Binlerce hâkim ve savcı'dan kapsamlı değişikliğe isyan
Binlerce hâkim ve savcı, kapsamlı değişikliğe karşı Meclis'i mesaj yağmuruna
tuttu
Hâkimler ve SavcılarYasası'nda22 yıldan beri yapılan en kapsamlı değişikliğe
hâkim ve savcılar isyan etti. Yargı bağımsızlığı ve özlük haklan konusunda ilk
metinde yer alan düzenlemelerin "budanmasına" tepki gösteren hâkim
ve savcılar, Adalet Komisyonu Başkanlığı ile milletvekillerine binlerce mesaj
gönderdi.
Hâkimler ve Savcılar Yasası'nda 55 maddelik değişiklik içeren tasarı TBMM Adalet Komisyo-nu'nda alt komisyona gönderilirken komisyon üyesi milletvekillerinin faks ve e-posta adreslerine iki günden beri hâkim ve savcılardan mektup yağıyor. Hâkim ve savcılann tasanda genel olarak yetersiz gördükleri konular şöyle:
"Mesleki yıpranma payı tasarıdan çıkarılmış. Terfilerde inisiyatifi tamamen
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'na bırakan düzenlemelerde herhangi bir lehte
değişiklik yapılmamış. Mesleki örgütlenme hakkı tanınmıyor. Yüksek kurul kararlarına
yargı yolu açılmıyor. Atamaları objektif kurallara bağlayacak hiçbir yenilik
yok. Nöbet sistemi yasal hale getiriliyor. Özlük haklarıyla ilgili hiçbir iyileştirme
söz konusu değil."
'Ciddiyetsizlik'
Hâkim ve savcıların adlannı ve görev yerlerini belirterek milletvekillerine gönderdikleri mesajlarda sert tepkiler yer aldı. Mesajlardaki bazı değerlendirmeler şöyle:
? Hukuk devleti olduğunu iddia eden bir devlet önce anayasada angaryayı yasaklayıp
sonra kâğıt üzerinde bağımsız gözüken yargı mensuplarını angaryaya muhatap bırakıyorsa,
bu uygulama en hafif deyimle ciddiyetsizlik ve samimiyetsizlik olarak nitelendirilebilir.
? Yaşanan adaletsizliklere ve haksızlıklara göz yumularak tepkisiz kalınması,
bazı siyasilerin ve bürokratların mevcut düzenden çıkar sağlama amacım güttükleri
sonucunu ortaya koymaktadır. Sosyal ve ekonomik haklarımızla, insan gibi çalışma
koşullan ile ilgili hiçbir gelişme yok.
? Bakanlar Kurulu tarafından yasa TBMM'ye sevk edilirken reform ni-telindeki
bazı maddelerin tasandan çıkarılmış olduğunu üzüntüyle öğrenmiş bulunmaktayız.
? Devletin temeli adalettir. Geçmişte bağımsız olmayan yargı üyelerinin siyasal
etkilerle yaptıkla-n girişimlerden tüm Türkiye zarar gördü. Kimse kendisinin
yargılandığı mahkemenin hâkim ve savcısının bir başkasından emir almasını veya
bir başkasının isteklerine uymak zorunda kalmasını istemez.
? Savcılara 24 saat esasına göre nöbet zorunluluğu getiriliyor. Ancak 3 kuruş
nöbet tazminatı verilmiyor, insaf! Tüm meslektaşlarım bı* işte
bir kasıt olduğunu düşünür hale geldiler. Duyarlı olun. Bu ülke hepimizin. Gerçek
bir hukuk devleti hepimize lazım.
? Dilerim sesimiz duyulur ve bu sesin bu zamana kadar sabır ile bekleyenlerin
sesleri olduğuna anlam verilir. Biz bu ülkede bu güne kadar üzerimize düşeni
doğal olarak yaptık. Pek çok şey kirlenirken biz her şeye rağmen ak kalmak yolunda
elimizden geleni yaptık, içimizden birkaç tane kirli adamın çıkması, akan suya
bir kuşun geçerken pisliğini bırakmasıdır. O hızlı ve gür akan su pisliği tutmaz.
Aynı ideallerimizle yolumuza devam edeceğiz.
İstekler listesi
Hâkim ve savcılann büyük bölümü, ortak kaleme alınan 41 maddelik istekler listesini
de mesaj-lanna ekledi. Yargı üyelerinin tasanda yer almasını istedikleri düzenleme-Mirden
bazılan şöyle:
?Yargının her türlü siyasi etkiden uzak olması için HSYK Başkanı olan Adalet
Bakanı ile kurulun üyesi bulunan bakanlık müsteşarının üyelikleri son bulmalı.
H-SYK'nin tüm kararlanna karşı yargı yolu açılarak, hâkim ve savcıların hak
arama özgürlüğünün sınırlan genişletilmeli.
? Yerel mahkeme hâkim ve savcılar seçimle HSYK'nin üyesi olabil-
meli. Seçimle gelen üyelerin belirli bir süre ile sadece bir kez görev yapma
hakkı bulunmalı.
Teftiş sistemine eleştiri
? Teftiş sistemi gözden geçirilerek teftiş kurulu müfettişlerince hâkim ve savcılar
hakkında "hal kâğıdı" doldurulması uygulaması sona erdirilmeli. Adalet
Bakan-lığı'na bağlı bir teftiş kurulu sadece kalem işlerine mahsus olmalı, yargılama
faaliyetinin yasal tüm denetimi Yargıtay tarafından yapılmalı.
? Terfi sisteminde e-sas alınan kriterlerden "Yargıtay'dan 20-30-40 iş
geçirmek" şartı tamamen kaldırılmalı.
? Yargıtay üyelerinin seçimi ile ilgili objektif kıstaslar belirlenmeli.
? Hâkim ve cumhuriyet savcılarının örgütlü şekilde hak arama hürriyetini kullanabilmeleri
amacıyla meslek odası kurulmalı. Oda organlarında görev alacak yargı mensuplannın
yasal hak-' lan korunarak, adli görevleri askıya alınmalı.
? Halkı bilinçlendirmek amacıyla genel hukukla ilgili konularda hâkim ve savcılara
basın açıklaması ve söyleşi yapma hakkı tanınmalı.
? Yazılı sınav sonrasındaki sözlü sınav objektif kriterlere bağlanmalı, bu mümkün
değilse sözlü sınavı yapma yetkisi HSYK'ye verilmeli.
cumhuriyet