Yolsuzluk Komisyonu'na göre, devlet kadroları ganimet gibi dağıtılmış

Meclis'te milletvekillerine dağıtılmayı bekleyen Yolsuzluk Komisyonu raporunda, partiler de eleştiriliyor. Geçmiş yıllarda iş başına gelen hükümetlerin devlet kadrolarını liyakat yerine keyfi olarak dağıttığı belirtiliyor.

TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu, Türkiye'de siyasilerin etkisi sebebiyle bürokrasinin ?liyakat sistemi? üzerine oturmadığını savunurken, siyasi partileri devlet kadrolarını ?ganimet? gibi dağıtmakla suçladı.

AK Parti İstanbul Milletvekili Azmi Ateş'in başkanı olduğu komisyon, Meclis tatile girerken tamamladığı raporunda, ?bürokrasinin merkeziyetçi ve statükocu yapısı'ndan yakındı. Bu yapının devleti vatandaş karşısında koruduğu, yerinden yönetim, yetki devri ve sivilleşme kavramlarına imkan tanımadığı eleştirisinde bulundu. Siyasilerin bürokrasi üzerindeki etkilerinin de irdelendiği raporda, iktidara gelen her siyasi partinin bürokraside büyük değişikliklere gittiği, bu nedenle, Türkiye bürokrasisinin ?liyakat sistemi? üzerine oturmadığı vurgulandı. Raporda özetle şu tespitlere yer verildi:

?İktidarların kendi siyasi programlarını uygulayabilmeleri için, bazı bürokratik kadrolara ?uyumlu? çalışabilecekleri kişileri getirmeleri bir dereceye kadar kabul edilebilir görülse de, bunun bir ölçüsü olmalıdır. Siyasi liderler ve parti mensupları bürokratik kadroları ?ganimet? olarak dağıtıyor. Bu durum, bürokratlar açısından siyasi parti çıkarlarını ön plana çıkarmaktadır. Devlet imkanlarının parti çıkarlarına yönelik olarak kullanılması yaygın bir gerçek halini almakta ve kurumsallaşamayan bürokrasi, ?hizmet? kavramını ağırlıklı olarak ?siyasal yandaşlık? kavramıyla birlikte algılamaktadır.

Söz konusu algılamanın temelinde Osmanlı'dan miras alınan güçlü bürokratik devlet geleneği yatmaktadır. Vatandaşı ön plana çıkarmak yerine, devleti vatandaşa karşı koruma anlayışına göre inşa edilen bu yapıda bürokrasi ve devlet, iktidardaki siyasi partidir ve herkes ona hizmetle yükümlüdür. Sonuç olarak, bürokratik devletten demokratik devlete geçilememiştir.

?Siyasi kayırmacılık', ?hemşehricilik' ve ?eş?dost ilişkileri' ile belirli görevlere gelen bazı bürokratlar, daha üst düzeydeki bürokratlar ve siyasiler tarafından korunup kollanmaktadır.

Yasal zeminde ?liyakat' ve ?kariyer' ilkeleri üzerine kurulan bürokraside özellikle son 20 yılda yükselmenin en kolay yolu siyasi partilerle veya kişilerle iyi ilişkilerden geçmektedir. Bunun bilincine varan kamu görevlileri de, çabuk yükselme tutkuları sebebiyle, fiilen ya da fikren particiliğe bulaşmakta ve yolsuzluklara karşı dirençsiz kalmaktadır. Ayrıca, bürokraside yükselmenin liyakat ve kariyer ilkelerinden ayrılması, yetkin ve yetenekli insanların sisteme küsmelerine ve dışlanmalarına da sebep olmaktadır.?

zaman