Bölüm Başkanı Jüri Üyeliğinden Çekilebilir Mi?

Dava konusu olayda, bir üniversitede ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna birden fazla aday başvuru yapmıştır. Üniversite tarafından puan üstünlüğü olan adayın ataması yapılmış olup, bilirkişi raporuna göre yapılan bu işlem ilk derece mahkemesi tarafından hukuka uygun bulunmuştur.

Bölge İdare Mahkemesi ilk derece mahkemesinin kararını hukuka uygun bulmuştur.

Danıştay Sekizinci Dairesi ise puan üstünlüğü kısmından önce jürinin belirlenmesi aşamasında etik hassasiyetlere dikkat edilmediğini tespit etmiştir.

İlgili daire, jüri üyelerinden ilgili mevzuat gereği zorunlu olarak seçilmesi gereken Bölüm Başkanıyla atanan adayın ortak çalışmalarının bulunduğunu, her ne kadar mevzuat gereği zorunlu olarak yer alması gerekse dahi ilgilinin jüri üyeliğinden çıkarılarak Bölüm Başkanına vekalet edebilecek bir öğretim üyesinin jüri üyeleri arasına dahil edilmesini sağlayacak biçimde jürilerin belirlenmesi gerektiğine hükmederek atama işleminin iptaline karar vermiştir.

T.C.

D A N I Ş T A Y

SEKİZİNCİ DAİRE

Esas No : 2023/1612

Karar No : 2024/6145

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Üniversitesi

VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E:..., K:...sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi ... Mühendisliği Bölümünde araştırma görevlisi olarak görev yapan davacı tarafından, görev yaptığı bölüm için ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna Dr. ...'in atanmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istenilmiştir

....İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; Mahkeme tarafından yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan 05/01/2022 tarihli bilirkişi raporunda ...'in sağladığı puanın 1339, davacının puanının ise 1231 olduğu yönünde kanaat bildirildiği, davalı üniversitenin Mühendislik Fakültesi ... Mühendisliği Bölümü için ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna ataması yapılan Dr. ...'in söz konusu kadroya atanmak için mevzuatta aranan tüm şartları taşıdığı, başvuru dosyasında sunduğu eserlerinin yeterli nitelik ve nicelikte olduğu, bilirkişi incelemesi neticesinde puanının davacıdan daha fazla olduğunun görüldüğü, bu bakımdan atama işleminin kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı bir yönünün de bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, kadroya atanan ...'in başvuru dosyasında gerçeğe aykırı beyanlarının olduğu, bu sayede puanını yükselttiği, jüri üyelerinden birinin kendisinin tez danışmanı olduğu ve neredeyse bütün yayınlarında bu kişinin ortak yazar olarak bulunduğu, atamanın objektif olarak gerçekleştirilmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, atama işleminin objektif ölçütler esas alınarak gerçekleştirildiği, adayların bilimsel çalışmalarının usulüne uygun incelenip değerlendirildiği, işlemin kamu yararı ve hizmet gerekleri göz önünde bulundurularak hukuka ve mevzuata uygun tesis edildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :

Dava; Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi ... Mühendisliği Bölümünde araştırma görevlisi olarak görev yapan davacı tarafından, görev yaptığı bölüm için ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna Dr. ...'in atanmasına ilişkin... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun "Doktor Öğretim Üyesi" başlıklı 23. maddesinde; "a) Yükseköğretim kurumlarında açık bulunan doktor öğretim üyesi kadroları rektörlükçe ilan edilir. İlan edilen bu kadrolara fakültelerde dekan; diğer birimlerde müdürler, biri o birimin yöneticisi biri de o yükseköğretim kurumunun dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isterler. Dekan veya ilgili müdür yönetim kurullarının görüşünü aldıktan sonra önerilerini rektöre sunar. Atama rektör tarafından en çok dört yıl süre ile yapılır. Her atama süresinin sonunda görev kendiliğinden sona erer. Görev süresi sona erenler yeniden atanabilirler. b) Doktor öğretim üyeliğine atanabilmek için, doktora ile tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olmak gerekir. c) Yükseköğretim kurumları, doktor öğretim üyesi kadrosuna atama için Yükseköğretim Kurulunun onayını almak suretiyle, münhasıran bilimsel kaliteyi artırmak amacına yönelik olarak, bilim disiplinleri arasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte ek koşullar belirleyebilirler." hükmüne yer verilmiştir.

Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliğinin "Başvuru ve atanma süreci" başlıklı 6. maddesinde, "Doktor öğretim üyesi kadrolarına başvuranlar özgeçmişlerini, bilimsel çalışma ve yayınlarını dört nüsha olarak ilgili dekanlık veya müdürlüğe teslim eder. Fakültelerde dekan, diğer birimlerde müdür; ilan edilen kadrolar için adayların durumlarını incelemek üzere, en az biri başka üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsünden olmak üzere adayın başvurduğu bilim alanı ile ilgili olan üç profesör veya doçent kadrosunda bulunan doçenti, ilana son başvuru tarihinden itibaren on beş gün içinde tespit eder. İlan edilen kadronun bulunduğu birimin bölüm başkanının, profesör veya doçent kadrosundaki doçent olması halinde, tespit edilecek üç profesör veya doçent kadrosundaki doçentten biri olarak belirlenmesi zorunludur. Dekan veya ilgili müdür her aday için bu öğretim üyelerine, adaylarla ilgili bilimsel yayın ve çalışmalara ilişkin dosyaları göndererek bir ay içerisinde yazılı görüşlerini bildirmelerini ister. Dosya inceleme sonuçlarının bir ay içinde gelmemesi halinde aynı usulle tespit edilen başka profesör veya doçente dosyalar incelenmesi için gönderilir. Dekan veya ilgili müdür yazılı görüşlerin alınmasından sonra ilk yönetim kurulu toplantısında aday veya adaylar hakkında ayrı ayrı görüş alır. Bir açık kadroya birden fazla adayın başvurması halinde yönetim kurulu gerekçeli olarak tercihini belirtir. Dekan veya ilgili müdür kanaat ve önerilerini rektöre sunar. Rektör atamanın yapılıp yapılmayacağına karar vererek gerekli işlemleri yürütür. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 34 üncü maddesi uyarınca sözleşmeli olarak çalıştırılacak yabancı ülke vatandaşı öğretim elemanlarının doktor öğretim üyeliğine atanma ile ilgili şartları sağlamaları kaydıyla sözleşmeli olarak çalıştırılmasında bu Yönetmelikte belirlenen ilan şartı dışındaki usul ve esaslar uygulanır.", "Atama" başlıklı 7. maddesinde; "Doktor öğretim üyeleri, ilgili yönetim kurulunun görüşü alındıktan sonra fakültelerde ilgili dekanın, diğer birimlerde müdürün önerisi ile rektör tarafından en az bir en çok dört yıl süre ile atanır. Her atama süresinin sonunda görev kendiliğinden sona erer. Görev süresi sona erenler ilgili yönetim kurulunun uygun görüşü üzerine rektör tarafından yeniden atanabilir. Doktor öğretim üyelerinin ne kadar süre ile atandığı kendilerine tebliğ edilir." düzenlemeleri yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Dava dosyasının incelenmesinden; davalı üniversite tarafından Mühendislik Fakültesi ... Mühendisliği Ana Bilim Dalına doktor öğretim üyesi alımı için 25/12/2019 tarihinde ilana çıkıldığı, söz konusu alım için davacının ve Dr. ...'in de aralarında bulunduğu altı başvurunun yapıldığı, yapılan değerlendirme neticesinde ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna Dr. ...'in atanmasına karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Jüri oluşturulmasındaki amaç, adayların belirli bir kadroya atanmasına ilişkin olarak bilimsel yeterliliklerinin yansız ve objektif bir şekilde değerlendirilmesi olup, jüri incelemesine sunulan eserlerin bir kısmında bizzat ortak isim olarak yer alan bir jüri üyesinin, eserler hakkında yapacağı değerlendirmenin objektif olacağı hususunda bütün adaylarda bir kanaat oluşturması mümkün görülmemektedir.

Bununla birlikte, doktor öğretim üyeliği kadrolarına yapılacak atamalarda, jüri üyelerinin değerlendirmelerinin adayların atanmasında esaslı unsur olması ve bu hususa dair mahkemece belirlenen bilirkişilerce yapılacak incelemenin de jüri üyelerinin değerlendirmelerinin yerinde olup olmadığı hususunun araştırılmasına yönelik olması

karşısında anılan kadroya atanmayla ilgili raporları hazırlayacak jürilerin değerlendirmelerinin hiçbir şaibeye imkan vermeyecek biçimde tarafsız ve objektif olarak gerçekleştirilmesine imkan sağlayacak şekilde belirlenmeleri zorunludur.

Olayda, dava konusu edilen kadroya atanan ... adlı kişinin atanması yönünde görüş veren iki jüri üyesinin bulunduğu, bunlardan Bölüm Başkanı olarak jüri üyesi sıfatına sahip olan Prof. Dr. ...'nun ... ile ortak birçok eserinin bulunduğu, bir jüri üyesinin ise adayların tamamının anılan kadroya atanma yeterliğini haiz olduğu yönünde görüş verdiği, jüri üyelerinden ikisinin ...'i atanmak için yeterli görmesi üzerine anılan kadroya ...'in atandığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler ile somut uyuşmazlık birlikte incelendiğinde, doktor öğretim üyeliği kadrolarına yapılacak olan atamalarda jüri üyelerinin belirli bir aday lehine görüşte bulunmaları halinin, o kişinin anılan kadroya atanmasında esaslı bir unsur olması ve mahkemece yaptırılacak bilirkişi incelemesinin de bu hususta jüri üyelerinin değerlendirmelerinin yerinde olup olmadığı hususunun araştırılmasına yönelik olması karşısında dava konusu kadroya yapılacak atamaya dair görüş verecek jürilerin değerlendirmelerinin tarafsız ve objektif olarak yapılması adına, dava konusu kadroya atanmak için başvuruda bulunan ve sonrasında atanması uygun görülen ... ile birlikte çok fazla çalışması olan ve anılan şahsın danışmanı sıfatıyla daha önce görev yapmış olan bölüm başkanı ...'nun ilgili mevzuat görevi birim yöneticisi olarak Bölüm Başkanı sıfatıyla dahi olsa jüri üyeleri arasında yer almasının kadroya atanmaya aday konumunda bulunan diğer 5 aday tarafından söz konusu jüri üyesince yapılan değerlendirmelerin her zaman tartışılmasına yol açabileceği, objektiflik yönüyle olumsuz intibalara sebebiyet verebileceği kanaatine varılmıştır.

Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi ... Mühendisliği Bölümü Başkanı ...'nun jüri üyeliğinden çıkarılarak yukarıda yer verilen hususları bertaraf edecek bir şekilde Bölüm Başkanına vekalet edebilecek bir öğretim üyesinin jüri üyeleri arasına dahil edilmesini sağlayacak biçimde jürilerin belirlenmesi gerekirken belirtilen hususa riayet edilmeden oluşturulan jüri üyelerince hazırlanan raporlar dikkate alınarak yapılan atama işleminde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Bu itibarla, davanın reddi yönündeki ... İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,

2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ...gün ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,

4. Kesin olarak 03/12/2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.