Serinlemek için cereyana çıkın
Prof. Kadıoğlu, bilinenin aksine serinlemenin en iyi yolunun cereyana çıkmak olduğunu belirterek, ?Nemin buharlaşmasına engel olduğu teri kurutmak için cereyana çıkılmalı? dedi
GÜRKAN AKGÜNEŞ İstanbul
Meteoroloji uzmanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, sıcaklıkların etkisini arttıran nemin, terin buharlaşmasını önleyerek vücudun soğumasını da engellediğini belirtti. Kadıoğlu'nun teri buharlaştırma önerisi ise; cereyana çıkmak. Kavurucu sıcakların bunaltıcı etkisini arttıran nem, vücudun ısı dengesini de bozuyor. İTÜ Afet Yönetim, Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Kadıoğlu, vücudun soğumasını engelleyen neme karşı hava akımının olduğu yerlerde durulmasını önerdi. Terlemeyle oluşan her bir su buharının vücuttan havaya 600 kalori taşıdığını anlatan Kadıoğlu, insanların genellikle cereyandan kaçma eğilimi gösterdiğini ancak böylesi nemli havalarda bunun yanlış olduğunu söyledi.
Koruma mekanizması
Vücuttaki terin buharlaşmasıyla vücutta soğuma meydana geldiğine dikkat çeken Kadıoğlu, ?Bu vücudun kendini koruma mekanizması. Ama havadaki bağıl nem oranı çok yüksekse buharlaşma zayıflıyor veya gerçekleşmiyor. Terin buharlaşmasına yardımcı olmamız gerekiyor. Terin buharlaşmasını kolaylaştıran birşey de rüzgar. Hafif rüzgarlı bir ortamda bulunursanız teriniz daha kolay buharlaşacaktır ve vücut bu yolla serinleyecektir. Ama Türkiye'de, ?Cereyanda kaldım', ?Cereyan çarptı' gibi söylemler var.
Millet rüzgardan bucak bucak kaçıyor. İnsanlar cereyan demeden hafif bir rüzgarda belli bir süre kalmalı ki vücut soğusun. Terin buharlaşması vücudun soğuması için çok önemli. Havadaki nemi kontrol edemeyeceğimize göre buharlaşmayı sağlamak için hafif rüzgarlı, hava sirkülasyonu olan yerlerde durmak gerekiyor? diye konuştu.
Neden, nasıl terliyoruz?
Terleme buharlaşmayla vücuttan dışarı atılmazsa vücudun serinletilmesinde kendi başına hiçbir öneme sahip değil. Nispi nem buharlaşmayı geciktiriyor. Teri buharlaştırmak için gerekli ısı enerjisi vücuttan alınır, bu nedenle vücut soğur. Yüksek sıcaklık ve yüksek nispi nem koşulları altında (32 derece) vücut 37 dereceyi korumak için gerekli her şeyi yapar. Kalp damarlara fazla miktarda kan pompalar, ter gözenekleri sodyum ve klor gibi önemli çözülmemiş kimyasalları içeren sıvıyı derinin yüzeyine bırakır.