Özelleştirme İdaresi Başkanlığı çiftliğe dönmüş

Yüksek Denetleme Kurulu'nun, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'yla ilgili hazırladığı raporda, özelleştirme kapsamındaki KİT'lerin, bazı torpilli kişilerin yüksek kademeden emekli olması için kullanıldığı vurgulandı.

Kamu İktisadi Teşebbüsleri'nin (KİT) özelleştirme işlemlerini yürütmek üzere kurulan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), yıllardır süren yanlış politikalar sonucu bugün neredeyse özelleştirilmesi gereken bir KİT haline dönüştü. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, ÖİB'de bir çok usulsüz işlem olduğunu belirlerken, Özelleştirme Fonu'nun özelleştirme ihalelerindeki başarısızlık sebebiyle büyük bir darboğaza girme tehlikesi içinde olduğunu bildirdi.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın 2002 ve 2003 yılı hesaplarıyla ilgili hazırlanan raporda, özelleştirme ihalesinde yaşanan başarısızlığın, Özelleştirme Fonu'na büyük sıkıntıya soktuğu belirtildi. Fonun "önemli bir borç yükü" altına girdiği vurgulanarak, 2003 yılında Tekel, THY, İGSAŞ'tan aldığı borçları bile ödeyemez hale geldiği kaydedildi.

İhaleler sürekli iptal ediliyor

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın, 2004 yılının 9 aylık döneminde gerçekleştirdiği ihalelerin büyük kısmı iptal edildi. Özelleştirme ihaleleri iptal edilen kuruluşlar şöyle: Petkim'in blok satış ihalesi, SEKA'nın Akdeniz İşletmeleri ihalesi, Adana, Sincan, Kayseri Et Kombinası ihaleleri, Sümer Holding'in Akdeniz, Sarıkamış, Van, Tercan, SİDAŞ, Antalya, Manisa, Bergama İşletmesi ihaleleri, Kayseri Şeker fabrikaları ihalesi. Ayrıca, Türkiye Demir Çelik İşletmeleri'nin Tekirdağ Feribotu, Mavi Marmara Gemisi ihaleleri de iptal edildi. Yine, alkol kısmı özelleştirilen Tekel'in Manisa, Ankara, Gümüşhane taşınmaz satış ihaleleri de iptal edildi. 1986-2004 döneminde gerçekleştirilen özelleştirmelerin toplamı 8 milyar 551 milyon doları bulurken, 2002 yılı sonuna kadar Hazine'ye 3,4 milyar dolar aktarıldı.

Gelirler nerelerde kullanıldı?

1986-2002 döneminde özelleştirme işlemlerinden yapılan tahsilat 7 milyar 225 milyon dolar olurken, temettü gelirlerinden 2 milyar 68 milyon dolar, borçlanmadan da 1 milyar 454 milyon dolar sağlandı. Bu dönemde 259 milyon dolarlık dış kredi ve hibe kullanılırken, toplam kaynaklar 11 milyar 199 milyon doları buldu. Buna karşılık aynı dönemde ÖİB, özelleştirme kapsamındaki kuruluşlara, sermaye iştiraki için 3 milyar 648 milyon dolar, kredi biçiminde verilen borçlar için de 1 milyar 117 milyon dolar harcadı.

Reklam şirketlerine fazladan ödeme

Raporda, KİT'lerin personel ödemelerini "borçlarla" karşılayan ÖİB'nin, reklam ve ilan harcamalarına büyük kaynak ayırmasına dikkat çekildi. Rapora göre, 2002 yılında reklama ayrılan kaynak tutarı 4 trilyon 815 milyar liraya yükseldi. ÖİB, 2003 yılında ise Kasım ayı sonu itibariyle 2 trilyon 534 milyar lira kaynak aktardı. Başbakanlık müfettişlerinin raporunda, ÖİB'nin reklam şirketlerine fazladan ödeme yaptığı da vurgulandı.

Torpilli emeklilik furyası yaşandı

Raporda, özelleştirme kapsamındaki KİT'lerin, bazı torpilli kişilerin yüksek kademeden emekli olması için de kullanıldığı vurgulandı. Rapora göre, tasfiye edilmesi gereken ve sadece kâğıt üzerinde bulunan şirketlere sürekli genel müdür ve yönetim kurulu üyesi atanarak, bazı kişilerin üst düzeyden emekli olmaları sağlanıyor. Örneğin, Erdemir'e devredilmesine karar verilen ÇELBOR A.Ş.'ye devredilme kararının ardından 6 ayda iki genel müdür atandı. Tümosan'a 19 Şubat-5 Mart 2002 döneminde iki genel müdür atandı. TDİ'de 7 kişiden oluşan yönetim kuruluna, 2002-2003 döneminde toplam 16 defa atama yapıldı. GERKONSAN A.Ş.'nin genel müdür ve yönetim kurulu başkanlığı, 3 yılda 6 kez değiştirildi. Div-Han A.Ş.'de 2002 ve 2003 döneminde 5 genel müdür ataması yapıldı.

yenişafak