YÖK alan endeksi belirsizliği bitirmeli!

Bilindiği üzere, devlet yükseköğretim kurumları kadrolarında bulunan öğretim elemanlarına yapılacak olan akademik teşvik ödeneğinin uygulanmasına yönelik olarak, bilim alanlarının özellikleri ve öğretim elemanlarının unvanlarına göre akademik teşvik puanlarının hesaplanmasında esas alınacak faaliyetlerin ayrıntılı özellikleri ve bu faaliyetlerin puan karşılıkları, akademik teşvik toplam puanının %30'unu geçmemek üzere her bir akademik faaliyet türünün toplam puanın hesaplanmasındaki ağırlıkları, akademik teşvik puanının hesaplanmasına ilişkin usul ve esaslar ve bu hesaplamaları yapacak komisyonun oluşumu ile diğer hususları belirlemek amacıyla "Akademik Teşvik Ödeneği Yönetmeliği" 27 Haziran 2028 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak hayata geçmiştir.

Söz konusu Yönetmeliğin "Tanımlar ve kısaltmalar" başlıklı 3 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının (b) bendinde; Alan Endeksleri; "Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından hazırlanıp Yükseköğretim Kurulunca onaylanan doçentlik başvurusu için kabul edilen endeksleri" şeklinde tanımlanmıştır.

Daha sonra, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından doçentlik kriterlerinde yapılan değişikliklere dair 9 Ağustos 2023 tarihinde yapılan açıklamada şu ifadelere yer verilmiştir:

"Temel alanlar özelinde farklılaşan ve karmaşıklığa sebep olan alan indeksleri tanımı kaldırılmıştır. Bu tanım yerine AHCI, ESCI, Scopus kapsamındaki dergilerde yayımlanan makaleler için puanlamalar yapılmıştır."

Bu açıklama sonrası, akademik teşvik ödeneği işlemlerinde üniversiteler arasında farklı yorumlar sonrası farklı uygulamalara gidilmiştir.

Örneğin, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi tarafından yapılan duyuruda; "2024 Mart Dönemi itibariyle Doçentlik Başvuru Kriterleri güncellenmiş ve alan endeksi ifadeleri temel alanlar kapsamında doçentlik başvuru kriterlerinden çıkarılmıştır. 2024 yılı Doçentlik başvuru kriterlerinde alan endeksi ifadeleri yerine ESCI, AHCI, Scopus ve SPORT Discus endeksleri tanımlanmış ve kullanılmıştır.

2024 Mart Dönemi itibariyle Doçentlik Başvuru Şartlarında yapılan bu değişiklikler göz önünde bulundurularak 2024 Yılı ESCI / AHCI/ Scopus / SPORT Discus kapsamındaki dergilerle ilgili faaliyetlerin (makale, editörlük, atıf) YÖKSİS Akademik Teşvik Modülünde "Alan endeksleri" sekmesinden puanlanabilmesine karar verilmiştir." ifadesi yer almıştır.

Uşak Üniversitesi tarafından yapılan açıklamada ise; "2024 yılı Akademik Teşvik Başvurularında, Akademik Teşvik Ödeneği Teşkilat Yönetmeliğinin 3. maddesinin 1b bendinde tanımlanan "Alan endeksleri: Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından hazırlanıp Yükseköğretim Kurulunca onaylanan doçentlik başvurusu için kabul edilen endeksleri," ifadesi gereğince mevcut doçentlik başvuru kriterlerinde alan endeksi tanımı olmadığından YAYIN ve ATIF eserlerinde Alan Endeksi olarak puanlama yapılmaması gerekmektedir. Bu tür eserler Diğer Uluslararası Endeksler kapsamında puanlanması gerekmektedir." denilmiştir.

Görüldüğü üzere, üniversiteler akademik teşvik işlemlerinde alan endeksi hakkında ÜAK tarafından yapılan değişiklik sonrası uygulanacak süreci farklı yorumlamış ve uygulamada her üniversitede birbirinden farklı işlemler yürütülmektedir.

Bu çerçevede, halen üniversitelerde yürüyen başvuru ve değerlendirme sürecinde alan endeksi hakkında belirsizliğin giderilmesi amacıyla Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından üniversitelere bilgilendirme yapılması faydalı olacaktır!