Türkiye dünya yolsuzluk listesinde 77'inci
Uluslararası Saydamlık Örgütü'nün ''2005 Küresel Yolsuzluk Raporu''nda Türkiye,
''Yolsuzluk Algılama Endeksi''nde 146 ülke arasında 77. sırada yer aldı.
Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği Başkanı Erciş Kurtuluş, düzenlediği basın
toplantısında, rapora ilişkin bilgi verdi.
Kurtuluş, raporun, Türkiye'nin de içinde bulunduğu 40 ülkede 2004 yılında yolsuzlukla
ilgili kanun çalışmaları ve önemli yolsuzluk olaylarının örnek alınarak hazırlandığını
anlatarak, bu yılki raporun ağırlıklı konusunun ''inşaat sektöründeki yolsuzluklar
ve deprem felaketleri'' olduğunu bildirdi.
Raporun 4 bölüm halinde 316 sayfadan oluştuğunu ifade eden Kurtuluş, giriş
bölümünde ''yolsuzluğun birinci derecede yapı sektöründe derinleştiğinin'' vurgulandığını
söyledi.
Kurtuluş, raporun ikinci bölümünde ''Irak savaşı da dahil savaşlardan sonraki
yapılanmalarda inşaat ihalelerindeki yolsuzlukların'' ele alındığını belirterek,
şunları kaydetti:
''Raporda, Irak'ta, yardım ve kredi veren hükümetler ve uluslararası kuruluşların
büyük mukaveleler ve projeler için yolsuzluğa karşı daha dikkatli olmaları gerektiğine
işaret ediliyor. Çok acil önlemler alınmazsa, Irak'taki uygulamaların tarihin
en büyük yolsuzluk skandalı olacağı vurgulanıyor.''
TÜRKİYE BÖLÜMÜ
Erciş Kurtuluş, raporda Türkiye'nin, ''Yolsuzluk Algılama Endeksi''ndeki derecelendirmede
3.2 ile 146 ülke arasında 77. sırada yer aldığını anlatarak, Benin, Mısır, Mali
ve Fas'ın da aynı derece ve sırada bulunduğunu dile getirdi. Kurtuluş, raporda,
9'un üzerinde derece alarak ilk sırada yer alan ülkelerin ise Finlandiya, Yeni
Zelanda, Danimarka, İzlanda, Singapur, İsveç ve İsviçre olduğunu söyledi.
Raporda, Türkiye'de son bir yılda yolsuzlukla ilgili kabul edilen ve hazırlanan
kanun tasarılarının da özetlendiğini kaydeden Kurtuluş, dernek olarak raporda
yer alması için 5 münferit olayı bildirdiklerini, ancak ''bankaların hortumlanması
ve Yargıtay'la ilgili yolsuzlukların'' raporda yer aldığını belirtti.
Kurtuluş, ''2005 Küresel Yolsuzluk Raporu''nda ''inşaat sektöründe görülen
yolsuzluklar, kamu ihaleleri ve bu yolsuzlukların toplu katliama yol açan sonuçlarına''
yer verildiğini ifade ederek, bu bölümün giriş sayfasında 1999 Marmara Depremi'nden
sonra çekilen bir fotoğraf ile ABD'li bir uzmanın Türkiye'deki depremlere ve
inşaat sektörüne ilişkin makalesinin yer aldığını söyledi.
Raporda, 20. yüzyılda Türkiye'de 60 şiddetli depremin meydana geldiği, bunlarda
250 bin kişinin öldüğü ve 650 bin kişinin evlerinin yıkıldığının belirtildiğini
anlatan Kurtuluş, bunların sonucu olarak medyada, kamuoyunda ve özellikle nüfusun
yüzde 70'inin yaşadığı şehirlerde depreme karşı duyarlılıkta artış olduğunun
vurgulandığını kaydetti.
''SİYASİ AHLAK YASASI ÇIKARILMALI''
Kurtuluş, ''Rapora göre, İtalya ve Türkiye'deki örnekler göstermektedir ki,
dürüst olmayan müteahhitler, kamu denetçileri ve diğer kamu görevlileri yapı
standartlarının uygulanmasını gözardı etmişler, sonuçta yetersiz uygulama ve
kontroller deprem bölgelerindeki toplu ölümlere neden olmuştur'' diye konuştu.
Erciş Kurtuluş, ülkenin yolsuzluk sorununa büyük ölçüde çözüm getireceğini
savunduğu ''Siyasi Ahlak Yasası''nın çıkarılması gerektiğini belirterek, ''Türkiye'de
üst yönetim kademesindekiler kendilerini temizlemedikçe ülkenin standartların
üzerine çıkamayacağını'' ileri sürdü.