Bankalar Kanunu 4 saatte yasalaştı
TBMM Genel Kurulu'nda Bankacılık Kanunu Tasarısı yasalaştı. 175 maddeden oluşan tasarı 3-4 saat gibi kısa bir sürede, temel kanun olarak ele alındı. Tasarı tek tek maddeler oylanarak 7 bölüm halinde kanunlaştı. Görüşmelere daha önce aldıkları karar doğrultusunda CHP katılmadı.
TBMM Genel Kurulu'nda Bankalar Kanunu Tasarısı yasalaştırıldı. Tasarının görüşmelerinde yapılan değişiklikle tasfiye halindeki özel finans kurumlarının Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) devrini öngören hüküm değiştirildi. Yapılan değişikliğe göre, tasfiye halindeki özel finans kurumlarının FON'a devredilmesine ilişkin hüküm çıkarıldı. Dolayısıyla tasfiye halindeki özel finans kurumları mevcut duruma göre kendilerini tasfiye edecekler. Yeni yasaya göre Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) her türlü faaliyetinde kuruluş kanununda verilen yetkiler, saklı kalmak kaydıyla, kalkınma planı, programlar ve hükümet programında yer alan, ilke, strateji ve politikalara uyma zorunluluğu getiriliyor. Aynı yasayla Başbakan'a, BDDK Başkan ve üyelerinin hastalık ve görevleriyle ilgili haklarında mahkumiyet kararı verilmesi durumunda görevden alabilme yetkisi tanınıyor. Daha önce bu yetki Bakanlar Kurulu'ndaydı. Yine aynı yasayla faaliyet izni kaldırılan yabancı banka şubeleri hakkında uygulanacak hükümler belirlendikten sonra, bu şubelerin mevcut ve alacaklarının yurtdışına transferlerine ilişkin esasların BDDK yerine, TMSF tarafından belirlenecek.
Yasayla bir bankanın, faaliyet izninin gerçeğe aykırı beyanlarla alınmış olması veya faaliyet izninin alınmasından itibaren 6 ay içinde faaliyete geçilmemesi ya da 1 yıl içinde kesintisiz 6 ay süreyle faaliyette bulunulmamış olması halinde, faaliyet izni iptal edilecek. Faaliyet izninin alındığı tarihten itibaren 1 ay içerisinde ilgili kuruluş birliğine üye olunmaması veya sisteme giriş payının kalan taksitlerinin Fon hesabına yatırılmamış olması ve bu yükümlülüklerin Kurum tarafından yapılan uyarıya rağmen yerine getirilmemesi durumunda bu kanunun 4. maddesinin 1. fıkrasının A ve B bentleri dışında kalan faaliyet konuları Kurulca tek tek sınırlanabilecek.
"YASAYLA YENİ TCK'YA UYUM SAĞLANIYOR"
Yasayla kanun ve kanuna istinaden çıkarılan düzenlemelerde öngörülen değerlemeler ve derecelendirmelerin BDDK tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde değerleme ve derecelendirme kuruluşlarına yaptırılması da hükme bağlanıyor. Banka kurucularında aranan kriterlerin kapsamı genişletilirken, devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına, devletin egemenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, devletin sırlarına karşı suçlar ve casusluk, yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı olan suçlardan hüküm giyenler banka kuramayacak.
Aynı yasaya göre, bankalar tarafından banka sahibinin eş ve çocukları ile kendisinin ortak olduğu şirketlere kullandırılacak kredi, öz kaynaklarının yüzde 20'sini geçemeyecek. BDDK bu oranı yüzde 25'e kadar yükseltmeye de yetkili olacak. Kredi kuruluşlarının iflası halinde, mevduat ve katılım fonu sahipleri TMSF'nin imtiyazlı alacakları ile devlet ve sosyal güvenlik kuruluşlarının alacaklarından sonra gelmek üzere, öncelikli alacaklı olarak değerlendirilecek. Kredi kuruluşları ile ilgili sırların saklanması konusunda BDDK Başkanı ve TMSF Başkanı ile üyelerin de sorumlu tutulması yönünde bir düzenlemeye gidildi. Yasayla yeni TCK'ya uyum da sağlanırken, bir bankanın kuruluş izni şu hallerde iptal edilecek:
"İznin gerçeğe aykırı beyanlarla alınmış olması, kuruluş izninin verildiği tarihten itibaren 9 ay içerisinde faaliyet izni için başvurulmaması, kuruluş izninden vazgeçildiğinin beyan edilmesi, İznin verilmesinde aranan şartların, faaliyete geçilinceye kadar kaybedilmesi, faaliyet izninin alınmamış olması, İradi olarak faaliyetlerin tümünden vazgeçilmesi ve iradi tasfiyenin tamamlanması, devrolunan bankanın birleşme veya bölünme işlemlerinin tamamlanması, tasfiye veya iflas takibatının tamamlanması."
"EN AZ 5 OYLA KURULUŞ İZNİ İPTAL EDİLECEK"
Bu hallerden herhangi birinin gerçekleşmesi durumunda BDDK'nın en az 5 üyesinin aynı yöndeki oyuyla kuruluş izni iptal edilecek. Bir bankanın, faaliyet izninin gerçeğe aykırı beyanlarla alınmış olması veya faaliyet izninin alınmasından itibaren 6 ay içinde faaliyete geçilmemesi ya da bir yıl içinde kesintisiz 6 ay süreyle faaliyette bulunmamış olması halinde, faaliyet izni iptal edilecek. Faaliyet izninin alındığı tarihten itibaren bir ay içinde ilgili kuruluş birliğine üye olunmaması veya sisteme giriş payının kalan taksitlerinin Fon'a yatırılmamış olması ve BDDK'nın uyarısına rağmen bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda, bankanın faaliyet konuları tek tek sınırlanabilecek.
Türkiye'de şubesi bulunan yurtdışında kurulu bankaların, kurulu oldukları ülkede herhangi bir nedenle faaliyet izninin kaldırılması, faaliyetlerinin durdurulması, iflas veya tasfiyesine karar verilmesi veya konkordato ilan etmeleri halinde, bunların Türkiye'deki şubelerinin faaliyet izinleri de kaldırılacak. Bankalar, BDDK'ca belirlenecek esaslara ve bu kanunda yer alan kurumsal yönetim hükümleri ile koruyucu hükümlere uyulmuş olması ve BDDK'ya bildirilmiş olması koşuluyla yurtiçinde şube açabilecek.
Türkiye'de kurulu bankalar, BDDK'nın izin vermesi koşuluyla kıyı bankacılığı bölgeleri de dahil olmak üzere yurtdışında şube veya temsilcilik açabilecek, ortaklık kurabilecek veya kurulmuş ortaklıklara katılabilecek. Bankaların bağımsız denetim, değerleme, derecelendirme ve destek hizmeti faaliyetlerini gerçekleştirecek kuruluşların yetkilendirilmesine, yetkilerinin geçici veya sürekli olarak kaldırılmasına BDDK tarafından karar verilecek.
Tasarının görüşmelerinde, Plan Bütçe Komisyonu'nda CHP'nin verdiği önergeyle kabul edilen ve tasfiye halindeki özel finans kurumlarının FON'a devrini ve tasfiye sürecinin FON tarafından yapılmasını öngören hüküm değiştirildi. Buna göre tasfiye halindeki Özel Finans Kurumları FON'a devredilmeyecek. Tasfiye sürecindeki özel finans kurumları kendi tasfiye süreçlerini gerçekleştirecekler.