Bir Derece Akademik Personeli Nasıl Etkileyecek?

TBMM tarafından kabul edilen 5289 sayılı Kanunun 1'inci maddesinde; "457 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen ek geçici madde, 458 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa eklenen ek geçici madde ve 459 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa eklenen ek geçici madde hükümleri; anılan ek geçici maddeler kapsamında belirtilen (sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar dahil) ve bu ek geçici maddelerin hükümlerinden yararlanmamış olanlardan 15.1.2005 tarihinde görevde bulunanlar (aylıksız izinde bulunanlar dahil) ile bunlardan anılan tarihten önce emekli, adî malûllük, vazife malullüğü aylığı bağlananlar ile dul ve yetim aylığı alanlar hakkında da uygulanır." hükmü yer almaktadır.

Yukarıdaki maddeyi akademik personel yönünden ele almadan önce akademik personelin maaşın hangi unsurlara bağlı olduğunu bilmek gerekmektedir.

1- Görev Aylığı: 2914 sayılı Kanunun 4. maddesinde düzenlenmiştir.
"Öğretim elemanlarının görev aylıkları :
Madde 4 - Öğretim elemanlarının bu Kanunun 3 üncü maddesine göre tespit edilen görev aylıkları kazanılmış hak teşkil etmeyip, aylık ödemelerine esas tutulur ve bu Kanun kapsamından çıkmaları halinde dikkate alınmaz.
Öğretim üyelerinden 3 üncü maddenin (A) bendinde gösterilen kadrolara atandıkları tarihte kazanılmış hak aylık dereceleri; unvanları için öngörülen giriş derecelerinin üzerinde olanlar ile, bu kadrolara derece yükselmesi suretiyle ulaşanlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 161 inci maddesi uygulanır ve kazanılmış hak aylıkları başlangıç derecelerinin ileri kademelerine gelenlerin aylıkları, bu kademeler üzerinden ödenir. Bunların başarılı geçen hizmet süreleri, kazanılmış hak derecelerinde kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir."

Yukarıdaki maddede de görüleceği üzere öğretim elemanları için aylık ödemelerine esas tutulan görev aylığıdır. Görev aylığı Kanunun 3. madesi gereğince kazanılmış hak aylığına iki derece eklenmek suretiyle bulunmaktadır. Sadece öğretim üyeleri açısından (Prof., Doç., Yard. Doç) farklı bir uygulama söz konusudur. Buna göre bir derece uygulanmak suretiyle bu öğretim elemanlarının kazanılmış hak aylığı görev aylığının önüne geçerse, görev aylığı kazanılmış hak aylığına getirilecektir.

2- Geliştirme ödeneği: 14'üncü maddeye göre belirlenmektedir. Almakta oldukları aylık gösterge ve ek gösterge toplamının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın beş katına kadar geliştirme ödeneği ödenebilmektedir. Gösterge ve ek gösterge artacağı için geliştirme ödeneği de artmaktadır.

3- İdari görev ödeneği: 13'üncü maddeye göre belirlenmektedir. Almakta olunan aylık gösterge ve ek gösterge brüt tutarının; Rektörlere %70'i, Rektör Yardımcıları ve Dekanlara %30'u, Dekan Yardımcıları, Enstitü ve Yüksekokul Müdürleri, Konservatuar Müdürleri ile Bölüm Başkanlarına %20'si, Enstitü, Yüksekokul ve Konservatuar Müdür Yardımcılarına %15 'i idari görev ödeneği olarak ayrıca ödenmektedir. Gösterge ve ek gösterge artacağı için idari görev ödeneği de artacaktır.

4- Makam ve Görev Tazminatı: Unvana göre ödenmektedir. Kazanılmış hak aylıkları birinci derece olmak şartıyla şartıyla Doçentler 2.000 makam tazminatı alabilmektedir. Buna göre 2'nci derecedeki bir doçentin kazanılmış hak aylığı 1'nci dereceye geldiğinde bu doçent hem makam hem de görev tazminatına hak kazanacaktır. 2000 makam tazminatı alana 8000 görev tazminatı göstergesi verilmektedir. Buna göre kazanılmış hak aylığı birinci dereceye ulaşacak olan bir doçent 2000+8000=10.000=10000*0,0401=401YTL (401 milyon)

ÖRNEK: 1- 5289 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kazanılmış hak aylığı ile emekli keseneğine esas aylığı 6 ncı derecenin 2 nci kademesinde, görev aylığı da 4 üncü derecenin 2 nci kademesinde bulunan kapsama dahil bir araştırma görevlisinin kazanılmış hak ve emekli keseneğine esas aylığı 5 inci derecenin 2 nci kademesine yükseltilecek ancak görev aylığında herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Diğer yandan, i-) Bu personelin Üniversite Ödeneği %98 den %104 e yükseleceğinden maaşında artış olacaktır. [(9500*0,0401)*1,04-(9500*0,0401)*0,98]= 22,857 YTL; ii-) Bu personelin geliştirme ödeneği gösterge ve ek göstergeye bağlıdır. Bunlar artacağı için geliştirme ödeneği de artacaktır. iii-) İdari görev ödeneği gösterge ve ek göstergeye bağlı olduğundan, idari görevi olanların idari görev ödeneği de artacaktır.

ÖRNEK: 2- Kazanılmış hak aylığı ile emekli keseneğine esas aylık derecesi 4 üncü derecenin 3 üncü kademesinde, görev aylığı da 3 üncü derecenin 1 inci kademesinde bulunan kapsama dahil bir doçentin kazanılmış hak ve emekli keseneğine esas aylığı 3 üncü derecenin 3 üncü kademesine yükseltilmesi, görev aylığının da bu derece ve kademeye yükseltilerek aylıklarının 3 üncü derecenin 3 üncü kademesi üzerinden ödenmesi gerekmektedir. Bu çerçevede; i-) Doçentlerin ve Yardımcı Doçentlerin maaşları unvan üzerinden yapıldığı dikkate alındığında üniversite ödeneğinde bir değişme olmayacaktır. ii-)Bu personelin geliştirme ödeneği gösterge ve ek göstergeye bağlıdır. Bunlar artacağı için geliştirme ödeneği de artacaktır. iii-) İdari görev ödeneği gösterge ve ek göstergeye bağlı olduğundan, idari görevi olanların idari görev ödeneği de artacaktır. iv-) Makam tazminatı kazanılmış hak aylığı birinci dereceye gelenlere verilmektedir. Bu doçent birinci dereceye ulaşamadığı için makam tazminatı alamayacaktır.