Farklı statülerde çalışan diş hekimi memur statüsünden nasıl emekli olabilir?
1 Ekim 2008 tarihinden önce çalışmaya başlamış olup farklı statülerde, yani işçi, esnaf, memur olarak çalışması olanlar için 1260 gün kuralı önemlidir ve bu kural emeklilik statüsünde bağlanacak olan aylık sistemini belirler. 1 gün bile çalışma statüsü azlığı veya fazlalığı yönüyle farklılığı aylık bağlanacak mevzuatı değiştirmektedir.
Soru : Merhaba, 17.10.1978 doğumluyum. Uzman Diş Hekimiyim. Çalışma
hayatım;
Mart, 1997- Mayıs, 1997 3 ay 4-A, 2002-2006 4 yıl doktora borçlanması
2007 6 ay 4-A, Ocak, 2008- 2012 4-C, 2012-2014 4-A, 2015-2018 4-C (1,5 yılı
doğum borçlanması) 2019-2022 4-A, 2024 ve halen 4-C Toplam 6300 prim günüm var.
4-C li olarak ne zaman emekli olabilirim?
Detaylar/Değerlendirmeler;
1 Ekim 2008 tarihinden önce memurluk hizmetine başlamış olanlar tüm yönleriyle
5434 sayılı Kanuna tabi olurlar, hizmet bütünleşmesinde de 2829 sayılı Kanuna
tabi olurlar. 1 Ekim 2008 tarihinden önce SGK primleri ödenmiş olan ister işçi,
ister esnaf, ister memurluk hizmetleri olanların hizmet bütünleşmelerinde 2829
sayılı Kanun hükmü uygulanır ve son 7 yıl hizmet içerisinde geçen hizmet statüleri
emekli aylığı bağlanacak olan statüyü, yani işçi, esnaf, memur statüsünü belirler.
Son 7 yıl hizmet hesabı da şu şekilde yapılır;
Emeklilikte, 7 yıl hizmet yani 1260 gün hesabında sigortalılık süresi değil,
toplam 7 yıl hizmet toplamı esas alınır
Son 7 yıllık hizmetin (1260 günün) önemi bulunur. Son 7 yıllık hizmet süresi
kişinin hangi statüde emekli aylığı bağlanacağının tespitini yapar. Bu tespite
göre;
- Son yedi yıllık hizmetleri içerisinde hizmet süresi fazla olan statü esas
alınır. 2 statüde, yani işçi ve memur olarak çalışmaları olan kişi son 7 yıl
içerisinde 1260 gün ve daha fazla hangisinde geçmişse kişi bir tercihte bulunamaz
ve o statüden emekli olmak durumundadır. Yani 20 yıl işçi, 5 yıl da memur ise
memur olarak emekli olur, işçi olarak emekli olmak isterse de memurluktan ayrılıp
en az 1260 gün ve daha fazla işçi olarak çalışması gerekir.
-Şayet son yedi yıllık hizmetleri içerisinde 3 statüde, yani işçi, esnaf ve
memur olarak çalışmaları olan kişinin yine son yedi yıl içerisinde bu üç statüden
hangisi fazla ise o statüden emekli olabilir, eşit olması halinde ise son statüsü
esas alınır. Son 7 yıl hizmet içerisinde 3 yıl 6 ay (1260 gün) hesaplamasında
hizmet süresi yani iki tarih arası hesaplama şekli uygulanmaz, 7 yıl hizmet
hesabında SGK primleri ödenmiş hizmetler toplamı uygulanır.
Örnek 1- Kişi 2 Ocak 1989 - 2 Ocak 1997 tarihleri arasında işçi statüsünde
2850 gün ( 7 yıl 11 ay) primli hizmeti olsun, kişi daha sonra 3 Şubat 1999 tarihinde
memurluğa başlasın ve memurluk hizmetinden de 3 Şubat 2019 yılında ayrılsın,
bu kişinin memurluk hizmeti de 20 yıl olsun. Kişi daha sonra 4 Mart 2020 tarihinde
işçi olarak çalışsın ve diyelim 4 Mart 2022 tarihinde bu işinden ayrılsın (bu
süredeki hizmetleri de 2 yıl 11 ay olsun) ve emeklilik talebinde bulunsun. Bu
kişinin son 7 yıl içerisindeki hizmetlerin 3 yıl 6 ay hesaplamasında 4 Mart
2022 - 7 yıl = 4 Mart 2015 yılına bakılmayacak, ANCAK son 7 yıl hizmet hesaplamasında
kişinin son 7 yıl içerisindeki hizmetlerinin toplamı 1260 gün ve daha fazlası
memurluk hizmeti olacağından, emeklilikte memurluk hükümleri uygulanıp aylık
bağlanabilecektir. Yani işçilikte 2 yıl 11 ay, memurlukta da 4 yıl 1 ay hizmeti
esas alınacak dolayısıyla son 7 yıl hizmetlerin toplamının yarısından fazlası
memurluk hizmeti olacaktır ve memurluk emeklilik hükümleri emeklilikte uygulanacaktır.
Örnek 2- Birinci örneğimizdeki kişi şayet 4 Mart 2020 tarihinde işçiliğe
başlayıp, bu süresi de 4 Haziran 2023 veya daha fazla bir süre çalışıp ayrıldığında
bu defa işçilik süresi son 7 yıl hizmetleri arasında toplam işçilik hizmeti
fazla olacağından, yani 1260 günden fazla hizmet toplamı olacağından, bu kişi
emeklilik talebinde bulunduğunda memur olarak değil, işçi olarak emeklilik hükümlerine
tabi olacaktır.
Ayrıca, 8 Eylül 1999 tarihinden önce SGK primleri ödenmiş olarak çalışma
hayatına başlamış olanlar 7438 sayılı Kanun uyarınca, yani EYT olarak adlandırılan
Kanun gereği emeklilikte yaş şartına tabi olmazlar.
Yine, 8 Eylül 1999 tarihinden önce işçi, esnaf, memur olarak çalışmaya
başlamış olanlardan halen memur statüsünde görevlerini devam ettirenlerden kadın
memurlar 20 hizmet yılına, erkek memurlarda 25 hizmet yılına tabi olurlar ve
bu hizmet yıllarını tamamladıklarında emeklilik hakkını kazanmış olurlar. Burada
önemle belirtmek istediğimiz bir konuda ilk defa çalışmaya başladıkları
tarih esas alınarak kadın memurlar için 20 veya erkek memurlar için 25 yıl hesabı
yapılmaz, mutlaka SGK primleri ödenmiş (işçi, esnaf, borçlanılan süreler de
dahil olmak üzere) olmak şartıyla 20 veya 25 hizmet yıllarının tamamlanmış olmasıdır.
Açıklamalarımız bağlamında sizin için söylenebilecek durum şöyledir;
Belirttiğiniz şekilde 6300 gün (17 yıl 6 ay) hizmet sürenizi olduğunuzu
belirtmenize rağmen 2024 yılının hangi ayında memurluğa başladığınızı belirtmemiş
olduğunuzdan hesabımızı verdiğiniz bilgilere göre yapmaktayız.
Buna göre de, 6300 gün hizmetinizi 7200 günü (2 yıl 6 ay) tamamlayacak şekilde
memur statüsünde çalışarak tamamlamanız şartıyla son 7 yıl hizmet içerisinde
1260 günü memur statüsünde geçmiş olacağından memur statüsünden emekli olabileceğinizi
değerlendirmekteyiz. 2024 yılında başlama tarihinize göre 2 yıl 6 ay yerine
daha az bir çalışma sürenize göre de memur statüsünden emekli olabileceğinizi
değerlendirmekteyiz. Yani diyelim 4 Mart 2024 yılında memurluğa başlamış olduğunuzu
varsayarsak bu durumda son 1260 gün fazlalığını memur statüsünden kazanmanız
için memur olarak 2 yıl 6 ay yerine 15 Eylül 2024 tarihinden itibaren 1 yıl
7 ay daha çalışmanız halinde yine memur statüsünden emekli olabileceğinizi varsayabiliriz.
Ancak, bu hesabınızı yani hem SGK kayıtlarında hem de Kurumunuz kayıtlarında
mevcut toplam hizmet sürenizi hesap ettirmenizi önemle tavsiye etmekteyiz. Bu
yapılacak hesap sonrası memur statüsünden emekli olabilmeniz için 7200 günden
eksik kalan süre kadar memur olarak çalışmanız gerektiğini söyleyebiliriz.
Özetle, burada önemli olan mevcut yukarıda hizmet hesabını yaptığımız
şekilde durumunuza göre geriye doğru hizmet hesabının yapılması ve bu hizmetler
toplamında 7 yıl hizmetin yarısından fazlasının (1260 gün ve fazlasının) hesabının
yapılmasıdır.