Eğitim İş, özür grubunu yargıya taşıdı

Eğitim iş sendikası geçen yıl il emrine atama varken bu yıl olmaması hususu ile özür grubundan 1.hizmet bölgesine yer değiştirmenin yapılamamasına ilişkin olarak Özür Grubu Yer değiştirme Kılavuzunda yer alan hususlar ?Yürütmeyi Durdurma? istemli olarak yargıya taşımıştır.

İşte dava dilekçesi:

DANIŞTAY BAŞKANLIĞI'NA

ANKARA

Yürütmenin Durdurulması Taleplidir

DAVACI :EĞİTİM-İŞ (Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası)

Ataç 1 Sk. Günal Apt. 42/5 Kızılay-ANKARA

VEKİLLERİ :Av. Tansu BATUR-Av. Jale KURAL-Av. Bahadır Turan DURMAZ

Meşrutiyet Cad. 3/14?16 Kızılay-ANKARA

DAVALI :Milli Eğitim Bakanlığı-ANKARA

KONU :2009 yılı ?Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu? unda; 2.1 numaralı ?İller Arası Yer Değiştirmek İsteyenler? başlığı altında yer alan 3. fıkranın eksik düzenleme nedeniyle ve 3 numaralı ?Başvuru Yapamayacak Öğretmenler? başlığı altında yer alan 3 numaralı düzenlemenin ise, dayanağı üst norma aykırılık teşkil etmesi nedeniyle öncelikle YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASI ve sonrasında İPTALİ talebinden ibarettir.

Ö.TARİHİ :31. 12. 2008( Yayın Tarihi)

AÇIKLAMALAR:

A. Kılavuzun 2,1 numaralı ?İller Arası Yer Değiştirmek İsteyenler? başlığı altında yer ala ve konuya ilişkin eksik düzenleme getiren,3. Fıkrası hakkında açıklamalarımız;

A.1. Kılavuzun 2.1 numaralı ?İller Arası Yer Değiştirmek İsteyenler? başlığı altında yer alan 3. fıkra hükmünün eksik düzenleme içermesi nedeniyle, ?Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme? müessesesinin amacına ulaşması olanaksız hale gelmiştir. Şöyle ki;

2009 yılı ?Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu? nun 2.1 numaralı ?İller Arası Yer Değiştirmek İsteyenler? başlığı altında yer alan üç fıkra hükmü ile sahip olduğu özür nedeniyle iller arası yer değiştirmek isteyen öğretmenlerin durumu düzenlenmiştir. İlk iki fıkra gereğince, özrü nedeniyle iller arası yer değişikliği isteyen bir öğretmene, gitmek istediği ilde alanında ilan edilen eğitim kurumlarından en fazla 25 tanesi için tercihte bulunma ve öncelikle bu tercih ettiği kurumlara atanma imkânı bununla birlikte elektronik başvuru formundaki 26. Tercihi işaretlediğinde, tercih ettiği kurumlara atanamaması halinde, gitmek istediği ildeki boş diğer eğitim kurumlarına atanabilme imkânı tanınmıştır. Özetlemiş olduğumuz ilk iki fıkra hükmünün, herhangi bir hukuki uyuşmazlığa veya hak kaybına sebebiyet verecek bir düzenleme içermemesine rağmen, aynı başlık altında yer alan 3. fıkra hükmü ?Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Müessesesinin? amacına aykırı bir düzenleme getirmiştir. Dava konusu 3. fıkra hükmü aynen şu şekildedir;

??Hizmet puanı üstünlüğü esasına göre yer değiştirme istekleri alanında norm kadro açığı bulunmaması nedeniyle yerine getirilemeyen öğretmenler; takip eden yer değiştirme dönemlerinde isteğe bağlı ya da özür durumundan tekrar başvuru yapabilecekleri gibi yürürlükteki Yönetmeliğin 40'ıncı maddesi kapsamında aylıksız (ücretsiz) izinli sayılma isteğinde de bulunabileceklerdir.?

Görüldüğü üzere, tercih ettiği 25 okula ve 26 tercihini yapmış olmasına karşın yer değiştirmek istediği ildeki diğer okullara atanamamış öğretmene dava konusu 3. fıkra iki ihtimal tanımıştır. Bu durumdaki öğretmen ya takip eden yer değiştirme dönemlerini bekleyerek isteğe bağlı ya da özür durumuna bağlı başvuruda bulunabilecek ya da yönetmeliğin 40. maddesi gereğince aylıksız izinli sayılmak için başvuruda bulunabilecektir. Dava konusu 3. fıkra hükmünün düzenlemesiyle tanınan iki ihtimal de özre sahip öğretmenin durumuna çözüm getirir nitelikte olmayıp, içinde bulunduğu şartlar dahilinde göreve devam etmesini veya ekonomik açıdan daha da zor bir duruma düşmesini öngörmektedir.

Davalı idare önceki yıllarda, 3. fıkrada belirtilen durumda bulunan öğretmenleri, -yani yapmış olduğu tüm tercihlere ve boş kalan diğer eğitim kurumlarına da atanamayan öğretmenleri- dağıtım için özrünün bulunduğu il emrine atamaktaydı. Bu şekildeki uygulamayla özre sahip öğretmenler en azından özrünün bulunduğu ile geçiş yapabilip sonradan dağıtımlarını beklemekteydiler. Bu durum mağduriyetleri büyük ölçüde gidermekteydi. Ancak bu yıl yayınlanan kılavuzun dava konusu düzenlemesinde önceki yıllarda yer alan İl Emrine Atanma ibaresine yer verilmeyerek, bu durumdaki öğretmenlerin özürlerinin bulunduğu il emrine atanmaları imkânı kaldırılmıştır. Davalı idare önceki yıllarda İl Emrine Atama imkânı ile konunun kesin çözümüne yönelik daha elverişli bir uygulama gerçekleştirmiş olmasına rağmen bu yıl yayınlanan kılavuzun dava konusu düzenlemesinde ?İl Emrine Atanma? ibaresine yer verilmemesi nedeniyle özre sahip olup da belirtilen durumda olan öğretmenlerin bu durumları çözümsüz kalmış ve bu öğretmenler mağduriyetlerine katlanmak ya da aylıksız izin almaya itilerek varolan özür durumlarının yanı sıra ekonomik ve mesleki açıdan kendileri için daha zor olan bir durumun içine girmek zorunda bırakılmışlardır.

MEB Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 23. maddesinde düzenlenmiş olan ?Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme? müessesesi ancak ?Eş Durumu?, ?Sağlık Durumu? ?Eğitim Durumu? gibi İNSANİ ÖZÜRLER nedeniyle gerçekleştirilen, istisnai bir durumdur. Bu müessesenin amacı insani nedenlerden dolayı zor durumda bulunan öğretmenlerin korunması ve mağduriyetlerinin giderilerek görevlerine devam edebilmelerinin sağlanması amaçlanmıştır.

MEB. Öğretmenleri Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 4. maddesi gereğince KILAVUZ; atama ve yer değiştirme dönemlerinde hazırlanan, atamaya veya öğretmenlerin il içi ve iller arası yer değiştirmelerinde uygulanacak usul ve esaslara ilişkin açıklamaları içeren düzenleyici bir işlemdir. Bilindiği üzere idare tarafından hazırlanan tüm düzenleyici işlemlerin yönetmeliklere, kanunlara ve özellikle Anayasaya uygun olması zorunludur. Ancak düzenleyici işlemin, üst norma uygunluğu yalnızca yazımsal bir uygunlukla kalmayarak üst normda öngörülen hükümlerin amacına da uygunluk teşkil etmesi gerekmektedir.

Yukarıda izah etmiş olduğumuz üzere ?özür durumuna bağlı yer değiştirme? müessessinin amacı açıktır. Amaç bu iken davalı idarenin bugüne kadar gerçekleştirdiği, müessesin amacını gerçekleştirmeye daha elverişli olan yerleşik uygulamasından 2009 yılında vazgeçerek dava konusu düzenleme ile öğretmenlerine daha dar bir koruma ve çözüm yolu öngörmüş olması müessesenin amacına aykırılık teşkil etmektedir.

A.2. Dava konusu 3. fıkra hükmü ile ?Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme? Müessesesinin amacına ulaşması mümkün olmadığı gibi dava konusu düzenlemede öngörülen uygulama ?Sosyal Devlet? ilkesi ile de bağdaşmamaktadır.

Sosyal devlet ; bireyin huzur ve refahını gerçekleştiren ve teminat altına alan, kişi ve toplum arasında denge kuran, çalışanlarının insanca yaşaması ve çalışma hayatının kararlılık içinde gelişmesi için sosyal, iktisadî ve malî tedbirler alarak çalışanlarını koruyan, adaletli bir hukuk düzeni kuran ve bunu devam ettirmeye kendini yükümlü sayan, hukuka bağlı devlet demektir.

Sosyal Devlet ilkesi ve Anayasanın 5. maddesi gereğince adalet ilkesiyle bağdaşmayan, siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmak, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamak devletin temel amaç ve görevleri arasında sayılmıştır. Bu nedenle var olan özürleri nedeniyle hâlihazırda zor şartlarda bulunan öğretmenlerin bu özürlerinin çözümüne en elverişli uygulamayı içermeyen dava konusu düzenleme, Anayasanın 5. maddesinde sayılmış devletin temel amaç ve görevlerinin ihlali niteliğinde olup Sosyal Devlet ilkesi ile bağdaşmamaktadır.

Çalışanlarını korumakla, çalışanlarının aleyhine olan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmakla yükümlü olan idare, dava konusu düzenlemesiyle mağdur durumda bulunan öğretmenlerinin sorununu çözümsüz bırakmıştır.

A.3. Dava konusu düzenlemede öngörülen uygulama, hukuk devletinin temel ilkelerinden biri olan ?Kanun Önünde Eşitlik? ilkesine aykırı sonuçlar doğuracaktır.

Anayasanın 10. maddesi gereğince; ?Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye ve sınıfa imtiyaz tanınamaz. Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.?

Eşitlik ilkesinin amacı, aynı durumda bulunan kişilerin yasalarca aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak ve kişileri yasalar karşısında farklı uygulamalara tabi tutulmasını önlemektir.

Yukarıda izah etmiş olduğuz üzere davalı idare önceki yıllarda aynı durumda buluna ve hatta aynı özüre sahip olan öğretmenler açısından, ? Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme? müessesinin amacını gerçekleştirmeye daha elverişli olan bir uygulamada bulunarak sorunu çözüme ulaştırmıştır. Dava konusu düzenleme ile bu yıl belirtilen durumda olan öğretmenlere önceki yıllarda aynı durumda bulunan öğretmenlere tanınan olanak tanınmamıştır. Tüm işlemlerinde hukuka ve Anayasaya bağlı hareket etmekle yükümlü olan idarenin, dava konusu düzenlemesinde öngörülen uygulama eşitlik ilkesine aykırı sonuçlar doğuracağından iptali gerekmektedir.

B. Kılavuzun ?Başvuru Yapamayacak Öğretmenler? başlığı altında yer alan 3 numaralı düzenlemesi hakkında açıklamalarımız;

Dava konusu düzenleme, MEB Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin ?Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirmeler? başlıklı 23. maddesine ve 26. maddesine aykırıdır.

2009 Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu'nun 3 numaralı ?Başvuru Yapamayacak Öğretmenler? başlığı altında yer alan 3 numaralı düzenlemesi şu şekildedir;

?Zorunlu hizmet bölgesi kapsamındaki illerde öğretmen olarak görev yapan ve zorunlu çalışma yükümlülüğünü tamamlamayan öğretmenler, eş durumuna bağlı özür durumundan Birinci Hizmet Bölgesinde (eşi D ve E hizmet sınıfı ilçelerdeki eğitim kurumlarında çalışanlar hariç) çalışan zorunlu hizmete tabi öğretmen eşinin yanına yer değiştirme isteğinde bulunamayacaktır.?

Görüldüğü üzere zorunlu çalışma yükümlülüğü bulunan bir öğretmen kural olarak özür durumuna bağlı yer değişikliği talebinde bulunabilmesine rağmen 1. hizmet bölgesi için başvuruda bulunamamaktadır. Halbuki;

MEB. Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin ?Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirmeler? başlıklı 23. maddesinde öğretmenlerin ?Sağlık Durumu Özrü?, ?Eş Durumu Özrü? ve ?Eğitim durumu Özrü? olmak üzere 3 özür durumuna dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunabilecekleri belirtilmiştir. Bu özür durumlarından, (a) fıkrasında düzenlenen Sağlık Durumu Özrü ve (b) fıkrasında yer verilen Eş durumu Özrü hakkında, bu iki özür durumunun varlığı halinde öğretmenlerin zorunlu çalışma yükümlülüğünün bulunup bulunmadığının veya tamamlayıp tamamlamadığının dikkate alınmayacağı açıkça belirtilmiştir.

?Yönetmelik Madde 23/a: Sağlık durumu özrü: Öğretmenlerin zorunlu çalışma yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı veya bulundukları görev yerinde, yerleşim yerinde ya da ilde çalışmaları gereken süreyi tamamlayıp tamamlamadıklarına bakılmaksızın bu özür durumundan yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; kendisinin, eşinin, ana, baba ve çocuklarından biri ile yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşinin uzun süreli tedaviyi gerektiren bir hastalığa yakalandığını son altı ay içinde hastanelerden alınmış sağlık kurulu raporuyla belgelendirmesi gerekmektedir...?

?Yönetmelik madde 23/b: Eş durumu özrü: Öğretmenlerin zorunlu çalışma yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı veya bulundukları görev yerinde, yerleşim yerinde ya da ilde çalışmaları gereken süreyi tamamlayıp tamamlamadıklarına bakılmaksızın bu özür durumundan yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için eşinin, atanmak istediği yerde herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olarak çalıştığını belgelendirmesi gerekmektedir??

Yönetmelik hükümlerinde, sağlık ve eş durumu özürleri hakkında zorunlu çalışma yükümlülüğünün dikkate alınmayacağı açıkça belirtilmiş olmasına ve bir sınırlama getirilmemiş olmasına rağmen davalı idare dava konusu düzenleme ile bu hususta sınırlama getirmiştir.

Bununla birlikte Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin ?Zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenlerden yer değiştirme isteğinde bulunamayacaklar? başlığı altında yer alan 26. Maddesi de şu şekildedir;

?Bu Yönetmelikte belirtilen özür durumları hariç olmak üzere zorunlu çalışma yükümlülüğüne tâbi olanlar bu hizmetlerini tamamlamadıkça; a) Zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen bölgeler dışındaki illere, b) (D) ve (E) ilçeleri hariç olmak üzere Birinci Hizmet Bölgesindeki iller arasında, yer değiştirme isteğinde bulunamazlar.?

26. maddede de zorunlu çalışma yükümlülüğü bulunan öğretmenlerin zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen bölgeler dışındaki illere ve (D) ve (E) ilçeleri hariç Birinci hizmet Bölgesindeki illere atanamayacağını kural olarak öngörmüş olmasına rağmen ?Özür Durumu? hakkında istisna getirmiştir. Anlaşılacağı üzere zorunlu çalışma yükümlüsü bir öğretmen yönetmelikte yazan özür durumlarından birine sahip olması halinde zorunlu hizmet kapsamı dışındaki illere de atanabilecektir.

Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin yukarıda adı geçen madde hükümleri açık olup kılavuzun dava konusu 3 numaralı ?Başvuru Yapamayacak Öğretmenler? başlığı altında yer alan 3 numaralı düzenlemesinin, yönetmelik hükümlerine sınırlama getirmesi ve bu surette normlar hiyerarşisine aykırılık teşkil etmesi nedeniyle iptali gerekmektedir.

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİMİZ HAKKINDA

Somut davada, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27/2.maddesinde belirtilen koşullar gerçekleşmiş bulunmaktadır. Şöyle ki, yukarıda ayrıntılı şekilde izah ettiğimiz sebepler nedeniyle dava konusu düzenlemelerin hukuk aykırılığı açıktır. Özür durumuna Bağlı yer değiştirme başvuruları 07.01.2009 tarihi itibariyle yapılmaya başlanmıştır ve 26 Ocak 2009 tarihi itibariyle atamalar gerçekleştirilecektir bu nedenle dava konusu düzenlemelerin yürütmesinin durdurulmaması halinde binlerce öğretmenin özre bağlı atamaları iptali istenen düzenlemeler gereğince gerçekleştirilecekti ki bu durumda oluşan mağduriyetlerin sonradan telafisi mümkün olmayacaktır ve binlerce öğretmenin zarara uğramasına sebebiyet verecektir.

SONUÇ ve İSTEM : Yukarıda arz ve izah oluna sebeplerle birlikte mahkemenizce re'sen gözetilecek hususlar dikkate alınarak;

1. 2009 yılı ?Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu? unda; 2.1 numaralı ?İller Arası Yer Değiştirmek İsteyenler? başlığı altında yer alan 3. Fıkrasının eksik düzenleme nedeniyle,

2. 2009 yılı ?Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu? unda 3 numaralı ?Başvuru Yapamayacak Öğretmenler? başlığı altında yer alan 3 numaralı düzenlemesinin,

öncelikle YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA ve sonrasında İPTALİ ile yargılama masraflarının ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygılarımızla talep ederiz.

EĞİTİM İŞ SENDİKASI

Vekilleri

Av. Tansu BATUR Av. Jale KURAL Av. Bahadır T. DURMAZ

EKLER :

Onaylı vekâletname sureti ve yetki belgesi

2009 Yılı Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu

Milli eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği