Hiçbir görev ve yetkisi olmayan 'daire başkanı' kadrosuna yapılan atama kamu zararı

Görev ve yetki alanı belirtilerek daire başkanı kadrosu ihdas edilebilir

Kadroların ihdasına ilişkin düzenlemeler içeren Belediye ve Bağlı Kuruluşlar Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında ise; Yönetmelik'e ekli cetvellerde belirtilen daire başkanı kadro unvanları ile idari birimlerin oluşturulacağı, kadro unvanlarının hizmet gereklerine uygun olarak belirleneceği ve fiilen icra edilmeyen hizmetlere ilişkin kadro unvanlarının kullanılamayacağı hüküm altına alınmış olup 2975 unvan kodlu "Daire Başkanı" kadrosunun ihdas edilmesi durumunda, ihdas edilen kadronun görev ve yetki alanının atamaya yetkili amir tarafından belirlenmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Kurum savunması: Başka işlerde görevlendirdik

Sorumluların savunmalarında; ilgilinin Genel Müdürlük Makamı onayı ile Teftiş Kurulu Başkanlığı görevini yürütmek üzere tedviren görevlendirildiği, Teftiş Kurulu Başkanlığının görev ve yetkisinin mevcut olduğu, bu suretle Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik'in 9 uncu maddesinde belirtilen hükümler çerçevesinde işlem tesis edildiği ifade edilmişse de Rapora konu edilen husus, ilgilinin asaleten atanmış olduğu ve mali haklarının ödendiği "Daire Başkanı" kadrosuna ilişkin olup söz konusu kadronun mevcudiyeti, ilgilinin atanması suretiyle kullanılması ve bu kadro üzerinden ilgiliye aylık ödenmesi mevzuata aykırılık teşkil etmektedir. Dolayısıyla, sorumluların savunmalarının hukuken kabul edilebilirliği bulunmamaktadır.

Daire: 3
Karar Tarihi: 30.01.2024
Karar No: 474
İlam No: 52
Madde No: 4
Hesap Yılı: 2022

KARAR

Görev ve yetki alanı belirlenmemiş, icrai niteliği bulunmayan "Daire Başkanı" kadrosuna gerçekleştirilen atama

İdare tarafından ihdas edilen ancak hizmet gereklerine uygun olarak herhangi bir görev ve yetki alanı belirlenmemiş, icrai niteliği bulunmayan "Daire Başkanı" kadrosuna atanan ...'e daire başkanı kadrosunun mali haklarının ödenmesi sonucu . TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin olarak, dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.

23.11.1981 tarih ve 17523 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un, "Kuruluş" başlıklı 1 inci maddesinde, "İstanbul Büyük Şehir Belediyesinin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve bir elden işletmek üzere İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü kurulmuştur." ifadesi, Kanun'un Ek 5 inci maddesinde, "Bu Kanun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanır." hükmü yer almaktadır. Söz konusu hükümlere istinaden ... Büyükşehir Belediyesinin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek üzere, belediye bağlı kuruluşu olan, ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (...) kurulmuştur.

Belediye ve bağlı kuruluşların norm kadrosu ile personel istihdamına ilişkin düzenlemeler içeren, 22.02.2007 tarih ve 17523 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşlar Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik'in "Belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri tasnif cetvelleri" başlıklı 5 inci maddesine göre belediye ve bağlı kuruluşları hukuki durumu, hizmet özellikleri ve nüfuslarına göre gruplara ayrılmış, söz konusu gruplar Yönetmeliğin ekinde yer alan "Ek-1 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Tasnif Cetveli"nde gösterilmiştir.

Yönetmelik'in "Belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri norm kadro standartları cetvelleri" başlıklı 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında "Mahalli idareler kadrolarını Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-2 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro Standartları Cetvellerinde her alt grup için belirlenen standarda uygun olarak tespit ederler." hükmüne yer verilmiş olup kadrolara ilişkin standartlar, Yönetmelik'e ekli "Ek-2 Belediye ve Belediye Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro Standartları Cetveli"nde belirlenmiştir.

Yönetmelik'in "Kadroların tespiti" başlıklı 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında ise;

"Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-2 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro Standartları Cetvellerinde belirtilen birim müdürlüğü ve üstü yönetici kadro unvanları ile Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-3 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Kadro Unvanları Listelerinden (I), (II) ve (III) sayılı listelerde belirtilen unvanlar kullanılarak idari birimler oluşturulur. İdari birimler ile bu birimlere ait kadro unvanları arasında yetki ve görev mükerrerliğine yer verilemez ve bu kadro unvanlarından aynı mahiyetteki hizmet ve görevleri ifa edebilecek birden fazla yönetici kadro unvanı ihdas edilemez. Birim müdürlüğü ve üstü yönetici kadro unvanları hizmet gereklerine uygun olarak belirlenir ve fiilen icra edilmeyen hizmetlere ilişkin kadro unvanları kullanılamaz. Ek-3 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Kadro Unvanları Listelerinden (I) ve (II) sayılı listelerde yer alan 2975 unvan kodlu "Daire Başkanı" kadrosunun ihdas edilmesi durumunda; ihdas edilen her kadro için ayrı ayrı olmak üzere; görev ve yetki alanı bu maddede belirtilen hükümlere uygun olarak atamaya yetkili amir tarafından belirlenir." şeklinde düzenleme yapılmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre; . grubunda yer almakta olan ... tarafından anılan grup için belirlenen standartlar uyarınca, . adet daire başkanlığı kadrosunun cetvelde belirtilen unvanlar ile . adet daire başkanlığı kadrosunun, Yönetmelik'e ekli "Ek-3 - (II) sayılı Su ve Kanalizasyon İdareleri ile Diğer Bağlı Kuruluşlar Kadro Unvanları Listesi"nden seçmek suretiyle ihdas edilmesi gerekmektedir. Kadroların ihdasına ilişkin düzenlemeler içeren ve yukarıda aynen yer verilen Yönetmelik'in 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında ise; Yönetmelik'e ekli cetvellerde belirtilen daire başkanı kadro unvanları ile idari birimlerin oluşturulacağı, kadro unvanlarının hizmet gereklerine uygun olarak belirleneceği ve fiilen icra edilmeyen hizmetlere ilişkin kadro unvanlarının kullanılamayacağı hüküm altına alınmış olup 2975 unvan kodlu "Daire Başkanı" kadrosunun ihdas edilmesi durumunda, ihdas edilen kadronun görev ve yetki alanının atamaya yetkili amir tarafından belirlenmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Yapılan incelemede, ... Genel Kurulunun . tarih ve . no.lu kararına istinaden ihdas edilen 2975 unvan kodlu "Daire Başkanı" kadrosuna, . tarihli olur ile ...'in atandığı ve ilgiliye daire başkanı kadrosunun mali haklarının ödendiği görülmüştür. Ancak söz konusu kadroya, mevzuatta belirtilen amir hükmün aksine, görev ve yetki alanının belirlenmesi suretiyle icrai bir nitelik kazandırılmadığı tespit edilmiştir.

Sorumluların savunmalarında; ilgilinin, . tarihli Genel Müdürlük Makamı onayı ile Teftiş Kurulu Başkanlığı görevini yürütmek üzere tedviren görevlendirildiği, Teftiş Kurulu Başkanlığının görev ve yetkisinin mevcut olduğu, bu suretle Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik'in 9 uncu maddesinde belirtilen hükümler çerçevesinde işlem tesis edildiği ifade edilmişse de Rapora konu edilen husus, ...'in asaleten atanmış olduğu ve mali haklarının ödendiği "Daire Başkanı" kadrosuna ilişkin olup söz konusu kadronun mevcudiyeti, ilgilinin atanması suretiyle kullanılması ve bu kadro üzerinden ilgiliye aylık ödenmesi mevzuata aykırılık teşkil etmektedir. Dolayısıyla, sorumluların savunmalarının hukuken kabul edilebilirliği bulunmamaktadır.

Bu itibarla, mevzuata aykırı söz konusu atama sonucu ilgiliye; kariyer unvanı olan mimar kadrosunun mali hakları yerine, daha yüksek tutarlardaki daire başkanı kadrosunun mali hakları ödendiğinden, 24.12.2003 tarih ve 25326 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinin birinci fıkrası ve ikinci fıkrasının (g) bendi uyarınca "Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması" şeklinde tanımlanan kamu zararının oluşmasına sebebiyet verilmiştir.

Söz konusu kamu zararına ilişkin sorumluluk hususu değerlendirildiğinde;

Oluşan kamu zararından, ...'in atanması hususunu Yönetim Kuruluna havale eden yazıda, "... hariç olmak üzere" paraf ve imzaları bulunan ilgililer ile atamaya karar veren Yönetim Kurulu üyelerinin sorumluluğu bulunmaktadır.

Raporda; (Bilgisayar İşletmeni) ...'ın da sorumlu tutulması talep edilmiş ise de ilgilinin eylemi, bahse konu atama teklifini yazıya dökmekten/yazmaktan ibaret olduğundan, bu eylem ile oluşan kamu zararı arasında illiyet bağı bulunmadığından, sorumluluğu bulunmamaktadır.

Diğer yandan, 5018 sayılı Kanun'un "Harcama talimatı ve sorumluluk" başlıklı 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur." hükmü gereğince ilişikli ödeme emri belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilileri,

31.12.2005 tarih ve 26040 sayılı 3. Mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esasların "Ön mali kontrol süreci" başlıklı 12 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "Harcama yetkilileri, (.) bir veya daha fazla sayıda gerçekleştirme görevlisini ödeme emri belgesi düzenlemekle görevlendirir. Ödeme emri belgesini düzenlemekle görevlendirilen gerçekleştirme görevlileri, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde ön mali kontrol yaparlar. Bu gerçekleştirme görevlileri tarafından yapılan kontrol sonucunda, ödeme emri belgesi üzerine "Kontrol edilmiş ve uygun görülmüştür" şerhi düşülerek imzalanır." hükmü gereğince ödeme emri belgesini düzenleyen gerçekleştirme görevlileri,

Giderin gerçekleştirilmesi sürecinde mevzuata uygunluk açısından gerekli kontrolleri yapmakla yükümlü kılınmışlardır.

Ancak somut olayda kamu zararı, mevzuata aykırı bir şekilde gerçekleştirilen atama sonucu yapılan ödemeler nedeniyle meydana gelmiştir. 15.08.2007 tarih ve 26614 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Mahalli İdareler Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin "Aylıklar" başlıklı 8 inci maddesine göre, ödemenin yapıldığı ilk aya ait ödeme emri belgesine, ilk atama/naklen atamalarda atama onayı, işe başlama yazısı ve personel nakil bildirimi eklenmektedir. Dolayısıyla atamayı müteakip ilk ödeme emri belgesinde imzaları bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisine gerekli kontrolleri yapmadıkları gerekçesiyle sorumluluk tevcih edilebilecek iken takip eden ödeme emri belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlilerine, sözleşmeyi müteakip ilk ödeme emrinde imzaları bulunmamak koşuluyla, sorumluluk tevcih edilemeyecektir.

Bu suretle, Raporda sorumluluk tevcih edilen Gerçekleştirme Görevlileri (Şube Müdürü) ..., (Şube Müdürü) ... ve (Şube Müdürü) ...'in atamayı müteakip ilk ödeme emrinde imzaları bulunmadığından, oluşan kamu zararından bu görevleri nedeniyle bir sorumlulukları da bulunmamaktadır. Atamayı müteakip ilk ödeme emri belgesinde imzası bulunan Harcama Yetkilisi (Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı) ...'nın ise eylemi ile oluşan kamu zararı arasında illiyet bağı bulunduğundan, imzasının bulunduğu ödeme emri belgeleri ile ilişkili kamu zararı tutarlarından sorumluluğu bulunmaktadır.

Sonuç olarak;

...'in, mevzuata aykırı bir şekilde, hizmet gereklerine uygun olarak herhangi bir görev tanımı yapılmamış ve icrai niteliği bulunmayan "Daire Başkanı" kadrosuna atanması suretiyle ilgiliye daire başkanı kadrosunun mali haklarının ödenmesi sonucu oluşan toplam . TL kamu zararının,

Harcama Yetkilisi (Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı) ...; Diğer Sorumlular (... Büyükşehir Belediye Başkanı) ..., (... Genel Müdürü) ..., (... Genel Müdür Yardımcısı) ..., (... Yönetim Kurulu Üyesi) ..., (... Yönetim Kurulu Üyesi) ..., (... Yönetim Kurulu Üyesi) ..., (İnsan Kaynakları ve Eğitim Dairesi Başkanı) ..., (Şube Müdürü) ... ve (Şef) ...'a, müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faiziyle birlikte ödettirilmesine,

karar verildi.