En çok işçiyi kamu kuruluşları çalıştırıyor

İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) ?Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu' araştırmasının sonuçlarına göre, 2002 yılında istihdamda bir artış olmazken en çok istihdam sağlayan ilk 3 kuruluş, kamu sermayeli Tekel, Türkiye Şeker Fabrikaları ve Türkiye Kömür İşletmeleri oldu.

Kamu kuruluşları en büyük ekmek kapısı olmaya devam ediyor. Geçen yıl istihdam sağlayan ilk 3 sanayi kuruluşu, kamu sermayeli Tekel, Türkiye Şeker Fabrikaları ve Türkiye Kömür İşletmeleri oldu. İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) ?Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2002' araştırmasının sonuçlarına göre, geçen yıla ilişkin veriler ekonomide bir kriz yılı olan 2001'e göre daha iyi çıkmasına rağmen istihdamda bir artış olmadı. 2002'de 500 büyük sanayi kuruluşunda çalışanların sayısı bir önceki yıla göre yüzde 4,08 azalış göstererek, 526 bin 314 kişiden 504 bin 796'ya düştü. 500 büyük kuruluş arasında yer alan 30 kamu firmasında çalışanların sayısı, geçen yıl yüzde 21,86 azalışla 178 bin 5'ten 139 bin 102 kişiye geriledi. Özel sektör kurumlarının da istihdama sınırlı bir katkısı oldu. 470 büyük özel sektör firmasında çalışanların sayısı yüzde 4,99 artarak 348 bin 309'dan 365 bin 694'e yükseldi.

Büyük sanayi kuruluşlarında en çok işçi çalıştıranlar sıralamasında geçen yılki gibi Tekel birinciliğini korurken, Türkiye Şeker Fabrikaları ikinci ve Türkiye Kömür İşletmeleri üçüncü sırada yer aldı. Tekel'in 29 bin 353, Türkiye Şeker Fabrikaları'nın 18 bin 586, Türkiye Kömür İşletmeleri'nin 14 bin 645 çalışanı bulunuyor. Bu üç kamu kuruluşu toplam 62 bin 584 çalışanıyla 500 büyük sanayi kuruluşunun istihdam toplamında yüzde 12,39 gibi önemli bir pay alıyor.

Özel sektör açısından bakıldığında ise en fazla işçi çalıştıran sektörlerin, demir ve çelik ile ihracatın lokomotif sektörlerinden beyaz eşya, tekstil ve otomotiv olduğu dikkat çekiyor. Özel sektörde ilk sırayı bu yıl 7 bin 742 çalışanla İskenderun Demir ve Çelik, ikinciliği 6 bin 616 kişi ile Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları aldı. Koç Topluluğu şirketlerinden Arçelik 6 bin 275, Sanko Tekstil İşletmeleri de 5 bin 208 kişiye iş sağladı.

KOBİ'lerin istihdama katkısı daha fazla
İstanbul Bilgi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Erol Katırcıoğlu, geçen yıl en başarılı firmaların 250'den az işçi çalıştıran KOBİ ile 1.000'den fazla işçi çalıştıran büyük firmalar olduğunu ifade ederek, ?KOBİ'ler istihdama yüzde 13 gibi, en büyükler ise yüzde 12 gibi bir katkıda bulunmuştur.? dedi. Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Özer Ertuna da 2002 yılında 500 büyük sanayi kuruluşunda istihdam kaybının 21 bin kişi, ücret kaybının ortalama yüzde 7,6 olduğunu kaydetti. Büyük sanayi kuruluşlarının kârlılıklarının artmasının temelinde, maaş ve ücretlerdeki düşüşlerin de yattığını belirten Ertuna, ?İstihdam kayıpları ve ücret azalışları bugün Türkiye'de piyasaların canlanamamasının en temel nedenlerindendir.? değerlendirmesini yaptı.
zaman