Toplu görüşme ile toplu sözleşme arasındaki fark
Her yıl, 15 Ağustos'ta memur maaşlarına yapılacak zammı görüşmek üzere, sendikalar ile hükümet temsilcileri arasında toplu görüşmeler yapılmaktadır. 15 gün süren görüşmelerde bir anlaşmaya varılamaması halinde, Uzlaştırma Kuruluna başvurulmaktadır. Ancak Uzlaştırma Kurulunun vereceği karara uyulması zorunlu değildir. Anayasa referandumu ile bu durum değişmekte ve tarafları bağlayacak yeni bir düzenlemeye gidilmektedir. Devamı için başlığa tıklayınız.
2010 yılının ilk toplu görüşmeleri 15 Ağustos 2010 tarihinde başladı ve görüşmenin duruumuna göre en geç 15 gün içinde sonuçlandırılması gerekiyor. Ancak, görüşmenin anlaşmazlıkla sonuçlanması ve bu halde Uzlaştırma Kuruluna başvurulması halinde, Kurulun vereceği kararın hiçbir anlamı bulunmuyor. Bu nedenle, bu yılki görüşmelerde KESK ve Memur-Sen tarafından, görüşmeleri erteleyelim, referandum sonrasında toplu sözleşme yapalım önerisi getirildi.
Peki neden bu şekilde bir öneri getirildi?
Anayasa referandum paketinde, Uzlaştırma Kurulunu güçlendiren ve kararlarını kesin hale getiren düzenleme yer almaktadır. Anayasada yapılan değişikliğin karşılaştırılmalı hali şu şekildedir:
|
HALİ HAZIRDAKİ METİN
|
DEĞİŞİKLİK METNİ
|
| C. Sendika kurma hakkı
MADDE 51. ? Çalışanlar ve işverenler, üyelerinin çalışma ilişkilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluşlar kurma, bunlara serbestçe üye olma ve üyelikten serbestçe çekilme haklarına sahiptir. Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya ya da üyelikten ayrılmaya zorlanamaz. Sendika kurma hakkı ancak, millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlâk ile başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebepleriyle ve kanunla sınırlanabilir. Sendika kurma hakkının kullanılmasında uygulanacak şekil, şart ve usuller kanunda gösterilir. Aynı zamanda ve aynı iş kolunda birden fazla sendikaya üye olunamaz. İşçi niteliği taşımayan kamu görevlilerinin bu alandaki haklarının kapsam, istisna ve sınırları gördükleri hizmetin niteliğine uygun olarak kanunla düzenlenir. Sendika ve üst kuruluşlarının tüzükleri, yönetim ve işleyişleri, Cumhuriyetin temel niteliklerine ve demokrasi esaslarına aykırı olamaz. |
?Memurlar ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleşme yapma
hakkına sahiptirler.
Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde taraflar Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurabilir. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararları kesindir ve toplu sözleşme hükmündedir. Toplu sözleşme hakkının kapsamı, istisnaları, toplu sözleşmeden yararlanacaklar, toplu sözleşmenin yapılma şekli, usulü ve yürürlüğü, toplu sözleşme hükümlerinin emeklilere yansıtılması, Kamu Görevlileri Hakem Kurulunun teşkili, çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar kanunla düzenlenir.? |
| 1. Genel ilkeler
MADDE 128. ? Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür. Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Üst kademe yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esasları, kanunla özel olarak düzenlenir |
Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir.?Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.? |
UZLAŞTIRMA KURULU KARARLARI KESİN HALE GETİRİLMEKTEDİR
Yukarıdaki değişiklikten de görüleceği üzere Uzlaştırma Kurulu, Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna dönüştürülmekte ve bu kurulun kararları kesin hale getirilmektedir. Kurulun kararları kesin olduğu gibi, kararın toplu sözleşme hükmünde olduğu madde olarak düzenlenmiştir.
Eğer 2010 yılı toplu görüşmelerinin referandumdaki 'Evet' sonrasına kalması durumunda, taraflar anlaşma sağlayamazlarsa, Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna gidilecek, bu Kurulun kararlarına hükümet uymak zorunda kalacaktır. Referadumdan 'Hayır' çıkması halinde, bu düzenleme yürürlüğe giremeyecek ve toplu görüşme yapılmaya devam edilecektir.