Kişisel Verileri Koruma Yasa Taslağı hükümete gönderiliyor. Yasadışı fişlemeye ?3 milyar ve 1.5 yıl hapis' cezası.
ULUSAL Program kapsamında hazırlanan ve kamuoyunda ?fişlemeye fren' yasası olarak bilinen Kişisel Verileri Koruma Kanunu taslağı tamamlandı. Özel yaşamın gizliliğini güvence altına alan taslak, yasaya aykırı fişleme yapan kamu görevlilerine hapis veye para cezası uygulanmasını öngörüyor.
Önümüzdeki günlerde Bakanlar Kurulu'na gönderilecek olan taslak, kişilerin din, dil, ırk, siyasi düşünce ve özel yaşamlarıyla ilgili dosya oluşturulmasını yasaklıyor. Bu yasağı ihlal eden güvenlik görevlileri hakkında 6 aydan 1.5 yıla kadar hapis cezası veya 1 milyar liradan 3 milyar liraya kadar para cezası talebiyle dava açılacak. Yargılama sonucunda verilecek mahkûmiyet kararının, hapis veya para cezası olarak uygulanması ise mahkemenin takdirinde olacak.
Dosyalar incelenebilecek
Haklarında dosya oluşturulan vatandaşlar istedikleri zaman bu dosyaları inceleyip yanlışlıkların düzeltilmesini isteyebilecekler. Vatandaşların bilgi edinme hakkı ?ulusal güvenlik' gerekçesi dışında engellenemeyecek. Kişilerin bilgi edinme talebini yerine getirmeyen veya dosyadaki verileri yasaya aykırı şekilde üçüncü şahıslara aktaran kamu görevlileri hakkında da, para cezası öngören yaptırımlar uygulanacak. Kişisel Verileri Koruma Yasası'na aykırı davrananlar hakkında ayrıca, ?görev kötüye kullanma' ve ?görevi ihmal' suçlarından da dava açılacak.
Taslakta yer alan cezai düzenlemeler
Kişisel Verileri Koruma Kanunu taslağında yer alan, adli ve idari cezalar özetle şöyle:
Kişisel verileri kendisine veya başkasına yarar sağlamak veya başkasına zarar vermek amacıyla hukuka aykırı olarak toplayan, elde eden, kaydeden, düzenleyen, depolayan, uyarlayan, değiştiren, kullanan, açıklayan, aktaran, ayıran, birleştiren, donduran, silen veya yok edenler, söz konusu eylem başka bir suç oluştursa bile 6 aydan bir yıla kadar hapis veya bir milyar liradan 2 milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar.
Kişilik hakları kapsamındaki verileri ve özel niteliği olan verileri aynı maksatla hukuka aykırı olarak işleyenler 8 aydan 1.5 yıla kadar hapis veya 3 milyar liraya kadar para cezasına çarptırılırlar.
Kişileri bilgilendirmeden veri toplayan veya kişilerin bilgi edinme ve yanlış verileri düzeltme hakkını kullanmalarını engelleyenler 500 milyon lira idari para cezasına çarptırılır.
İhtiyaç duyulmayan kişisel verileri yasada öngörülen şekilde yok etmeyenler bir milyar lira idari para cezasına çarptırılırlar.
Ulusal güvenlik ve kamu güvenliği gerekçeleri dışında, kişilerle ilgili özel veri toplayanlar, 2 milyar lira idari para cezasına çarptırılırlar. Yasaya aykırı olarak toplanan veriler imha edilir.
Kişisel Verileri
Koruma Kurulu
Kişisel verilerin hukuka uygun koşullarda tutulup tutulmadığı ise yasa kapsamında oluşturulacak Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından denetlenecek. 7 kişiden oluşacak Kişisel Verileri Koruma Kurulu üyeleri, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek. Kurulun üç üyeliği, Yüksek Öğretim Kurumu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Bilimsel Teknik Araştırma Kurumu'ndan bildirilecek isimler arasından seçilecek. Kurul'un dördüncü üyeliği Adalet Bakanlığı tarafından önerilecek hâkimler arasından seçilecek. Diğer üç üye ise bürokratlar arasından seçilecek.
Kurul nasıl görev yapacak?
KİŞİSEL Verileri Koruma Kurulu, ?yasaya aykırı fişleme' şikâyetlerini araştıracak. Özel yaşamın gizliliği ve kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden vatandaşlar, Kurul'a doğrudan başvurarak şikâyetçi olabilecekler. Kurul üyeleri yapılan başvuruları, ilgili kurumlarda soruşturma başlatarak araştıracak ve iddianın doğrulanması halinde, sorumlular hakkında Savcılığa suç duyurusunda bulunabilecekler. Kurul, idari para cezası gerektiren durumlarda ise sorumlular hakkında doğrudan para cezası uygulayabilecek. Kurul üyeleri, görev sürelerince ve görevden ayrıldıktan sonra, üçüncü kişilerle ilgili sırları açıklayamayacaklar.