Emekli aylığında 2025 farkı masada: Dilekçe için 15 Aralık uyarısı
Bu yıl dilekçe verenler ile 2025 yılında emekli olacakların aylıkları arasında oluşacak yüzde 30-35'lik yüksek farkın giderilmesi için gözler ekonomi yönetimine çevrildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, konuyu Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ele alacaklarını, netlik olmamasına karşın konunun üzerinde çalışıldığını açıklarken, emekliliğe hak kazanan binlerce kişi emeklilik dilekçesini beklemeye aldı. Sosyal Güvenlik Kurumu uzmanları, gelir kaybını önleyecek olası bir yasal düzenleme için emeklilik dilekçesi vereceklerin 15 Aralık tarihine kadar beklemeleri önerisinde bulunuyor.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (5510) kapsamında güncelleme katsayısı hesaplama yöntemi nedeniyle 2024-2025'te işçi ve Bağ-Kur emeklileri için aylık farkı ortaya çıkacak.
Bugünkü tabloyla yılın ikinci yarısında emeklilik dilekçesini verenler 2025'in ilk yarısında başvuruda bulunanlardan yaklaşık yüzde 30 daha fazla aylık alacak. Kamuoyunda tartışılan emekli aylıklarındaki bu farka yönelik nasıl bir formül uygulanacak merak ediliyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile konuyu ele alacaklarını belirten Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan'ın konuya ilişkin olarak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'la bir görüşme yapması bekleniyor.
Yüz binlerce kişi yıl sonuna kadar emekli olmayı düşünüyor
Emeklilik hesaplamalarına etki eden enflasyon ve büyüme oranları nedeniyle bu
yıl emeklilik dilekçesi vermek 2025 yılına göre çok daha avantajlı olduğu için
yüz binlerce kişi yıl sonuna kadar emekli olmayı düşünüyor. Emeklilik şartlarını
yerine getirdiği halde aylığını yükseltmek için çalışmaya devam edenler de bu
konuda bir adım atılıp atılmayacağını bekliyor.
Yasal değişiklik zorunlu
Emekli aylıklarının nasıl bağlanacağı 5510 sayılı kanun ile düzenlenirken farkın
giderilmesi için yasal düzenleme gerekiyor. Bakanlık yetkilileri, dilekçe tarihine
göre 2024'te emekli aylıkları arasında farkın yüksek olmasının bu yıl aylık
artışına esas alınan Temmuz 2023 ile Haziran 2024 ayı arasında gerçekleşen enflasyonun
2024 yılında beklenen enflasyon oranına göre yüksek çıkmasından kaynaklandığına
dikkat çekiyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, tüketici enflasyonu
Temmuz 2023-Haziran 2024 arasındaki bir yıllık dönemde yüzde 71.60 oranında
arttı. Merkez Bankası'nın 2024 yılı enflasyon tahmini yüzde 44 olarak öngörülüyor.
Fark nasıl ortaya çıkıyor?
Bu yıl Bağ-Kur, SSK emekli aylıklarına ocak ayında yüzde 49,25, temmuzda da
yüzde 24,73 oranında artış yapıldı. Temmuz-aralık döneminde emeklilik dilekçesi
verenler ocak-temmuz aylarında yıllık yüzde 86,16'ya çıkan bu zamdan yararlanacak.
2 Ocak 2025'ten sonra dilekçe verenler ise 2024 yılında emekli aylıklarına yapılan
bu zamdan yararlanamayacak. Bu yılki tüketici fiyat enflasyonunun yüzde 100'ü
ile milli gelirdeki artışın yüzde 30'u oranında artış yapılacak. Bu durumda
ortaya yaklaşık yüzde 30-35'lik kayıp ortaya çıkacak.
Dilekçeyi 15 Aralık'tan önce vermeyin!
Mevcut tablodaki kayıptan etkilenmemek için emeklilik dilekçesini aralık sonuna
kadar verilmesi yeterli bulunuyor. SGK uzmanları bu konuda endişesi olanların
en azından 15 Aralık tarihine yasal bir düzenleme yapılıp yapılmayacağını beklemelerinde
fayda bulunduğunu belirtiyor. Yapılacak düzenlemenin emekliliğe daha uzun süre
bulunanları da kapsaması bekleniyor.
Katsayı nasıl hesaplanıyor?
Güncelleme katsayısı, emekli olacak kişinin talep tarihinden önceki yılın enflasyon
ve büyüme rakamına göre hesaplanıyor. Talep tarihine göre de güncelleme katsayısı
değişiyor. 2024 yılı içerisinde aylık talebinde bulunan işçiye 2023 yılının
güncelleme katsayısı ile hesaplanan aylığı bağlanıyor. 2025 yılında talepte
bulunacak işçiye ise 2024 yılının güncelleme katsayısı kullanılarak aylık bağlanacak.
Memurları etkiliyor mu?
Memurların emekli aylıkları hesaplanırken gösterge sistemi kullanıldığı için
31 Aralık 2023 ya da 1 Ocak 2025 tarihinde emekli olmak arasında emekli aylığı
açısından bir fark bulunmuyor. Bağ-Kur'lular için de 2008 öncesi farklı bir
aylık hesaplama sistemi uygulanıyor. Ancak 2008 sonrasında güncelleme katsayısının
etki etmesi söz konusu olup bu nedenle Bağ-Kur'lular için de fark ortaya çıkacak.