En büyük dert arsa! Konut krizini hazine çözer
Konut üretiminde arsa maliyetinin payı yüzde 50'leri buldu. Bu da konut fiyatlarının artmasına sebep oluyor. Sektör temsilcileri, hazinenin elinde bulunan arsaların uygun fiyatla müteahhitlere verilmesi durumunda, konut üretiminin artacağını ve barınma sıkıntısına çözüm bulunabileceğini belirtiyor.
Ülkemizdeki konut talebi her geçen yıl artış gösteriyor. Ancak finansman problemi ve girdi maliyetlerinden kaynaklı olarak yükselen konut fiyatları sebebiyle konuta ulaşım zorlaşıyor. Ev sahipliği oranı azalırken, kiracı olanların sayısı da artıyor. Bu da bir dizi sıkıntıyı beraberinden getiriyor. Kira fiyatları yükseliyor. Konut alıcı rotayı yurt dışına çeviriyor ve yılda milyarlarca dolar yabancı ülkelere akıyor. Konut üretimi azalıyor, şantiyeler bir bir kapanıyor. İstihdam düşüyor ve bu sarmal ekonomiye yansıyor. 260 meslek dalına dokunan konut sektöründe kriz devam ediyor. Bu noktada konut üretiminin artması gerekiyor. Bunun için de girdi maliyetlerinin aşağıya çekilmesi şart. Üretimde en büyük maliyeti oluşturan (yüzde 50) arsa fiyatları şirketlerin bütçelerini zorluyor. Üstelik eski yapılar, deprem ülkesi olan Türkiye'de ayrı bir problem olarak masada duruyor.
FİRMALAR İYİ SEÇİLMELİ
Zaman zaman sayfamızda dile getirdiğimiz hazine arazilerinin uygun fiyatla,
güçlü ve kurumsal müteahhitlere verilmesi konusu önem arz ediyor. TOKİ bu tarafta
güzel işlere imza atıyor. Ancak TOKİ'nin tek başına üretimi karşılaması zaman
alıyor. Türkiye'nin çok değerli ve büyük müteahhitlik şirketleri bulunuyor.
Devlet, TOKİ ve bu müteahhitlerin ortak projeler üretmesi ile barınma krizinin
çözüme kavuşması mümkün. Bunun için de atıl durumda bulunan hazine arazilerinin
şirketlere açılması ve uygun fiyatları konutlar yapılması en doğru adım olacaktır.
KONUT ÜRETİMİ TALEBE YETMİYOR
Ülkemizde yıllık ortalama 800-900 bin civarında konut üretim ihtiyacı bulunuyor.
Ancak buna karşın arz sayısı 500-550 bin bandından seyrediyor. Sektörde yıllık
300 bin civarında bir açık olduğu görülüyor. Konuta talebi artıran en önemli
sebepler arasında evlilikler, boşanmalar, öğrencilerin üniversite kazanarak
eğitim için başka bir kente gitmesi, iş arayanların işe girmesi, kiracıların
daire alması ve artan nüfus gibi hususlar yer alıyor. Rakamlardan da anlaşılacağı
üzere; yatırım için alanlardan ziyade ihtiyaç sahiplerinin talebi çok daha yüksek.
İNŞAAT MALİYETİ SÜREKLİ ARTIYOR
Türkiye'de yaşanan enflasyon ve inşaat sektöründe yükselen maliyetler her geçen
gün artış gösteriyor. TÜİK'in açıkladığı verilere göre, inşaat maliyetleri bir
yılda yaklaşık olarak yüzde 70 oranında artış gösterdi. Bu yükselişte arsa maliyeti
payının rolü çok büyük. Ayrıca inşaat malzemesi fiyatları da bu yükselişe yol
açtı. Sadece işçilik endeksindeki yükseliş yüzde 111,83'ü buldu. Bu da konut
üretiminin önündeki en büyük engellerden biri.
ÜRETİM ARTARSA KRİZ ÇÖZÜLEBİLİR
Hazine arazileri TOKİ ve müteahhitler vasıtasıyla ekonomiye kazandırılabilir.
Şirketlere uygun fiyatlı veya vadeli verilebilecek olan bu araziler sayesinde
yılda 150-200 bin fazladan konut üretimi yapılabilir. Arsayı devletin vermesinden
dolayı üretim maliyetleri de düşeceğinden, ihtiyaç sahiplerine yönelik uygun
fiyatlı konutlar üretilebilir. Bugün Türkiye'de bir müteahhit yılda 6 bin konut
üretme potansiyeline sahip. Sektörde hatırı sayılır 10 müteahhit yılda 60 bin
konut üretebilir. Bu da barınma krizine çözüm olur. Burada dikkat edilmesi gerekilen
konu, bu arazilerin doğru firmalara verilmesi. Çünkü sermayesi güçlü ve sürdürülebilir
şirketlerin bu işte olması sektörün devamlılığı açısından önemli.
ARSA MALİYETİ DÜŞERSE KONUT FİYATI DA DÜŞER
Konuyla ilgili müteahhitler şu açıklamayı yapıyor: Pandemi sonrası konut sektörü
ciddi bir kriz içine girdi. Yeni inşaat yapımı geçmiş yıllara göre azaldı. Üretileni
satmak zorlaştı. Bundan istihdam da olumsuz etkilendi. Sektörümüzün eski günlerine
dönmesi için devletimiz mutlaka konut sektörünü desteklemeli. Hazine arazilerinin
uygun şartlarda şirketlere verilmesi çok önemli. Çünkü arsa maliyetleri üretimden
en önemli etken pozisyonunda. Belediyeler ve bakanlıklar müteahhit firmalarla
beraber yeni projeler üretebilir. Doğal olarak yüzde 50'ye mal olan arsa yüzde
15-20'lere düştüğünde 5 milyonluk liralık dairenin fiyatı 2 milyon lira düşer.
İHTİYAÇ SAHİPLERİNE YÖNELİK ÜRETİLEBİLİR
Ülkemizde ciddi bir konut alım talebi bulunuyor. Ancak finansmana erişimde yaşanan
zorluklar ve üretim maliyetlerinden dolayı konut fiyatlarının yükselmesi sebebiyle
bu talep karşılanamıyor. Hazine arazilerinin uygun şartlarda şirketlere açılması
ile düşük maliyetleri konu üretmek mümkün. Üretilen konutların da ihtiyacı olanlara
temin edilmesi gerekiyor. Bunun için de 'Üzerinde tapu olan almamalı' sistemi
devreye girebilir.
NECMİ ÇİÇEKÇİ