Aynı yıl içinde naklen ataması yapılan memura harcırah ödenebilir mi?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "yolluk giderleri ve gündelikleri" başlıklı 177'nci maddesi aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

" Bu Kanun hükümlerine tabi Devlet memurlarından bir görevin ifası için sürekli veya geçici olarak görev yerinden ayrılanların yol giderleri ve gündelikleri, yolluklar hakkındaki özel kanun hükümlerine göre ödenir.

Sözleşmeli olarak çalıştırılanların yol masrafları ile gündelikleri sözleşmelerindeki şartlara göre ödenir."

6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun "tarifler" başlıklı 3'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde harcırah, (g) bendinde memuriyet mahalli, (h) bendinde başka yer kavramları tanımlanmıştır. Buna göre;

" Harcırah: Bu Kanuna göre ödenmesi gereken yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafından birini, birkaçını veya tamamını ifade eder.

Memuriyet mahalli: Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü, büyükşehir belediyelerinin olduğu illerde ise il mülki sınırları içinde kalmak kaydıyla memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu ilçe belediye sınırları içinde kalan ve yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler ile belediye sınırları dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu yerlerin devamı niteliğindeki mahaller ve kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerleri ifade eder.

Başka yer: Memuriyet mahalli dışındaki yerleri ifade eder."

6245 sayılı Kanunun "harcırahın unsurları" başlıklı 5'inci maddesine göre "harcırah; yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva eder. İlgili, bu kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstahak olabilir."

6245 sayılı Kanunun "yurtiçinden yer değiştirme masrafı" başlıklı 45'inci maddesi aşağıdaki şekilde hüküm altına alınmıştır.

" Yurtiçinde yer değiştirme masrafı memur veya hizmetlinin;

a. Kendisi için yurtiçi gündeliğinin yirmi katı,

b. Harcıraha müstahak aile fertlerinin her biri için yurtiçi gündeliğinin on katı (Bu miktar yurtiçi gündeliğinin kırk katını aşamaz),

c. Her kilometre veya denizmili başına, yalnız kendisi için yurtiçi gündeliğinin yüzde beşi,

Olarak hesaplanır.

13, 15, 16 ve 17 nci maddelerde yazılı olup aile fertlerinin memur veya hizmetli ile birlikte olmaksızın başka bir mahalle gitmeleri veya bu mahalden dönüşleri dolayısıyla harcırah verilmesi kabul edilen hallerde, aile fertlerine verilecek yer değiştirme masrafı, bunlardan birisinin memur veya hizmetli olarak nazarı itibara alınması suretiyle hesaplanır.

Bu maddeye göre harcıraha müstahak memur veya hizmetlinin eski görev mahallinden yeni görev mahalline atanan memur veya hizmetli eşine (c) bendi uyarınca hesaplanacak miktarın yarısı ödenir."

39 Seri Numaralı Harcırah Kanunu Genel Tebliği'nde; 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 3'üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde yer alan "memuriyet mahalli" tanımı 11/09/2014 tarihli ve 29116 mükerrer sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan 6552 sayılı "İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun"un 89'uncu maddesi ile yukarıdaki tanımdaki gibi değiştirilmiş olup, yapılan düzenleme ile büyükşehir belediyeleri dışında kalan belediyelerde eski uygulamanın devamı sağlanmış, büyükşehir belediyelerinin olduğu illerde görev yapan memur ve hizmetliler için yeni bir memuriyet mahalli tanımı yapılmıştır.

Söz konusu düzenleme ile büyükşehir belediyelerinde il mülki sınırları içinde kalmak kaydıyla;

1. Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu ilçe belediye sınırları içinde kalan ve yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler,
2. İlçe belediye sınırları dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu yerlerin devamı niteliğindeki mahaller,
3. Kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerler,

memuriyet mahalli olarak belirlenmiştir.

Böylece büyükşehir olan illerde; ilçe sınırları içinde ilçe belediye merkezi ile yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler memuriyet mahalli olarak kabul edilmiş, aynı ilçe sınırları içinde belediye merkezi ile yerleşim özellikleri itibarıyla bütünlük arz etmeyen yerler ise memuriyet mahalli dışı kabul edilerek harcırah ödenmesi imkanı getirilmiş, ayrıca ilçe belediyelerinin yerleşim yerlerinin birbirlerine yakınlaşması hatta birbirleri ile sınır oluşturacak şekilde iç içe girmesi nedeniyle ilçe sınırları dışına çıkmakla birlikte birinci fıkrada belirtilen yerler ile bütünlük arz eden ve aralarında yerleşim özellikleri bakımından ayrım bulunmayan yerler de memuriyet mahalli olarak kabul edilmiştir.

Bu nedenle; 30.03.2014 tarihinden sonra yapılan görevlendirmelere ilişkin olarak, idarelerce yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler ile bu yerlerin devamı niteliğinde olan yerlerin belirlenmesinde; yerleşim özellikleri bakımından konut, işyeri, meydan, okul, kamu binaları gibi resmi ve özel bütün yapıların topluca bulunduğu ve insanların yerleşmek amacıyla bir arada yaşadığı aralarında boşluk bulunmayan yerler ile bu bütünlüğün kesintisiz olarak devam ettiği yerlerin dikkate alınması ayrıca bu yerlerin dışında kalmakla birlikte kurumlarınca sağlanan servis araçları veya bu mahiyetteki taşıt araçları ile ulaşım sağlanan (her gün gidiş dönüş olmak üzere) yerlerin de memuriyet mahalli olarak belirlenmesi gerekmektedir.

Buna göre idareler harcırah verilmesi veya verilmemesini icap ettirecek olan çeşitli illere ait uygulama örneklerini de göz önünde bulundurarak yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda uygulamalarına devam edecekler, ihtiyaç duyulması halinde o il genelinde farklı uygulamaların önüne geçilebilmesi amacıyla defterdarlıklardan yol gösterici mahiyette görüş alacaklardır.

2024 ve 2025 yıllarını kapsayan toplu sözleşmenin uyuşmazlığı nedeniyle hakem kuruluna intikal eden ve hakem kurulu tarafından 31.08.2023 tarihli 2023/1 sayılı alınan Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararının "yurt içi yer değiştirme masrafı" başlıklı 56/1 maddesine göre; "Kamu görevlilerinin yurt içinde sürekli görevle başka yere naklen atanması halinde; yeni görev mahallinde göreve başlaması kaydıyla kendisine, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 45 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerinde belirtilen unsurlar (atandığı yere günübirlik gidip gelenler ile ikametgahının bulunduğu yere atananlar hariç olmak üzere), ev eşyasını yeni görev yerine fiilen taşıyıp taşımadığına bakılmaksızın eski memuriyet mahallinden yeni memuriyet mahalline kadar ödenir."

Sayıştay Genel Kurulu'nun kararına (T: 13.11.1986, S: 4585/1); yetkili makamın onayına göre aynı ilçe hudutları içinde ilçe merkezinden köye, köyden ilçe merkezine veya köyden köye atanan memurlara, yeni görev yerleri "memuriyet mahalli dışında" olmak koşuluyla sürekli görev yolluğu ödenmesi gerektiği oy birliği ile alınmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat birlikte değerlendirildiğinde; sürekli görev yolluğu, bir göreve naklen atanan memurlara eski memuriyet mahallinden yeni görev mahalline kadar kendilerine ve aynı zamanda aile fertlerine ait ev eşyalarının taşıtılmasına ve diğer zorunlu giderlerine karşılık verildiği dikkate alındığında naklen atamanın aynı il içinde yapılması önemli olmayıp memuriyet mahalli dışına yapılması halinde sürekli görev yolluğu ödenecektir.