En düşük emekli aylığına zammı da içeren kanun teklifi Komisyonda

Teklifin tümü üzerinde söz alan CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, özellikle vergi adaletinin CHP olarak en çok üzerinde durdukları ve milyonlarca insan açısından bir an önce çözülmesini istedikleri bir konu olduğunu söyledi.

Kanun teklifinde, vergi sistemindeki ciddi problemlere yönelik hiçbir politika bulunmadığını savunan Türeli, vergi sisteminde bütünlük ve uyum olmadığını; mükelleflerin büyük ölçüde anlayamadığı, genelge ve muktezalar yoluyla yönlendirildiği bir yapıyla vergi sisteminin başarılı olamayacağını öne sürdü.

Türeli, "Vergi tabana yayılmıyor, hala çok yüksek bir kayıt dışılık oranı var. Vergi yükünün adaletsiz dağılımını düzeltecek hiçbir politika tedbiri görmedik." dedi.

Vergi aflarını da eleştiren Türeli, 2003-2023 yılları arasında 14 vergi affı ve varlık barışı çıkarıldığına dikkati çekerek, "Bununla nasıl sağlıklı işleyecek bir vergi sistemi kuracaksınız? Mükellef neden gitsin vergisini ödesin? Önemli olan vergi sistemini daha saydam, daha iyi işler hale getirmek, karmaşıklıkları gidermek, ödeme gücü ilkesini geçerli kılmak." ifadelerini kullandı.

DEM Parti Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, kanun teklifini eleştirerek, "Sık sık 'az kazanandan az, çok kazanandan çok alınacak' diyorsunuz ama Türkiye'de az kazanandan çok, çok kazanandan az alan bir vergi sistemi var." diye konuştu.

Vergide adaletin sağlanması meselesini iktidarın ciddiye almadığını savunan Oluç, işçilerle, emekçilerle, sendikalarla, meslek birlikleriyle konuşulmadan vergi düzenlemeleri yapılmaması gerektiğini söyledi. Oluç, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Teklifin mali etki analizine baktığınız zaman kaba hatlarıyla 150 milyar lira civarında bir rakam ortaya çıkıyor. 100 milyar lira da tasarruf paketinden gelecek, etti 250 milyar lira. 2024 bütçe açığı öngörülen bütçe kanununda 2 trilyon 700 milyar lira. Yani tasarruf paketi ve bu vergi paketi öngörülen gelir, bütçe açığının yüzde 10'unu bile karşılamıyor. Büyük ihtimalle yıl sonundaki bütçe açığı 3,5 trilyon lira civarında olacak."

- "Vergi aflarının ülkenin gündeminde olmaması lazım"

İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, kamuda tasarruf tedbirlerine ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifi gibi bu teklifin de yetersiz olduğunu savunarak, "Vergi adaletini sağlaması açısından son derece yetersiz bir vergi paketiyle karşı karşıyayız." dedi.

En düşük emekli aylığının 12 bin 500 liraya yükseltileceğini anımsatan Usta, "Emeklilerin geçimde bu kadar zorlandığını 35 yıllık meslek hayatımda hiç hatırlamıyorum. Bunun bir sürü nedeni var. En başında hükümetin yanlış politikaları, enflasyonun yanlış ölçülmesi ve yanlış uygulanan politikalar geliyor. Burada emeklilere yıllıkta 66 milyar lira yükü olacak bir şey vermiş olduk. Bu son derece komik." değerlendirmesinde bulundu.

Usta, özellikle madencilik ve enerji gibi sektörlerde faaliyet gösteren bazı şirketlerin aşırı kar elde ettiğini ancak çok cüzi miktarlarda vergi ödediklerini dile getirerek, vergiden kaçınan şirketlere yönelik bir düzenleme yapılması gerektiğini kaydetti.

Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Selim Temurci, kayıt dışıyla mücadeleyi desteklediklerini ancak vergi aflarının bu alandaki mücadeleyi olumsuz etkilediğini söyledi.

Temurci, "Her bir iki yılda vergi affının çıktığı bir ülkede biz aslında kayıt dışılığı devlet olarak kendi elimizle teşvik ettiren bir mekanizma kurduğumuzun farkında değil miyiz? Artık vergi aflarının ülkenin gündeminde olmayacağına dair çok net birtakım tavırlara ihtiyacımız var." dedi.

- "Vergi mevzuatı sadeleştirilmeli"

MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, teklifle, vergi adaletinin güçlendirilmesi, kayıt dışılıkla mücadele edilmesi, bazı istisnaların kaldırılması veya uygulama şeklinin değiştirilmesi, cezaların etkinliğinin artırılması, ithalatın azaltılmasına katkı sağlanması ve tahsilat etkinliğinin artırılmasının amaçlandığını aktardı.

Teklifte yer alan maddeleri desteklerini ifade eden Kalaycı, şöyle devam etti:

"Eleştiri olarak söyleyeceklerimiz de var. Bizim arzumuz vergi mevzuatı sadeleştirilmeli. Bu karmaşık yapıyı daha karmaşık hale getiren yeni eklemeler, düzenlemeler yapıyoruz. Bir bütünlüğü olan, gelir ve kurumlar vergisi kanunlarını birleştiren, vergiye uyumu kolaylaştıran, tabana yayan bir düzenleme yapılması ihtiyacı halen devam ediyor."

Kalaycı, kayıt dışılıkla ve vergi kaçakçılığıyla mücadelede vergi müfettişlerinin büyük rol oynadığını ancak vergi müfettişi sayısında yıllar itibarıyla bir azalma olduğunun altını çizerek, mutlaka yeni vergi müfettişleri yetiştirilmesi gerektiğini söyledi.

- "Türkiye'de köklü bir vergi reformuna ihtiyaç var"

AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş, teklifte önemli gelir getirici maddeler olduğunu ancak bunların da yeterli olmadığını ifade etti.

AK Parti iktidarlarında verginin artırılması yönünde önemli çabalar sarf edildiğini, bunun da vergi oranlarının düşürülerek yapıldığını vurgulayan Güneş, "Bireysel vergilerin aşağı çekilmesine, indirimler yapılmasına, KDV'lerin azaltılmasına rağmen AK Parti iktidarlarında vergi toplanması açısından önemli mesafeler katedilmiştir." diye konuştu.

Türkiye'de köklü bir vergi reformuna ihtiyaç olduğunu belirten Güneş, şunları kaydetti:

"Bunu yapmak siyasi açıdan kolay bir iş değil. Burada muhalefet partilerinin 'Gelin Türkiye'de bir vergi reformu yapalım' demesi lazım. Bunu yapan herhangi bir iktidara halktan büyük bir tepki doğacak. Harcamalar kısmında herkes cömert, 'herkese şunu verelim, bunu verelim' demek kolay bir iş, verirsiniz ama o verdiklerinizi nereden toplayacaksanız? O zor bir iş ve dolayısıyla da onu yapmak konusunda da çok istekli değilsiniz."

Teklifin tümü üzerindeki görüşmeler sürüyor.