Emekli öğretmen, öğretmen olarak göreve dönebilir mi?

Soru : Nisan 2023 tarihinde EYT nin çıkmasıyla ve kendi isteğimle beklemeli olarak emekli oldum. Rehber öğretmenim ve en son İstanbul ilinde çalışıyordum. Yeniden göreve dönebilir mıyım ne yapmam gerekiyor? Şimdiden teşekkür ederim ilginize.

Detaylar/Değerlendirmeler:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 93 hükmü;

Emeklilerin yeniden hizmete alınması:

T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli olanlardan (5434 sayılı Kanunun 104 üncü maddesine göre emeklilikle ilgili görevlere yeniden atanamayacaklar hariç) sınıfında yazılı nitelikleri taşımakta bulunanlar kanunun 92 nci maddesi hükümlerine göre kurumlarda boş kadro bulunmak şartiyle yeniden memurluğa alınabilirler."

2005 yılından beri yürürlükte olan 5335 sayılı Kanun Madde 30 hükmü;

"Cumhurbaşkanı tarafından atanan veya görevlendirilenler, Türkiye Büyük Millet Meclisince yapılan seçimler sonucunda görev verilenler ile yükseköğretim kurumlarının öğretim üyeliklerine ve Sağlık Bakanlığının tabip ve uzman tabip kadrolarına yapılacak atamalar hariç olmak üzere, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar, genel bütçeye dahil dairelerin, katma bütçeli idarelerin, döner sermayelerin, kefalet sandıklarının, sosyal güvenlik kurumlarının ve bütçeden yardım alan kuruluşların kadrolarına açıktan atanamazlar. Diğer kanunların bu fıkraya aykırı hükümleri uygulanmaz.
Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar bu aylıkları kesilmeksizin; genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarda herhangi bir kadro, pozisyon veya görevde çalıştırılamaz ve görev yapamazlar.
."

HÜKÜMLERİN YORUMU:

657 sayılı Kanun Madde 93 hükmünde emeklilerin de tekrar kadrolu görevlere dönebilecekleri belirlenmekle birlikte, 5335 sayılı Kanun Madde 30 hükmü ile emeklilerin kadroya atanmalara kısıtlama getirilmiştir.
5335 sayılı Kanunun yukarıya alınan birinci fıkrası ile emekli de olsa şartsız olarak tekrar göreve başlanılabilecek olan görevler belirtilmiş,

İkinci fıkrası ile de emekli veya yaşlılık aylıkları kesilip görev yapılabilecek olan durumlar belirtilmiştir.

Ayrıca, 1 Ekim 2008 tarihinden önce memur olup da ister bu tarihten ister bu tarihten sonra memurluktan emekli olanların tekrar memurluğa atanma halinde emekli aylıklarının kesilmesi gerektiği yönünde 5434 sayılı Kanun Madde 99 hükmü de bulunur. Bu hüküm de şu şekildedir.

"Emekli, adi malullük, vazife malullüğü, dul veya yetim aylığı, son hizmet zammı alanlardan; hiçbir şarta bağlı olmaksızın emeklilik hakkı tanınan vazifelere tayin edilenlerin, aylıklarının tamamı, bu vazifelere tayinleri tarihini

takibeden ay başından itibaren kesilir. ."
Ayrıca, bu kapsama, yani emekli iken memur kadrosunda göreve başlama konusuyla ilgili mahalli idarelerin girmediğini de değerlendirmekteyiz.

Bu minvalde değerlendirmemiz şöyle olacaktır:

Emekliler genel itibariyle Cumhurbaşkanlığı kararnameli görevlere ve mahalli idareler (belediyelere) emekli aylıkları kesilmek suretiyle başlayabilir ama merkezi idarelere direkt başlamaları mümkün değildir.