Kamuda 'emeklilik' sancısı

Kamuda son 2 yılda 171 bin memurun emekliye ayrılması ve yeterli sayıda memur alımı yapılmaması devlet dairelerini farklı alternatiflere sürüklüyor.
Kamunun özel sektöre yönelmesi ve memur açığını özel şirket elemanlarıyla kapatma çalışmaları devlet sırları sorununu ortaya çıkardı. Memur-Sen'e bağlı Büro Memurları Sendikası (Büro Memur-Sen) Genel Başkanı Yusuf Yazgan, devlet sırrı niteliğindeki belgelerin özel şirket elemanlarına emanet ediliyor olmasının ürkütücü bir durum olduğunu kaydetti. Son yıllarda kamu kurum ve kuruluşlarında emekli olan devlet memurlarının yerine yeterli sayıda memur alımı yapılmaması devlet dairelerini özel sektöre yöneltti. Emekli Sandığı ve Devlet Personel Başkanlığı verilerine göre son 2 yılda 171 bin memur emekliye ayrılırken, bu sayı vefat eden memurlarla birlikte 195 binlere ulaştı. Geçtiğimiz yıl sadece 40 bin memur alımı yapılan kamuda, 2005 yılı Bütçe Kanunu'nda ise 48 bin kadroya izin verilerek devletin personel ihtiyacının karşılanması ise memurlar dışındaki alternatiflere bırakıldı. Kamuda, memur açığı özel şirket elemanlarıyla karşılanmaya çalışılıyor. Çoğunlukla temizlik ve güvenlik şirketlerine bağlı olarak çalışan bu elemanlara verilen işler arasında evrak kayıtları ve takibi de olduğu ortaya çıktı. Bunun yanı sıra, gizli belgelerin taşınması ve dosyalanarak arşivlenmesi gibi işlerin de zaman zaman özel şirket elemanlarına yaptırıldığı belirtiliyor. Kamudaki bu durumu değerlendiren Büro Memur-Sen Genel Başkanı Yusuf Yazgan, devletin gizli bilgi ve belgelerinin özel şirket elemanlarına yaptırılmasının devletin güvenliği açısından tehlikeli bir durum olduğunu vurguladı. Yazgan, devletin personel ihtiyacını memurlar dışındaki alternatiflerle karşılamasının doğru olmadığını ve bunun ülke güvenliğini tehlikeye soktuğunu söyledi. Ülkemizdeki memurların nüfusa oranının Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden daha düşük olduğunu ifade eden Yazgan, "Ülkemizde az sayıda memurla kamu hizmetleri yürütülmeye çalışılıyor. Emeklilik, ölüm ve benzer nedenlerle memuriyeti sona eren memurlarımızın yerine yeni memurlar yeterli sayıda alınmıyor. Geçtiğimiz 2 yıl içerisinde emekli olan her 2 memurun yerine sadece 1 memur alındı. Kamuda çalışan memurların iş yükü ikiye katlanırken, personel ihtiyacı da bir o kadar arttı" dedi.

Devletin personel ihtiyacını yeni memurla değil, şirketler aracılığıyla karşılama yoluna gittiğine işaret eden Yazgan, devletin resmen özel sektöre emanet edildiğini dile getirdi. Temizlik ve güvenlik işleri için alınan bu şirket elemanlarının evrak kayıt ve takibi gibi işlerde çalıştırıldığına hatta daire başkanları, genel müdürler ve hatta müsteşarların bile sekreteryalarında özel kalem, sekreter ya da odacı olarak da çalıştırıldığını kaydeden Yazgan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Şirketlerde çalışan bu kişilere ancak devlet memurlarının yapmaları gereken işler yüklenirken, ne yazık ki bu kişilerin güvenlik soruşturmaları bile yapılmıyor. Oysa, devlette çalışmak üzere alınan bir memur öncelikle güvenlik soruşturmasına tabi tutulup bu kişilerin devlet açısından güvenli olup olmadıkları araştırılıyor. Şirket çalışanlarının soruşturulmaması devletin güvenliğini de tehdit ediyor. Çoğu zaman farkında olmadan devlet memuru olma hakkına dahi sahip olmayan bazı sakıncalı kişiler bile şirketler aracılığıyla üst düzey bürokratların yanlarında çalıştırılabiliyor. Bir takım özel stratejik bilgiler hem yurt içi, hem de yurt dışında farklı kişilere sızdırılabiliyor."

Büro Memur-Sen Genel Başkanı Yazgan, kurum ve kuruluşlarda yolsuzluk ve hortumlama yapan kişilerin birincil bilgi edinme ayağının bu şirketlerde çalışan bazı elemanlar olabileceği endişesi taşıdıklarını da belirterek, "Bu elemanların devlet memurları gibi bağlayıcı sorumlulukları olmadığından bu tür konularda çok sorumsuz hareket edebilmektedirler. İşten atıldıkları takdirde başka bir şirkette rahatça iş bulabilmektedirler. Bunun için bu şirketlerde çalışan bazı elemanların devletin güvenliğini tehdit edici bir oluşum içerisine rahatça girebilmeleri mümkün görünmektedir" ifadesini kullandı. Yazgan, devletin her yıl emeklilik ve benzeri nedenlerle azalan memur sayısından doğan ihtiyacı mutlaka güvenlik soruşturması yapılmış ve adaylık sürecinden geçmiş memurlarla kapatması gerektiğini vurgulayarak, kurumlarda iş yapan şirket çalışanlarının iş tanımındaki gibi sadece temizlik ve güvenlik işleriyle uğraşmasını ve görevleri dışında çalıştırılmamasını istedi. Yazgan'ın verilerine göre kamuda yıllara göre emekli dağılımı şöyle:
"1990 yılında 25 bin 889, 1991 yılında 30 bin 024, 1992 yılında 53 bin 678, 1993 yılında 50 bin 278, 1994 yılında 76 bin 492, 1995 yılında 55 bin 180, 1996 yılında 93 bin 868, 1997 yılında 65 bin 282, 1998 yılında 59 bin 322, 1999 yılında 67 bin 537, 2000 yılında 61 bin 157, 2001 yılında 75 bin 829, 2002 yılında 69 bin 772, 2003 yılında 85 bin 566, 2004 yılında ise bin 86 bin 168."