Mortgage fakire göre değil!
30 yıl vade ile ev alma imkanı sağlayan sistemin Türkiye'de yanlış anlaşıldığı belirtiliyor. Mortgage sistemi ile ev alabilmek için dar gelirli olmamak şart!
İpotekli konut kredisi dar gelirliye yaramaz
Avrupa'da gayrimenkul dünyasına yön veren ULI'nin (Urban Land Instute-Şehir Yerleşim Enstitüsü) Türkiye Başkanı Hakan Kodal, herkesi ev sahibi yapacak gözüyle bakılan mortgage (ipotekli konut kredisi) sisteminin yanlış anlaşıldığını söyledi.
20-30 yıl vadeyle ev alabilmeye imkan tanıyan sistemin temelde birikmiş sermaye değil kazançla ev almak anlamına geldiğine dikkat çeken Kodal, dar gelirli insanların bu yöntemle ev almasının pek mümkün olmayacağını dile getirdi. Kodal, bunun sebebini şöyle açıkladı: "Bu yöntem yine öncelikle orta seviyede geliri olan sigortalı, konuta para ayırabilecek insanların ev almasına imkan tanıyacak. Vadeler ne kadar uzun olursa olsun, belli bir rakamın altında geliri olan bunu karşılayamayacak. Yani düşük kira öder gibi ev sahibi olunacağını söylemek doğru değil. Dar gelirli, devletin ya da belediyelerin konut projelerine imza atmasıyla ev sahibi olabilir." Kodal, mortgageın en iyi uygulandığı ABD'de ödeme vadelerinin 30 yıla kadar çıktığını, ancak gerçekte insanların 6-7 yılda o evle ilgili ödemesini tamamladığını ifade etti.
Yorum yapmak için erken
Hakan Kodal, mortgage sisteminin mevzuat olarak hazırlıklarının sürdüğüne dikkat çekerek, yasal altyapısı oluşmadan, işleyiş dikkate alınmadan yorum yapılmasından yakındı. Sistemin Türkiye'de başlaması için 5 önemli kriter sayan Kodal, bunlardan sadece birinin mevzuat kısmını kapsadığını kaydetti. Kodal, bu konuda kısa vadeli beklentiye girilmemesini istedi. Reel faizlerin bu sistemin oluşmasında önemli bir yer tuttuğunu vurgulayan Kodal, mortgage uygulanan ülkelerde reel faiz ile kredi faizi arasında 1 ya da maksimum iki puan fark bulunduğunu, Türkiye'de ise halen makasın çok açık olduğunu ifade etti. Kodal, bunun da enflasyonun düşmesine bağlı olarak zaman alacağını söyledi.
Aynı zamanda Yapı Kredi GYO'nun Genel Müdürü olan Hakan Kodal, mortgage'ın uygulanması için gerekli kriterleri sayarken, pazar büyüklüğünün de özellikle finans kuruluşları açısından önem taşıdığını belirti. Geçen yıl Türkiye'de 50 bin kişinin konut için 1,5 milyar dolar kredi kullandığına dikkat çeken Kodal, bunun da kişi başına 30 bin dolarlık kredi anlamına geldiğini söyledi. Para girişinin olması için bu pazarın büyümesi gerektiğini ifade eden Kodal, "Mevcut gayrimenkul işlemlerinde de kredi oranı o kadar düşük ki. 2004'te yapılan konut satışlarında yüzde 97'si nakit, yüzde 3'ü kredi ile gerçekleşmiş. Bu oran en iyi ihtimalle 5 sene içinde yüzde 20'ye ulaşır. Bu kadar dar işlem alanında da yine dışarıdan finans gelmesi zorlaşıyor. Mortgageın gelişmesinde bunlar önemli." şeklinde konuştu. Kodal, mortgage beklentilerinin konut fiyatlarını yükselttiğini savundu.
Gayrimenkulde en cazip şehir İstanbul
ULI (Şehir Yerleşim Enstitüsü) tarafından daha önce Madrid, Londra gibi şehirlerde düzenlenen gayrimenkul zirvesi bu yıl İstanbul'da gerçekleştirilecek. Orta ve Doğu Avrupa'da yeni fırsatların ele alınacağı zirve 1-2 Haziran tarihlerinde düzenleniyor. Gayrimenkul ve finans alanında Avrupa'nın dev şirketlerinin yöneticilerinin konuşmacı olarak katılacağı iki günlük zirvenin resepsiyonu Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde Dolmabahçe Sarayı'nda gerçekleştirilecek. Bu arada, ULI ve PricewaterhouseCoopers tarafından sektör içinde yön belirleyici 250 kişi arasında yapılan ankette İstanbul en iyi gelişmelerin beklendiği cazip şehir seçildi. Gayrimenkul yatırımı açısından ele alınan ankete göre risk alınabilirlik açısından İstanbul'da ofis, perakende mağaza ve endüstriyel alanlarda alım tavsiye edildi.
Zaman