Memuriyet garantili bir sözleşmeli istihdam sistemine geçtiğimize göre sözleşmeli personel alımlarının merkezi yerleştirme kapsamına alınarak norm ve standartlarda memur alımlarıyla paralellik kurulmalı, özellikle yaş şartı ve diğer nitelikler konusunda uygulama birlikteliği sağlanmalıdır.
Bu değişikliklerin yapılması Cumhurbaşkanlığının yetki ve sorumluluğundadır. Uygulamada ortaya çıkacak sorunlara tek tek görüş verilerek çözüm bulunmaya çalışılması hem gereksiz iş yüküne sebep olacak hem de belirsizliğe ve farklı uygulamalara sebebiyet verecektir.