Trafik kazaları, gayrı safi milli hasılanın yüzde 4'ünü yok ediyor
Tifo, hepatit, dizanteri gibi ciddi enfeksiyonların yıl içinde görülme sıklığından çok daha yüksek olan trafik kazaları, ülkelerin gayrı safi milli hasılasının yaklaşık yüzde 4'ü kadar ekonomik kayba neden oluyor.
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recep Akdur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye için önemli bir sorun olan trafik kazalarının halk sağlığını yakından ilgilendirdiğini söyledi.
Dünyada her sene trafik kazalarından 50 milyon kişinin yaralandığını ve 1,2 milyon kişinin hayatını kaybettiğini belirten Akdur, kazalarda yaralanan ve ölenlerin yüzde 50'sinin yolcu ve Yayalar olduğunu dile getirdi.
Akdur, "Trafik kazalarına bağlı, 1993'te 2 trilyon 271 milyar, 1994'te 4 trilyon 791 milyar, 1995'te 9 trilyon 917 milyar maddi hasar meydana geldi. Sağlık Bakanlığının 1995 yılı bütçesi ise 49 trilyon. Dünyada da her sene ülkelerin gayri safi milli hasılasının yüzde 4'ü trafik kazaları nedeniyle kaybedilmektedir" diye konuştu.
Akdur, dünyadaki yaralanmaya bağlı ölümlerin yaklaşık dörtte birinin trafik kazalarına bağlı olduğunu ifade ederek, Türkiye'deki, trafik kazaları verilerine göre 1970-2009 yılları arasındaki 40 yılda kayıtlara giren kaza sayısının 10 milyon 798 bin 867 olduğu belirtti.
Akdur, "Bu kazalarda 3 milyon 245 bin 363 kişi yaralanmış, 207 bin 443 kişi ise yaşamını yitirmiştir" dedi.
-Kazada yaralanan sayısı, hastanede yatan kanser hasta sayısına yakın-
Akdur, nüfus dikkate alındığında, Türkiye'de 1970 yılında yaralanmalı ve ölümlü trafik kazasına uğrayanların oranının yüz binde 42,5; bu oranın 1985'te 91'e, 2010 yılında ise 295'e yükseldiğini ifade etti.
Trafik kazalarındaki bu sıklıklığın tifo, para tifo, dizanteri, kızıl, polio ve viral hepatitis gibi ciddi sonuçlu enfeksiyonların her birinin yıllık sıklıklarından yüksek olduğunu vurgulayan Akdur, "Trafik kazalarındaki sıklık, bu hastalıkların hepsinin toplam sayılarından da yüksektir" dedi.
Akdur, şunları kaydetti:
"Nitekim 1992 yılında bildirimi zorunlu 13 hastalıktan yapılan bildirimlerin toplamı 58 bin 289'dur. Aynı yıl, tek başına meydana gelen trafik kazası sayısı 171 bin 724, bunlardan meydana gelen yaralanma ise 94 bin 824'dür. Aynı şekilde 2006 yılında bildirimi zorunlu 17 hastalıktan yapılan bildirimler toplamı 63 bin 528, aynı yıl tek başına trafik kazası sayısı 728 bin 755 olup bunlardan yaralanma sayısı 169 bin 80'dir.
Türkiye'de 2003 yılında tüm hastanelere yatan kanserlilerin sayısı 228 bin 804 iken, aynı yıl motorlu taşıt kazalarından yaralananların sayısı 117 bin 551'dir."
-"Kazada yaralanma oranı yüz binde 190"-
Akdur, AB ülkelerinde trafik kazalarından ölümlerin nüfusa oranının ortalama yüz binde 5-15 arasında değiştiğini ifade ederek, "Türkiye, yüz binde 6 ile bu sınırlar içindedir. Aynı şeklide AB ülkelerinde trafik kazalarından ölümlerin kaza sayılarına oranı ortalama binde 20-100 arasında değişmektedir.
Yaralı sayıları açısından konu incelendiğinde AB ülkelerinde en düşük oran yüz binde 26 iken en yüksek oran yüz binde 937'dir. Türkiye yüz binde 190 ile bu sınırlar içinde ve iyi bir konumdadır. Buna karşılık yaralanmaların kaza sayısına oranı incelendiğinde Türkiye on binde 2 bin 539 ile ilk sırada gelmektedir. Türkiye'de trafik kazalarından yalnızca yaralanma ya da ölümle sonuçlananlar kayıtlara girmektedir.