Memuriyet öncesi rahatsızlık derecesi görevde iken artarsa malulen emekli olunabilir mi?

Detaylar/Değerlendirmeler:

5510'a tabi memurlar 2008 yılı Ekim ayından önce hiçbir şekilde memurluk, yedek subaylık, vekil öğretmenlik vb. gibi 1 gün dahi çalışılan hizmetleri olmayan kamu görevlileridir.
5510'a tabi memurlardan malulen emeklilik şartlarını kazanmada önemli olan malullük durumlarının kesin olarak göreve başlamadan önce olmaması gerekir, şayet bu durumları varsa malulen emeklilik sistemi üzerinden işleme tabi tutulmazlar.
Göreve başlamadan önceki malullük durumlarının kriteri de memurun çalışma gücünün en az % 60 ını veya görevlerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünün kaybedildiğinin mutlaka SGK Sağlık Kurulunca karar verilmesi gerekir. Şayet göreve başlamadan önce bu şekilde bir tespit yapılırsa memur malulen emekli olamaz.

Bu durumda da, göreve başladıktan sonra çalışma gücü kayıp oranlarına göre yaşlılık aylığı bağlanması sistemine tabi tutulurlar. Ve haklarında düzenlenen sağlık kurulu raporlarının SGK Sağlık Kurulunca incelenmesi neticesinde memurun çalışma gücündeki kayıp oranının;
- % 50 ila % 59 arasında olduğu tespit edilirse en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,
- % 40 ila % 49 arasında olduğu tespit edildiğinde de en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,
Hizmetlerinin bulunması şartıyla yaş şartı da aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar.

Ayrıca, göreve başlamadan önce çalışma gücünün en az % 60 ını veya görevlerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünün kaybedildiğinin SGK Sağlık Kurulunca tespit edilmesi durumunda da memurun malulen emeklilik değil de yaşlılık aylığı bağlanması mümkün olabilmekte, bu durumda da memurun en az 10 yıldan beri sigortalı bulunması ve toplam olarak da 1800 gün SGK primleri yatırılmış hizmetlerinin olması gerekmektedir.
Ancak, memur göreve başladıktan sonra çalışamayacak duruma geldi ve bu durumu da göreve başlamadan önceki hastalığının devamı ise de memurluğa başlamadan önce çalışma gücünün en az % 60 ını veya görevini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünün kaybedilmiş olmasının mesleğe başlamadan önce olamayacağı, zira böyle bir durum olsa idi göreve alınması da mümkün olmayacağından göreve başlamadan önce malullük durumu söz konusu olmayacaktır.
Bu durumda memurun yani göreve başlamadan önceki rahatsızlığı olsa dahi bu rahatsızlık çalışma gücünün % 60 ını veya görevini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybedecek derecede bir rahatsızlık olmadığından, memur malullük talebinde bulunabileceğini değerlendirmekteyiz.
SGK Sağlık Kurulu memur hakkında düzenlenen sağlık kurulu raporlarının incelenmesi sonucunda bu rahatsızlık göreve başlamadan önce dahi olsa göreve başlamadan önce çalışma gücünün en az % 60 ından az veya görevini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünün kaybedilmediğinin, ancak görevde iken çalışma gücünün en az % 60 ını veya görevini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiğinin kararını verirse malullük hükümleri uygulanarak (en az 10 yıldan beri sigortalı olmak + toplam olarak 1800 gün hizmeti olmak şartıylı) aylık bağlanabileceğini değerlendirmekteyiz.

Malulen emeklilik için gereken yol haritasının ise aşağıda belirttiğimiz şekilde yapılabileceğini söyleyebiliriz;
1- Tam teşekküllü bir hastaneden nihai bir Sağlık Kurulu Raporunun alınması gerekir.
2- Görev yapılan Kurum tarafından raporun Sosyal Güvenlik Kurumuna iletilmesi, SGK Sağlık Kurulunca da memurun çalışma gücünün en az % 60 ını veya meslekte kazanma gücünü kaybettiğine dair karar verirse malullük aylığının bağlanabileceğini değerlendirmekteyiz.
3- Şayet çalışma gücü kayıp oranının yukarıda belirtilen orandan az olduğuna veya meslekte kazanma gücü kaybı olmadığına karar verir ve
Oran % 40-49 arası olursa 09/12/2010+18 = 09/12/2028 tarihi + 4680 gün hizmetin,
Oran % 50-59 arası olursa 09/12/2010 + 16 = 09/12/2026 + 4320 gün hizmetin,
Tamamlanması şartıyla malullük değil yaşlılık aylığı bağlanabileceğini söyleyebiliriz.

Sonuç değerlendirmemiz olarak; göreve başlamadan önceki rahatsızlığın malul sayılacak derecede bir rahatsızlık olmadığı sürece, sonradan bu rahatsızlığın ilerlemesinden dolayı oluşacak oranın en az % 60 veya meslekte kazanma gücünün kaybedilmesi şartıyla malullük hükümlerinden yararlanılmasının mümkün olacağını değerlendirmekteyiz.
Ayrıca, sağlık konusu tamamıyla tıbbi bir konudur ve sosyal güvenlik işlemlerinde bu raporların son inceleme mercii SGK Sağlık Kuruludur. Bu nedenle, bu durumda olanların, yani tereddütte kalınan hususların öncelikli olarak Kurumlarca SGK ya iletilip alınacak cevaba göre hareket edilmesini tavsiye edebiliriz.