Genelkurmay dahil bütün devlet kurumlarının parasal işleri Meclis denetimine alınıyor. Denetim için Sayıştay da devreye girebilecek
Meclis'e getirilmesi beklenen, Avrupa Birliği'ne uyum amaçlı son pakette, MGK'nın
sivilleştirilmesi ve yetkilerinin tırpanlanmasının yanı sıra askeri harcamalara
da TBMM denetimi getiriliyor.
Adalet Bakanlığı'nca hazırlanan ve ana muhalefet partisi CHP ve Genelkurmay'ın
görüşüne sunulan 7. uyum paketi taslağı yürürlük dahil 33 maddeden oluşuyor.
Kamu harcamalarında şeffaflık hedefi doğrultusunda ilk kez bu taslakta adım
atılıyor.
AKP hükümeti, denetim dışı kurum ve kuruluşların Sayıştay denetimine alınması
için başlangıçta Anayasa değişikliği düşünmüştü. Pakete esas ilk taslağı hazırlayan
Avrupa Birliği Genel Sekreterliği (ABGS) de bu amaçla Sayıştay'ın görev alanını
belirleyen ve askeri harcamaların gizliliğine kaynaklık eden Anayasa'nın 160.
maddesinin değiştirilmesini önermişti.
Hükümet, daha sonra, bu değişikliğin yanı sıra MGK'da kuvvet komutanlarının
üyeliklerine son vermeyi de içeren Anayasa değişikliklerini sonbahara erteleme
kararı vermişti. 7. pakette bu yüzden hiçbir Anayasa değişikliği yer almıyor.
Ancak, hükümet askeri harcamalar dahil bütün kamu harcamalarına TBMM denetimi
öngören düzenleme için Anayasa değişikliğini beklemeyip, bu konuda TBMM adına
denetim yapan Sayıştay Yasası'nda sürpriz bir düzenlemeyi pakete koydu.
Harcamalara denetim
832 sayılı Sayıştay Yasası'na ek yapılmasını öngören paketin 7. maddesiyle Sayıştay'ın
denetim yetkisi askeri harcamalar ve fonları da kapsayacak şekilde genişletiliyor.
Düzenlemeye göre, artık Sayıştay bu yeni yetkilerini şöyle kullanacak: TBMM
araştırma ve soruşturma ve ihtisas komisyonlarının kararına istinaden TBMM Başkanlığı'nın
talebi üzerine, Sayıştay denetimine tabi olup olmadığına bakılmaksızın özelleştirme,
teşvik, borç ve kredi uygulamaları dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarına ait
borç ve kredi uygulamaları dahil olmak üzere bütün kamu kurum ve kuruluşlarına
ait hesapları ve incelemeleri inceleyebilecek. Ayrıca bu kurumların giderleri,
harcamadan önce vizeye tabi tutulabilecek.
Fonlar da dahil
Ayrıca aynı usule bağlı olarak kamu kaynakları ve imkânlardan yararlanan her
türlü teşkilat, fon, işletme, şirket, kooperatif, birlik, vakıf ve dernekler
de bu kaynak ve imkânlardan yararlanma çerçevesinde Sayıştayca denetlenebilecek.
İnceleme ve vize işlemlerinin sonuçlarının TBMM Başkanlığı'na sunulacağı da
ayrıca düzenlendi.
Buna göre, bugüne kadar Anayasa'ya göre Sayıştay denetimi dışında olduğu için
hesapları ve diğer parasal işlemleri incelenip denetlenemeyen Tanıtım Fonu,
Savunma Sanayi Müsteşarlığı Fonu'yla, bankalarla ilgili en yetkili kurum olan
BDDK ve dolayısıyla el konulan banka yönetimlerini devralan Tasarruf Mevduatı
Sigorta Fonu'nun hesapları da ilk kez denetlenebilecek.
Düzenlemeyle, yolsuzluk komisyonları bugüne kadar denetim dışı tutulan 40'ın
üzerindeki kamu kurum ve kuruluşunun mercek altına alınmasını sağlayabilecek.
Komisyonlar adına Sayıştay'dan denetimde bulunmasını TBMM Başkanlığı isteyecek.
radikal