Adliye personelinin suçüstü nöbetlerinde görevlendirmesinde eşitlik sağlanmalı!
Adliyelerdeki suçüstü nöbetleri, adalet komisyonu başkanlıklarının aldığı kararla hakim ve yardımcı yargı personeli eliyle yürütülmektedir. Ancak, hangi birimleri nöbete dahil edeceği ya da etmeyeceği tamamen Adalet komisyonu başkanının inisiyatifindedir.
Burada adalet sağlanarak personel arasında
İnsanlar evlerinde istirahat ederken ya da ailesiyle bir aradayken kamu binalarının içerisinde gecenin ilerlemiş saatlerine kadar ışıkları sönmeyen ve içerisinde can hıraş şekilde çalışan kamu görevlileri vardır. Bahse konu binalar adliyelerdir. Cumhuriyet savcılıkları tarafından Sulh Ceza Hakimliklerine yapılan taleplere veya tutuklamaya sevk edilen şüphelilerin sorgularının yapılması ya da yakalaması olan kişilerin yakalama işlemlerinin yapılması, değişik iş talepleri; suçüstü nöbetlerinde yapılan işlerden bazılarıdır. Benzer şekilde, Cumhuriyet savcılıklarında görevli olan adliye personeli, Cumhuriyet savcısı ile beraber gecenin bir vakti ölü muayene ve otopsi işlemleri yapmaktadır. Buradan hareketle; Asliye Hukuk Mahkemesinde görevli zabıt katibi, suçüstü nöbeti tutarken, bazı adalet komisyonu başkanlıklarının kararıyla; unvanı zabıt katibi olup da suçüstü nöbetinden muaf tutulan personeller olmaktadır. Yargısal faaliyetlerin olmadığı idari işler müdürlüğü ve adalet komisyonu başkanlıklarında görevli yardımcı yargı personeli suçüstü nöbetine yazılmamaktadır. Bu da personel arasında çalışma barışının bozulmasına sebep olmaktadır.
Bu haber metninin yıllardır dile getirdiği konulardan birisi de suçüstü nöbetlerine ilişkin yapılan personel görevlendirmelerinde yaşanan hakkaniyetsizliklerdir. Memurlar.Net'te muhtelif tarihlerde nöbetçi personel görevlendirmelerinde unvanı zabıt katibi olduğu halde nöbetten muaf tutulan birimlerin olduğu hususları dile getirilmiştir.
Adliyelerdeki nöbet uygulamasının hakkaniyetsizliğine ilişkin en son 11 Aralık 2023 tarihinde Memurlar.Net'te bu haber metninin yazarının mezkür konuya ilişkin diğer haberlerin linkinin de paylaşıldığı haber yayımlanmış, günün sonunda bu soruna ilişkin çözüm geliştirilememiştir.
Adliyelerdeki nöbet uygulamasında yaşanan hakkaniyetsizliklere ilişkin şu önerileri Adalet Bakanlığı'nın sayın yetkililerinin dikkatine sunuyoruz. Şöyle ki:
1. NÖBET BİRİMLERİ KURULMALIDIR.
Adliyelerdeki suçüstü nöbetleri, adalet komisyonu başkanlıklarının aldığı kararla
hakim ve yardımcı yargı personeli eliyle yürütülmektedir. Adalet komisyonu
başkanlıklarının hangi birimleri nöbete dahil edeceği ya da etmeyeceği tamamen
komisyon başkanının inisiyatifindedir. Bu hususa ilişkin bazı adalet komisyonu
başkanlıkları tüm personeli nöbete dahil ederken, bazı adalet komisyonu başkanlıkları
tüm personeli nöbete dahil etmemektedir. Bu konunun sorun olmaktan çıkartılması
için, nöbet hizmetleri birimleri ihdas edilebilir, böylece nöbeti ilgilendiren
tüm işlemler bu birim tarafından yerine getirilir. Böylece personelin çalışma
barışını bozan bazı birim çalışanlarının suçüstü nöbetinden muaf tutulması sorunu
da ortadan kaldırılmış olur. Öte yandan, nöbet hizmetleri biriminin ihdas edilmesi,
personelin suçüstü nöbetine ilişkin konularda uzmanlaşmasını da sağlayacaktır.
Hukuk mahkemesinde görevli zabıt katibinin, ceza mahkemesi işlerini ilgilendiren
suçüstü nöbetinin bazı konularına ilişkin detaylı bilgisi olmayabiliyor. Arama
ve el koyma kararı, el koyma kararının onaylanması, şüphelinin sorguya sevki,
sorgu sonrası tutuklama müzekkeresinin düzenlenmesi gibi hususlar ceza mahkemesi
personelinin bildiği konular olmaktadır. Burada konusu açılmışken şu hususun
da hatırlatılmasında fayda vardır. Şöyle ki: Nöbet hizmetleri birimi ihdas edildiğinde,
sabaha kadar ölü muayene ve otopsi işleri yapan ya da sorgusu sabaha kadar süren
özellikle örgütlü suçlardan dolayı ifade alma veya sorguda görevli personelin,
işlemlerin bittiği gün izinli sayılması hususu yapılacak düzenlemede göz ardı
edilmemelidir.
2. TÜM ZABIT KATİPLERİ SUÇÜSTÜ NÖBETLERİNE DAHİL EDİLMELİDİR.
Suçüstü nöbetlerinin, nöbet hizmetleri birimi ihdas edilmeden devam ettirilmesi düşünülüyor ise, Adalet Bakanlığının sayın yetkililerince tüm personelin suçüstü nöbete dahil edilmesini sağlaması suçüstü nöbetinde personel görevlendirmelerinde yaşanan haksızlığın önüne geçecektir.
Konunun önemi ilgililer tarafından dikkate alınıp, gereğinin yapılması dileğiyle.
ÇOTANAK