MEB Teşkilat Yasası değişiklikleri (1): Yer değiştirmeler
Milli Eğitim Bakanlığının en temel yasalarından olan Teşkilat Yasası, Kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilmiştir. MEB için milat olarak kabul edilebilecek bu kanun hükmünde kararnamenin birçok sakat yanı vardır.
En sakat yanı ise ülke genelini ilgilendiren ve devletlerin geleceği için tartışmasız öncelikli öneme sahip olan eğitim konusunun temel taşlarının Kanun Hükmünde Kararname ile düzenlenmesidir.
Kanun Hükmünde Kararnameler bilindiği üzere Bakanlar Kurulunca yayımlanır. Kanun Hükmünde Kararnamelerin uygulama ve etki açısından kanunlardan bir farkı yoktur fakat bu denli önemli konuların kanun hükmünde kararnamelerle değil de Kanun ile düzenlenmesi daha uygundur.
Bu KHK kanun olarak düzenlenmiş olsa idi;
Her bir maddesi Demokrasinin ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin en temel organı olan Türkiye Büyük Millet Meclisinde tartışılacaktı.
TBMM'de tartışılırken her bir maddenin getirileri ve götürüleri kamuoyun da tartışılabilecek, belki de bir çok hüküm meclis genel kurulunda yada komisyonlarda değişikliğe uğrayarak geçecekti.
Bu gerçekleşmemiş olsa dahi en azından kamuoyunun denetim ve bilgisi dahilinde Meclis Kararı ile bu kanun geçecekti.
Şimdi ise Başta MEB olmak üzere bazı bürokratların, hukukçuların oturup düzenledikleri bir metnin Bakanlar Kurulu tarafından imzalanması ile yürürlüğe girmektedir.
Bu uygulamanın Türkiye Cumhuriyeti'nin; Demokratik, Hukuk devleti olması tanımına da uygun düşmemiştir.
Bunlar tabii ki kamuoyunda çokça tartışılacaktır. Fakat biz gerçekleşen değişiklik doğrultusunda bazı konuları ele almanın uygun olacağını düşünüyoruz.
Bu değişiklikler doğrultusunda bir çok mevzuatta da düzenleme yapılması gerekecektir.
İlk konumuzu yer değiştirmelere ayıracak olursak;
Yürürlükten kaldırılan 3797 sayılı kanun'da yer alan;
?Öğretmenlerin hizmet bölgelerinde en az üç eğitim-öğretim yılı görev yapması esastır. Bunların il içi ve iller arası yer değiştirmeleri Bakanlıkça belirlenecek esaslar doğrultusunda saptanacak hizmet puanı sırasına göre haziran, temmuz ve ağustos aylarında yapılır. (Ek cümle: 30/4/2003-4855/2 md.; Mülga: 2/7/2005-5381/1 md.)
Bakanlıkça belirlenen özürler nedeniyle yapılacak yer değiştirmeler, eğitim ve öğretim faaliyetlerini aksatmamak kaydıyla bu sürelerle sınırlı değildir. Özüre dayalı yer değiştirmeler, özür ve hizmet gereklerinin birlikte karşılanması temelinde gerçekleştirilir. Bu özürler gruplandırılarak önem ve öncelik sırasına konulur ve gruplarına göre puanlandırılır.
Hükmü KHK ile;
(3) Öğretmenlerin Bakanlıkça belirlenen hizmet bölge veya alanlarında en az üç eğitim öğretim yılı görev yapması esastır. Bunların yer değiştirme suretiyle atamaları her yıl yapılan atama plan ve programları çerçevesinde eğitim öğretim faaliyetlerini etkilemeyecek şekilde sonuçlandırılır. Bakanlıkça belirlenen özür gruplarına bağlı yer değiştirmeler ise yaz tatillerinde yapılır.
(4) Öğretmenlerin yer değiştirme suretiyle atamalarında uyulacak temel ilkeler, özür grupları, hizmet bölgeleri ve alanları, hizmet puanı ve diğer hususlara ilişkin usûl ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Şeklinde değiştirilmiştir.
Burada geçen yaz tatili ibaresinin hukuki açılımı teşkilat yasasında bulunmamakla beraber Karneler dağıtıldıktan sonra öğretmenlerin izinli (yıllık izin) sayıldıkları dönemin kastedildiği açıktır. Bu tanım hakkında bir açıklama sadece 222 sayılı kanunda yer almaktadır.
Böylece hangi özürlerin yer değiştirmek için geçerli olacağı yönetmelikle düzenlenecektir.
Daha önceki mevzuata göre;
Eş,
Sağlık,
Öğrenim Durumu(yüksek lisans, doktora)
Olağanüstü Hal
Özür grubu olarak belirlenmişken;
Basında yer alan Öğrenim özrünün kaldırılacağına ilişkin hüküm, yönetmelikte kaldırılabilir. Adı eğitim bakanlığı olan bir kurumda kaldırılmasının uygun olmayacağını düşünsek de takdir bakanlığın olacaktır.
Yine bu düzenleme ile tüm özür grupları sadece yaz tatilinde yapılacaktır.
Daha önce Olağanüstü hal ve Sağlık özrü yılda 4 kez, diğer özür grupları ise 2 kez yapılmakta iken bu kez sadece yaz dönemine alınmıştır.
?Bakanlıkça belirlenen özürler nedeniyle yapılacak yer değiştirmeler, eğitim ve öğretim faaliyetlerini aksatmamak kaydıyla bu sürelerle sınırlı değildir.?
Hükmü kaldırıldığından Özür grubu yer değiştirmelerde de isteğe bağlıda olduğu gibi süre şartı aranabilecek. (böyle bir düzenleme beklenmemekle beraber yapılmasının kanunen mümkün olduğunu bakanlığın takdirinde olduğunu belirtmek isteriz.)
KHK ile isteğe bağlı yer değiştirmelerin eğitim öğretimi aksatmayacak şekilde birkaç kez yapılması da mümkün olabilecektir. Bu konuda en olumlu beklenti; sıraların yaz tatili döneminde birkaç kez, Şubat (yarıyıl) tatili döneminde çalıştırılması şeklinde olabilir. Fakat bu beklentinin yerinde olmadığı genel yaklaşım gözetildiğinde görülmektedir.
KHK ile ilgili diğer hususlar ilerleyen günlerde yeniden ele alınacaktır.
Saygılarımla?
Maksut BALMUK
Eğitim Yöneticisi