28 Şubat genelgeleri resmen silindi
SEDAT GÜNEÇ
Milli Güvenlik Kurulu'nun (MGK) 28 Şubat 1997 tarihli meşhur '18 maddelik tedbirler paketi' resmen tarihe karıştı. Başbakan Erdoğan'ın aralık ayında yayımladığı genelge ile başlayan temizlik sürecinde post-modern darbe dönemine ait 'irticaî fişleme' emirlerini içeren onlarca talimat yürürlükten kaldırıldı.
28 Şubat sürecinin kalıntıları 14 yıl aradan sonra temizlendi. Milli Güvenlik
Kurulu'nun (MGK) 18 maddelik yaptırımların da yer aldığı kararlar yürürlükten
kaldırıldı. Dönemin hükümetine zorla dikte edilen 28 Şubat 1997 tarihli karar ve
metinlerin iptal edilmesiyle 'irtica ile mücadele' adı altında artık kanunsuz
işlemlere gerekçe üretmek mümkün olmayacak. Başbakan Tayyip Erdoğan, 14 Aralık
2010 tarihinde bir genelge yayımladı. 28 Şubat sürecinden kalma tüm talimatları
yürürlükten kaldıran genelgede, "Listede belirtilen genelge ve talimatlar ile
bunlarla ilişkili olarak Başbakanlık ile diğer kamu kurum ve kuruluşları
tarafından genelge, tamim, eylem planı, yönerge, talimat, olur, direktif ve
diğer adlar altında yürürlüğe konulan her türlü işlem ve düzenlemeler
yürürlükten kaldırılmıştır." denildi. Genelgenin ekinde ise yürürlükten
kaldırılan 64 ayrı belge sıralandı.
Yürürlükten kaldırılan genelgeler arasında, 19 Temmuz 1999 tarihli Başbakanlık
genelgesi de dikkat çekiyor. Genelge, kamu görevlilerine irticai faaliyetlerle
mücadelede zafiyet gösterilmeyeceği ve kılık kıyafet hükümlerinin titizlikle
uygulanacağı talimatını içeriyordu.
Kaldırılan belgeler arasında, 28 Şubat'ta hükümete yaptırım içeren 18 maddelik
MGK kararlarının uygulanmasına ilişkin Başbakanlık genelgesi de bulunuyor.
"Gereği için' bütün bakanlıklara, 'bilgi için' de Cumhurbaşkanlığı ile MGK Genel
Sekreterliği'ne gönderilen genelge dönemin Başbakanı Necmettin Erbakan'ın
imzasını taşıyor. MGK bildirisi ile kararlarının da eklendiği genelge, 14 Mart
1997 tarihli. İçeriği ise özetle şöyle: "Kararların Bakanlar Kurulu'nda müzakere
edildiği malumlarınızdır. Bu müzakerede alınan 'irtica ile etkin bir şekilde
mücadele edilmesi' kararı mucibince MGK'nın Bakanlar Kurulu'muza bildirdiği
hususların bir kopyası ilişikte bilgilerinize sunulmuştur. Bu konuların önemle
dikkate alınarak, Anayasa'mızın, TC Devleti'nin demokratik, laik, sosyal bir
hukuk devleti olması temel ilkeleri çerçevesinde, Bakanlığınızı ilgilendiren
konularda, konuyla ilgili kısa, orta ve uzun vadeli tedbirlerin dikkat ve
ihtimamla alınması, mali destek ve yasa değişikliğine ihtiyaç gösteren tedbirler
varsa, bunlar hakkında da Bakanlar Kurulu'nca gereğinin yerine getirilebilmesi
için Başbakanlık'a bilgi verilmesini rica ederim. Prof. Dr. Necmettin
Erbakan-Başbakan"
Genelgenin ekinde MGK basın bildirisi ve 28 Şubat 1997 tarihli-406 sayılı MGK
kararı da yer alıyor. 28 Şubat'taki 9 saatlik tarihî MGK toplantısının özünü
ifade eden karar, toplantıya katılan sivil ve asker MGK üyelerinin tamamının
imzasını taşıyor. Ekinde ise EK-A olarak "Rejim Aleyhtarı İrticai Faaliyetlere
Karşı Alınması Gereken Tedbirler' başlığıyla 18 maddeden oluşan tedbirler
bulunuyor. Bir ay önce hükümsüz hale gelen karar, özetle şöyle: "(...)
Türkiye'de şeriat hukukuna dayalı bir İslâm cumhuriyeti kurmayı amaçlayan aşırı
dinci grupların demokratik, laik ve sosyal hukuk devleti olan Cumhuriyetimize
karşı oluşturdukları çok yönlü tehdidin önlenmesi amacıyla: EK-A'daki
tedbirlerin kısa, orta ve uzun vade içerisinde alınmasının Bakanlar Kurulu'na
bildirilmesine (...) MGK Genel Sekreterliği tarafından Ek'te belirtilen
tedbirlere ilişkin Bakanlar Kurulu kararı ile Bakanlar Kurulu kararı haline
getirilmeyen uygulamaların sonuçları hakkında belli süreler içerisinde Başbakan,
Cumhurbaşkanı ve MGK'na bilgi verilmesi kararlaştırılmıştır."
Yürürlükten kaldırılan genelgeler arasında, 1999 tarihli Bülent Ecevit imzalı,
kamu görevlilerine irticai faaliyetlerle mücadelede zafiyet gösterilmeyeceği ve
özellikle kılık kıyafet hükümlerinin titizlikle uygulanacağı talimatını içeren
belge de yer aldı.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI GENELGEYİ UYGULADI
28 Şubat kararlarını rafa kaldıran Başbakan Recep Tayyip Erdoğan imzalı genelge
doğrultusunda İçişleri Bakanlığı da adım attı. Bakanlığa bağlı Emniyet Genel
Müdürlüğü'nün 1 Şubat 2011 ve 11 Şubat 2011 tarihli yazılarıyla kendi alanlarına
yönelik 8 ayrı genelge ve talimat yürürlükten kaldırıldı.
Radyolar, TV'ler okul ve yurtlar fişleniyordu
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla kaldırılan 28 Şubat sürecinin
etkisiyle çıkarılan genelgeler arasında, 'irtica genelgeleri' diye bilinen 1999
yılında çıkarılan 21 ve 41 No'lu iki genelge de bulunuyor. Başbakan Bülent
Ecevit imzalı genelgelerde, hükümetler değişse bile irtica ile mücadelenin devam
edeceği konu ediliyor. Genelgelerle, özel okullar ve yurtların gözetim altında
tutulması isteniyordu.
57. hükümet döneminde 2 Şubat ve 19 Temmuz 2009 tarihlerinde yayınlanan 1999\ 21
ve 41 No'lu iki genelge, Başbakanlık'ın mevzuat sistemindeki yerini hâlâ
koruyordu. İrtica ile mücadelenin tüm kurumlara 'Cumhuriyeti koruma' görevi
olarak verildiği belirtilen genelgelerde "İrticai, bölücü, yıkıcı yayın yapan
tüm radyo ve televizyonlar izlenecek" deniliyor. Genelgelerde siyasî iradenin,
devletin temel niteliklerini yok etmeye yönelmiş irticai faaliyetlerle
mücadelede, tüm kamu görevlilerinin arkasında olduğu vurgulanırken "Kamu
görevlileri irtica ile mücadelede zafiyet göstermeyecek özellikle kılık kıyafet
yönetmeliği hükümlerini titizlikle uygulayacaktır." deniliyor
İrticanın eğitim faaliyetleri yoluyla gençliği ele geçirmeye çalıştığının
savunulduğu iki genelgede, "Vakıflar, özel kuruluşlar, belediyeler ve şahıslar
tarafından kurulan özel eğitim kuruluşları ile özel yurt, pansiyon ve kurslar
üzerindeki devletin gözetim ve denetimi etkin bir şekilde
gerçekleştirilecektir." ifadesine yer veriliyor. Genelgelerde vatandaşlardan
topladıkları paraları irticai faaliyetlerin finansmanında kullanan dernek, vakıf
ve şirketlerin üzerindeki denetimin genişletilmesi gerektiği de vurgulanıyor.