Reklam Kurulu'ndan 125 Milyon Lira Ceza ve Durdurma Kararı

Reklam Kurulu, mevzuata aykırılık tespit ettiği reklamlar için yılın ilk 5 ayında 661 dosya için durdurma ve 125,3 milyon lira idari para cezası uygulanmasını kararlaştırdı.

Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Kurulun 15 Mayıs toplantısında karara bağlanan 65 dosyadan 56'sının mevzuata aykırı bulunduğu, bu dosyalar hakkında durdurma cezası ile toplamda 10 milyon 495 bin 800 lira idari para cezası uygulanmasına ve ayrıca 5 dosyada tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla erişim engeli tedbirinin uygulanmasına karar verildiği belirtildi.

2025'in İlk 5 Ayında Alınan Kararlar

Mayıs ayı toplantısıyla birlikte 2025'in ilk 5 ayında Kurul tarafından 736 dosya hakkında görüş ve değerlendirmelerde bulunuldu. Aldatıcı reklam veya haksız ticari uygulama olduğu tespit edilen 661 dosya hakkında durdurma cezası ile 125 milyon 281 bin 151 lira idari para cezası verildi.

İnternet Üzerinden Yapılan Alışverişlerde Denetimler

Kurulun mayıs ayı toplantısında, tüketicilerin rasyonel karar alma süreçlerini etkileyecek şekilde hazırlanan ara yüz tasarımlarıyla internet siteleri üzerinden yapılan alışverişlerde tüketicilerin normal şartlarda karşılaşmayacakları mal ve hizmetleri veya satıcı/sağlayıcıları ön plana çıkarmaya yönelik uygulama ve reklamların denetlendiği bildirildi.

Ana Gündem Başlıkları

• Elektronik ticaret platformları üzerinden gerçekleştirilen mağaza takipçi sayıları, ürün favorileme/sepete ekleme, soru sorma, değerlendirme gibi internet sitesi/mobil uygulama içi özellikler
• İnternet siteleri üzerinden gerçekleştirilen harita uygulamalarında bulunan işletmelere ilişkin olarak tüketiciler tarafından yapılan yorumlar
• Uygulama mağazalarında yer verilen indirme sayıları ile yorumları manipüle eden uygulamalar
• Tüketicilerin normal işleyiş içinde karşılaşma ihtimallerinin düşük olduğu şirketleri, uygulamaları veya mal ve hizmetleri ön plana çıkarma
• Bunlarla ilgili gerçek deneyimlere aykırı yorumları yayınlatmaya yönelik tanıtımlar

Tüketicilerin Satın Alma Davranışlarını Etkileyenlere Ceza

Tüketicilerin satın alma davranışlarını etkilemeye yönelik söz konusu tanıtımlarda bulunan 6 firma hakkında yaklaşık 3,5 milyon lira idari para cezası ile anılan reklamları durdurma cezası verilmesine ve söz konusu internet sitelerinin erişiminin engellenmesine karar verildi.

Karanlık Tasarımlar ve Abonelik Paketleri İncelemesi

Bir video paylaşım sitesinde abonelik paketlerinden birisinin önceden seçili olarak gösterilmesi ve "1 ay boyunca '0' lira ödeyerek deneyin" teklifinden faydalanılması için kredi veya banka kartı bilgilerinin eklenmesinin zorunlu tutulması, mobil uygulama üzerinden sunulan "2 ay ücretsiz" seçeneği karşısında tekliften yararlanmak istemeyen tüketiciler için yalnızca ekranın sağ üst köşesinde "X" işaretiyle belirtilmesi gibi ticari uygulamalar Kurulun gündemine girdi.

Karanlık Tasarım Uygulamaları ve Sonuçları

Yürütülen inceleme neticesinde, tüketicilerin normal şartlar altında taraf olmayacağı işlemleri yapmalarına yol açacak söz konusu ara yüz tasarımları ile abonelik paketlerinin 'ücretsiz deneme' şeklinde sunulmasına karşın tüketicilerin ödeme şekillerine ilişkin bilgilerinin kaydedilmesi karanlık tasarım olarak değerlendirilmiş ve firma hakkında söz konusu ticari uygulamaların durdurulmasına ve idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir.