Merkez Bankası'ndan 'kur geçişkenliği' çalışması
Merkez Bankası (TCMB), "Büyük Kur Şokları ve Kur Geçişkenliğinde Doğrusal Olmayan Etkiler" başlıklı bir çalışma yayımladı.
Fethi Öğünç ve Orhun Özel tarafından hazırlanan çalışma son beş yıllık dönemdeki gözlemler ışığında, döviz kurundan tüketici fiyatlarına geçişte doğrusal olmayan etkiler olduğunu öne sürüyor.
Çalışmanın özetinde şu ifadelere yer alıyor:
"Döviz kurundan fiyatlara geçişkenlik, firmaların fiyat değiştirme kararlarındaki duruma bağlı fiyatlama davranışının bir sonucu olarak, ılımlı ve yüksek değer kaybı dönemlerinde farklılaşmaktadır. Bulgularımıza göre büyük kur şoklarının olduğu dönemlerde şokların enflasyona geçişi daha yüksek orandadır.
Bu dönemlerde enflasyonda normalde görülenin üzerinde bir artış gözlendiği, ancak sonraki aylarda enflasyonun doğrusal modellerin öngördüğünden daha hızlı yavaşladığı değerlendirilmektedir. Sonuçlar, büyük kur şoku dönemlerinde oluşan bu etkilerin modellenmesinde cari dönemdeki kur değişiminin büyüklüğü üzerinden tanımlanan asimetrik bir ilişkinin iyi bir açıklayıcı değişken olduğunu göstermektedir.
Ilımlı şok döneminde uzun dönemdeki kur geçişkenliğinin yüzde 38-40 civarında olduğu tahmin edilmektedir. Dönemsel etkiler modellere dahil edilmediğinde, kur geçişkenliğinin boyutunun olduğundan daha yüksek ölçülme riski bulunmaktadır. Doğrusal olmayan ilişkileri dikkate almayan modeller yüksek şok dönemine özgü etkileri açıklamaya çalışırken normal dönemlerde geçerli olan ilişkilerden uzaklaşmakta, bunun sonucunda modellerin açıklayıcı gücü düşmektedir. Sonuçlar büyük şok dönemlerine ait dönemsel hareketlerin enflasyon modelleme süreçlerinde dikkate alınması gerektiğine işaret etmektedir. "