Maliye Bakanlığı Bilgi Edinme Bedelini Tespit Etmeyi Unuttu
"Bilgi Edinme Hakkı Kanununu Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller hakkında Yönetmeliği"nin geçici 6'ncı maddesine göre, 2004 yılı içerisindeki bilgi edinme taleplerinin ilk 10 sayfası için herhangi bir ücret istenememiştir. 2005 yılı içerisinde ise, bilgi edinme taleplerine uygulanacak ücret tarifesinin, bütçe kanununda belirlenecek ilkeye göre belirlenmesi gerekmekteydi. Ancak bu belirleme yapılmamıştır. Kamu kurumları Maliye Bakanlığının bu hatasından dolayı, bilgi edinme taleplerinden astronomik bedeller istemeye başlamışlardır.
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu 24.10.2003 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Kanunun 10'uncu maddesinin son fıkrasında "Başvurunun yapıldığı kurum ve kuruluş, erişimine olanak sağladığı bilgi veya belgeler için başvuru sahibinden erişimin gerektirdiği maliyet tutarı kadar bir ücreti bütçeye gelir kaydedilmek üzere tahsil edebilir." hükmüne yer verilmiştir. Kanunun 31'inci maddesinde ise "Bu Kanunun uygulanması ile ilgili esas ve usullerin belirlenmesine ilişkin yönetmelik, Kanunun yayımını takip eden altı ay içinde Başbakanlık tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca yürürlüğe konulur" hükmüne yer verilmiştir.
Bu hüküm gereğince "Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik" Bakanlar Kurulu üyeleri tarafından imzalanarak 27.04.2004 tarihli ve 25445 sayılı Resmi Gazetede yürürlüğe konulmuştur. Yönetmeliğin "Başvuru ücretleri başlıklı" 22. maddesinde "Kurum ve kuruluşlar, erişimine olanak sağladıkları bilgi veya belgeler için başvuru sahibinden, bilgi veya belgelere erişimin gerektirdiği inceleme, araştırma, kopyalama, postalama ve diğer maliyet unsurları ile orantılı ölçüde ücret tahsil edebilir. Kurum ve kuruluşlar bu amaçla her yıl bütçe kanununda belirlenecek ilkelere göre bilgiye erişim ücret tarifesi belirler..." hükmüne, geçici 6'ncı maddesinde ise "Geçici Madde 6- 22 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen başvuru ücretlerine ilişkin ilkeler belirleninceye kadar, 2004 yılı için uygulanmak üzere kurum ve kuruluşlar tarafından tespit edilecek tarifelere göre ücret tahsil edilebilir. Ancak erişimine olanak sağlanan bilgi veya belgelerin ilk on sayfalarının kopyaları için, postalama maliyeti dahil herhangi bir ücret alınmaz." hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıdaki hükümlere göre 2005 yılı Mali Yılı Bütçe Kanununa, bilgi edinme hakkına ilişkin olarak istenecek ücretlere yönelik belirli ilkeler konulması gerekmekteydi. Ancak bu hükümler unutulmuş olmalı gözüküyor. zira konuya ilişkin olarak ne genelk metinde ne de cetveller de herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
Haberi Yazan'ın Rumuzu:Demirhan
Çalıştığı Kurum: DPT