İstek Üzerine Nakli Yapılanlar Harcırah Alabilir mi?

Harcırahlara ilişkin düzenleme 6245 sayılı Harcırah Kanununda yapılmıştır.

1- Düzenlemenin 12/8/2003 tarihinden önceki hali şu şekildedir:

"Madde 10 - Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer dağiştirme masrafı aşağıdaki hallerde verilir:
1. Yurt içinde veya dışındaki daimi bir vazifeye yeniden veya naklen tayin olunanlarla yabancı memleketlerdeki memuriyet merkezi tebdil olunan veyahut bu yerlerden yurt içinde diğer bir daimi vazifeye tayin edilen memur ve hizmetlilere yeni vazife mahallerine kadar;.."

Yukarıda maddenin ilk hali gereğince 12/8/2003 tarihine kadar nakil olan herkes harcırah alabilmekteydi.

Bu madde 12/8/2003 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 4969 sayılı Kanunla değiştirilmiştir. Fıkranın başına "Kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere;" ibaresi eklenmiş ve fıkra metninde yer alan "yeniden veya" ibaresi çıkarılmıştır.

2- 12/8/2003 tarihinli değişiklikle madde şu hale gelmiştir.

"Madde 10 - Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer dağiştirme masrafı aşağıdaki hallerde verilir:
1. Kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere; Yurt içinde veya dışındaki daimi bir vazifeye (...) naklen tayin olunanlarla yabancı memleketlerdeki memuriyet merkezi tebdil olunan veyahut bu yerlerden yurt içinde diğer bir daimi vazifeye tayin edilen memur ve hizmetlilere yeni vazife mahallerine kadar;"

Maddenin yeni hali gereğince istek üzerine nakli yapılanlara harcırah verilmemeye başlanmıştır.

Ancak; Van, Gaziantep, Ankara, Erzurum, Adana ve İzmir idare mahkemeleri "Kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere;" ibaresinin Anayasa aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvurmuş ve Anayasa Mahkemesi bu ibare hakkında iptal kararı vermiştir. Fakat, Anayasa Mahkemesinin kararı henüz Resmi Gazetede yayımlanmamıştır.

Diğer taraftan 6245 sayılı Harcırah Kanununun yukarıda yer verilen hükmü 27/04/2005 tarihinde bir kez daha değişmiştir. Ancak değişiklik Anayasa Mahkemesinin verdiği iptal kararı yönünde olmayıp daha çok sitemizde yayımlanan ve eş ve sağlık durumu özürlerinden dolayı yapılan yer değişikliklerinde harcırah verileceğini karara bağlayan mahkeme kararlarına uygundur. Özetle madde değişikliği Anayasa Mahkemesinin iptal kararını karşılamamaktadır.

3- 27/04/2005 tarihinde yapılan değişiklikle maddenin son hali şu şekli almıştır.

"Madde 10 - Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer dağiştirme masrafı aşağıdaki hallerde verilir:
1. Zorunlu yer değiştirme, sınav, sağlık sebepleri ve eş durumu (bu madde uyarınca sürekli görev yolluğu almaya hak kazananların eşlerinin atamaları) dışında kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere; Yurt içinde veya dışındaki daimi bir vazifeye (...) naklen tayin olunanlarla yabancı memleketlerdeki memuriyet merkezi tebdil olunan veyahut bu yerlerden yurt içinde diğer bir daimi vazifeye tayin edilen memur ve hizmetlilere yeni vazife mahallerine kadar"

ASLINDA NE OLMALIYDI?

Harcırah Kanununu değiştiren son Kanun 21/04/2005 tarihinde Meclis'te kabul edilmiştir. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı ise 04/05/2005 tarihinde kamuoyuna açıklanmıştır. Dolaysıyla Maliye Bakanlığı yetkilileri Anayasa Mahkemesinin kararını kanun hükmüne yansıtamamıştır.

BUNDAN SONRA NE OLACAK?

Maliye Bakanlığının yeni bir Kanun tasarısı hazırlayıp bunu Bakanlar Kuruluna götürmesi, Bakanlar Kurulunun bunu imzalayıp Meclis'e sevk etmesi ve Meclisin bu tasarıyı kabul etmesi en az bir yıllık süreçtir. Bu süreci bekleyenler hak kaybına uğrayacaktır. Bu nedenle ancak hakkını arayanlar harcırahını alabilecektir.

HARCIRAH ALABİLMEK İÇİN NE YAPILMALIDIR?

Harcırahları alabilmek için İdari yargıda ilgili Kanun hükmünün Anayasaya aykırı olduğu savını da içeren bir dava açılmalıdır. Ancak dava açabilmek için önce idareye yazılı bir dilekçe ile başvurulmalı ve verilmeyen harcırah talep edilmelidir. İdare bu talebi reddecektir veya 60 gün boyunca cevap vermeyecektir. Red kararından veya cevap verilmemesi halinde 60 günlük sürenin sonunda İdare Mahkemesindedava açılmalıdır.

Tekrar belirtmek istiyoruz. Bu süreci işletenler harcırahlarını alabilecektir. Hakkını aramayanlar ise harcırah alamayacaktır.