Danıştay, iktidarın yerine geçerek vali atıyor

Kendisinden önceki valinin yargı kararıyla Adıyaman'a dönmesi üzerine merkeze çekilen Hikmet Tan, Danıştay'a tepkili.

İtiraz başvurusunda bulunan Tan, Danıştay'ın hükümetin yerine geçerek illere vali atadığını savundu. Bu durumun Anayasa'daki kuvvetler ayrılığı ilkesine aykırı olduğunu vurgulayan Tan, hükümetin ?istemediği isimlerle çalışmak zorunda bırakıldığını' söyledi.

Zaman'ın sorularını cevaplayan Hikmet Tan, 7 kez görevden alınan bir valinin her defasında Danıştay kararıyla geri döndüğüne işaret etti. Hükümete müdahale niteliğindeki kararların tartışmaya açılmasını isteyen Tan, vali ve büyükelçi atamalarının hukuken hükümetlerin takdirinde olduğunu hatırlattı. Tan, ?Danıştay'ın bu tür tasarrufları denetime tabi tutması ve yürütmeyi durdurma kararı vermesi yargının yürütmeye müdahalesi anlamı taşır ve Anayasa'da ifadesini bulan kuvvetler ayrılığı ilkesine açıkça aykırılık teşkil eder.? dedi. Merkez valisi olarak görevini sürdüren Hikmet Tan, ilginç bir ayrıntıya dikkat çekti. Hukuka göre halen il valiliği görevinin devam ettiğini anlatan Tan, Adıyaman'da hükümetin atadığı vali (kendisi) ile Danıştay tarafından atanan vali (Halil Işık) olmak üzere iki mülki amir bulunduğunu dile getirdi.

Hükümetin görevden aldığı valilerin dava açarak tekrar göreve dönmelerinin yanlış olduğunu kaydeden Tan, şu görüşü dile getirdi: ?Şu anda hükümet, görevden aldığı; ancak Danıştay tarafından iade edilen 6 valiyle çalışmak zorunda. Göreve iade kararları, söz konusu ilin zararına olmaktadır. Halk, bu uygulamaları istihza ile karşılamaktadır. Hükümet ile ters düşmüş bir valinin ne ölçüde hizmet sunabileceği de tartışmalıdır. Danıştay kendisini iktidarın yerine koyuyor. O zaman bütün valileri atarken Danıştay'ın görüşünü almak lazım. Bir valinin hükümetin programını gereği gibi temsil edip etmediğinin takdiri Danıştay'ın yetkisinde değildir. Danıştay'ın ?İlla bu vali ile çalışacaksın' demesi, yargının yürütmeye müdahalesi olmaz mı? Danıştay istemedikçe vali ömür boyu görevde mi kalacak??

Hükümetin görevden aldığı valiler konusunda Danıştay'ın 15 gün arayla birbiriyle çelişen iki karar verdiğine işaret eden Hikmet Tan, kendisinin dile getirdiği görüşlerin Danıştay 5. Dairesi tarafından da ifade edildiğini vurguladı. Görevden alınan Mersin Valisi Akif Tığ'ın açtığı iptal davasını reddeden Daire, 30 Mart 2005 tarihli gerekçeli kararında şu görüşlere yer vermişti: ?Valilik kurumunun hem yönetsel hem siyasal işlevinin bulunması nedeniyle göreve atamada ve görevden almada bu hususların göz önüne alınacağı doğaldır. Seçimlerden sonra TBMM'de güvenoyu alan Bakanlar Kurulu'nun (hükümetin) açıkladığı programı uygulayacak il valilerini, gerekli görmesi halinde toplu kararname ile değiştirebileceği, yeni valiler atayabileceği açıktır.?

Hikmet Tan, aynı dairenin bu karardan 15 gün sonra Adıyaman eski Valisi Halil Işık'ın görevine iadesi için yürütmeyi durdurma kararı verdiğini söyledi. Bu durumun yüksek mahkemenin saygınlığı ve ciddiyetiyle bağdaşmadığını belirten Tan, bir valiyi görevine iade eden Danıştay'ın diğer valinin mağduriyetine yol açtığını kaydetti.

Daha önce Van'da görev yapan Hikmet Tan, Vali Halil Işık'ın hükümet tarafından görevden alınması üzerine üçlü kararnameyle Adıyaman Valiliği'ne atanmıştı. Danıştay 5. Dairesi'nin yürütmeyi durdurma kararı üzerine Işık, Adıyaman Valiliği görevine döndü. Danıştay'ın kararı sebebiyle Adıyaman Valisi Hikmet Tan, İçişleri Bakanı'nın onayı ile merkeze çekilmişti.

Danıştay, Cumhurbaşkanı'nın onayını dikkate almadı

Hikmet Tan, hükümetin çalışmak istemediği valileri göreve iade eden Danıştay'ın Cumhurbaşkanı'nın iradesini de ortadan kaldırdığını belirtiyor. Valilerin, İçişleri Bakanı'nın inhası, Bakanlar Kurulu'nun uygun görmesi ve Cumhurbaşkanı'nın onayı ile atandığını hatırlatan Tan, ?Merkeze alınmada da aynı usul uygulanır. Danıştay'ın yürütmeyi durdurması Sayın Cumhurbaşkanı'nın onayını da geçersiz kılmaktadır.? diyor. Tan, yargının hükümet takdirindeki işlemleri engellememesi için mevzuatta düzenleme yapılmasını istiyor.