Hükümet, Bilgi Edinme Yasa Tasarısı'nı TBMM'ye gönderdi.

Hükümet, Bilgi Edinme Yasa Tasarısı'nı TBMM'ye gönderdi. TBMM'ye akşam saatlerinde gelen ve 32 maddeden oluşan kanun tasarısı, "Demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olarak eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak kişilerin bilgi edinme hakkını kullanmalarına ilişkin esasları" düzenliyor.

Kanun, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının faaliyetlerinde uygulanabilecek. Yani bu alanlarda bilgi isteyen vatandaşlar istedikleri bilgileri alabilecekler.

Bu çerçevede tasarı Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu adı altında yeni bir kurulun oluşturulmasını da öngörüyor. "Herkes bilgi edinme hakkına sahiptir" denilen tasarıda Türkiye'de ikamet eden yabancılar ile Türkiye'de faaliyette bulunan yabancı tüzel kişiler, isteyecekleri bilgi kendileriyle veya faaliyet alanlarıyla ilgili olmak kaydıyla ve karşılıklılık ilkesi çerçevesinde, kanun hükümlerinden yararlanabilecek. Ancak Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülükler saklı olacak.

Kanun çerçevesinde kurum ve kuruluşlar, kanunda yer alan istisnalar ile değer kanunlara göre açıklanması yasak olanlar dışında her türlü bilgi veya belgeyi başvuranların yararına sunacak ve bilgi edinme başvuruları etkin, süratli ve doğru sonuçlandırılacak.

BİLGİ İSTEME DİLEKÇEYLE GERÇEKLEŞTİRİLECEK

Bilgi isteme, bir başvuru dilekçesiyle gerçekleştirilebilecek. Dilekçelerde istenen bilgi veya belgeler açıkça belirtilecek. İstenen bilgilerde gizlilik derecesi varsa bunlar ayıklanacak.

Bilgi veya belgeye ulaşım 30 gün içinde sağlanacak. Bu sürenin uzatılması talebi ise bu sürenin bitimine 15 gün kala yapılabilecek.

Bilgi ve belgelerde bazı sınırlamalar da yapılıyor. Örneğin, devlet sırrı niteliğindeki gizlilik dereceli bilgi ve belgeler bilgi edinme kapsamı dışında tutuluyor. Aynı şekilde açıklanması ya da zamanından önce açıklanması halinde devletin ulusal ekonomik politikasının yürütülmesine zarar verecek veya haksız rekabet ve kazanca sebep olacak bilgi veya belgeler de kanun kapsamında tutuluyor.

Aynı şekilde kişilerin özel hayatına açıkça haksız müdahale sonucu doğuracak, kişilerin veya soruşturmayı yürüten görevlilerin hayatını ya da güvenliğini tehlikeye sokacak, soruşturmanın güvenliğini tehlikeye düşürecek, gizli kalması gereken bilgi kaynağının açığa çıkmasına neden olacak veya soruşturma ile ilgili benzeri bilgi ve bilgi kaynaklarının temin edilmesini güçleştirecek bilgi veya belgeler de kanun kapsamı dışında tutuldu.

Yine aynı suç işlenmesine yol açacak, suçların önlenmesi ve soruşturulması ya da suçluların kanuni yollarla yakalanıp kovuşturulmasını tehlikeye düşürecek, yargılama görevinin gereğince yerine getirilmesini engelleyecek, hakkında dava açılmış kişinin adil yargılanma hakkını ihlal edecek işlemde de kanun hükümleri uygulanmayacak.

ÖZEL HAYAT KORUNUYOR

Tasarıyla kişinin izin verdiği haller saklı kalmak üzere, özel hayatın gizliliği kapsamında, açıklanması halinde kişinin sağlık bilgileri ile aile hayatına, şeref ve haysiyetine, mesleki ve ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışında tutuluyor. Kamu yararının gerektirdiği hallerde, kişisel bilgi veya belgeler, kurum ve kuruluşlar tarafından ilgili kişiye en az 7 gün önceden haber verilerek yazılı rızası alınmak şartıyla açıklanabilecek.

Haberleşmenin gizliliği esasını ihlal eden bilgi veya belgeler kanun kapsamında tutuldu. Kanunlarda ticari sır olarak nitelenen bilgi veya belgeler ile kurum ve kuruluşlar tarafından gerçek veya tüzel kişilerden gizli kalması kaydıyla sağlanan ticari ve mali bilgiler de kanun kapsamı dışında tutuldu.

Fikir ve sanat eserlerine ilişkin olarak yapılacak bilgi başvuruları hakkında da bu kanun hükümleri uygulanmayacak.

Aynı kanun ile oluşturulan Bilgi Edinme Kurulları, bu konularla ilgili rapor hazırlayacaklar ve raporlar her yıl Mayıs ayında TBMM'ye gönderilecek.
Habervitrini