Sigara paketlerindeki uyarılara erteleme
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (TAPDK) Tütün Mamullerinin Zararlarından Korumaya Yönelik Üretim Şekline, Etiketlenmesine ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'te yaptığı değişiklik, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Değişiklik ile tütün mamullerinin ambalajlarının üzerinde yer alacak uyarılara ilişkin uygulama esasları yeniden düzenlendi. Ayrıca, içerisinde aynı marka ve çeşit bazında birden fazla tütün mamulünün birim pakete konularak birlikte satılmasına imkan sağlandı.
Yönetmeliğe göre, perakende satışa sunulan tütün mamullerinin birim paket ve grupmanlarının üzerinde, tüm etiketleme bilgilerinin görünürlüğünü ve okunurluğunu engellemeyen ek şeffaf dış ambalaj kullanılabilecek. Ayrıca, ek şeffaf ambalaj dışında, içerisine aynı marka ve çeşit bazında birden fazla tütün mamulü, birim paketi konularak perakende satışa sunulabilecek. Bu tür ambalajlama, yönetmelikte "grupman"olarak tanımlanırken, grupmanlarda herhangi bir malzemeden yapılmış ambalaj kullanılabilecek.
Tütün mamullerinin perakende satışında kullanılan ve ek şeffaf ambalaj dışında kalan herhangi bir malzemeden yapılmış birim ambalaj da "paket" olarak tanımlandı.
Yönetmeliğe göre, genel uyarılar tütün mamulü birim paketinin en çok görülebilen geniş dış arka yüzeyine uygulanacak. Birleşik uyarılar ise aynı tütün mamulü birim paketinin en çok görülebilen geniş dış ön yüzeyine, y üzeyin üst seviyesinden kapak açım ya da bandrol bitim noktasından başlamak üzere uygulanacak. Aynı zorunluluk ithalatçı firma için de getirilirken, üretici veya ithalatçı firma tarafından, genel uyarılar ile birleşik uyarıların kullanım sırası ve süresi dönüşümlü olarak her bir marka için belirlenerek Kurum'a bildirilecek. Kurum, gerekli gördüğü takdirde kullanım sırasını ve süresini değiştirebilecek. Bu uyarılar, ek şeffaf ambalaj hariç olmak üzere perakende satışa sunulan her birim paketin yüzeyi üzerine yazılacak. Kurum, bu uyarıların uygulanacağı yüzeyler ile uyarıların bu yüzeylerdeki konumunu belirleyebilecek.
Uygulanacak genel uyarı ile dumansız tütün mamulleri için uyarı, basılı olduğu birim tütün mamulü paketinin geniş dış yüzeyinin yüzde 30;unu kaplayacak. Önceden bu yüzey, "en az yüzde 30" olarak belirlenmişti.
Birleşik uyarıların kaplayacağı alan ise yüzeyin en az yüzde 40'ından yüzde 65'ine çıkarıldı. Birleşik uyarı, aynı tütün mamulü nün diğer geniş dış yüzeyinin siyah sınır çizgileri ile birlikte yüzde 65;ini kaplayacak. İkiden fazla geniş dış yüzeyi bulunan veya ikiden fazla görünebilir geniş yüzeye sahip kılınabilecek ya da farklı açılımlarla görünebilir geniş yüzeyin alanı genişletilebilecek şekilde üretilerek piyasaya arz edilecek olan birim paketlerin her bir görünebilir geniş yüzeyinde ve genişletilebilecek olması halinde, genişletilmesi ile oluşacak alan üzerinden hesaplanarak aynı şekilde uygulanacak.
Yönetmeliğe göre, tütün mamulleri birim paketleri üzerinde yer verilecek birleşik uyarılar, TAPDK'ın internet sitesinde ilan ediliecek ve elektronik ortamda Kurum tarafından sağlanacak.
Uyarılar, içerdiği metinsel ve/veya görsel bileşenlere hiçbir ş ekilde müdahale etmeyecek biçimde, genişliği 3 mm'den az ve 4 mm;den daha büyük olmayacak siyah sınır çizgisi ile çerçevelenecek. Yer aldığı yüzeyin ü st kenarına paralel olacak şekilde ve yer aldığı yüzeyde bulunan diğer bilgiler ile aynı yönde konumlandırılacak.
Uyarılar, sabit ve silinemez olarak basılacak. Ancak, sigara dışındaki tütün mamullerinde, sökülemez nitelikte olması şartıyla yapıştırılmak suretiyle uygulanabilecek.
Yer aldığı yüzeyde paketin açılması ile zarar görmeyecek şekilde yerleştirilecek. Metinsel ve/veya görsel bileşenlerinin görünürlüğü bandrol, pul, fiyat etiketleri ve diğer unsurlarca engellenemeyecek.
İçerdikleri metinsel ve/veya görsel unsurun formatı, orantıları, renkleri ve grafiksel bütünlükleri değiştirilmeden uygulanacak. Ancak, paket ebatlarının gerektirdiği durumlarda, birleşik uyarının unsurlarından olan ek uyarı metni, ek uyarı metnine karşılık gelen metin, fotoğraf, çizim veya resimlerin sağına ya da altına başvuruların değerlendirilmesi sırasında Kurum kararıyla taşınabilecek.
Birleşik uyarılarda yer alacak metinler, Türkçe olarak yazılacak. Helvetica yazı tipiyle basılacak. İlk harfi hariç küçük harf ile yazılmayacak. Satır aralıklarının büyüklüğü kullanılacak font büyüklüğü ile aynı olacak.Kendilerine ayrılan bölümde sola dayalı olarak yer alacak. Metinlerde yer alan kelimeler bölünmeden yazılacak.
Birleşik uyarıların basımı için asgari gereklilik "dört renk/ Mavi-Kırmızı-Sarı-Siyah (CMYK)/ her 2.54 cm için 133 satır baskı (133 LPI)" olacak.
En çok görülebilen geniş dış ön yüzey, önden açılan sert paketlerde paketin açıldığı yüzeyi, diğer sert paketler ile yumuşak paketlerde ise en çok görülebilen yüzeylerden herhangi birini ifade edecek.
Firmalar, üretim ve ithalat programlarını, birleşik uyarılardan her birinin dönem içerisinde yüzde 5 ile yüzde 9 oranları arasında ve mamullerin her bir çeşidinde ayrı ayrı görünmesini sağlayacak şekilde planlayacak ve uygulayacak.
Yönetmelikte tütün mamulleri birim paketleri için belirlenen usul ve esaslar grupmanlar için de geçerli olacak.
Birleşik uyarıların uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Sağ lık Bakanlığı'nın uygun görüşü alınarak TAPDK tarafından belirlenmesine ilişkin hüküm kaldırıldı. Bundan sonra bu esasları TAPDK kendi belirleyecek.
Birleşik uyarılar yerine, halen kurum tarafından belirlenmiş olan ek uyarıların uygulanabilmesine ilişkin süre 1 Mayıs'a kadar uzatıldı.
Ek uyarılar, tütün mamulü birim paketinin en çok görülebilen geniş dış arka yüzeyinde yüzeyin yüzde 40'ından az olmamak üzere, genel uyarılar ise aynı tütün mamulü birim paketinin en çok görülebilen geniş dış ön yüzeyinde yüzeyin yüzde 30'undan az olmamak üzere, 1 Mayıs 2010 tarihine kadar uygulanabilecek. Talep edilmesi halinde Kurum, 1 Mayıs 2010 tarihinden önce tütün mamulü birim paketi üzerinde birleşik uyarılara geçilmesine izin verebilecek.
Kurum, birleşik uyarı bulunmayan ürünlerin piyasaya sürülebilmesine ve piyasada satılabilmesine ilişkin süreleri değiştirmedi. Buna göre, 1 Mayıs 2010 tarihinden önce üretilen, birim paket ve grupman ambalajlarında birleşik uyarılar bulunmayan tütün mamulleri en geç 30 Haziran 2010 tarihine kadar piyasaya arz edilebilecek ve 31 Aralık 2010 tarihine kadar da piyasada bulunabilecek.