Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanun Tasarısının tam metinini okumak için tıklayınız.
KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU TASARISI
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE
1.- Bu Kanunun amacı, kalkınma planları
ve programlarda yer alan politika ve
hedefler doğrultusunda kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde
elde edilmesi ve kullanılmasını, hesap verebilirliği ve mali saydamlığı sağlamak
üzere, kamu mali yönetiminin yapısını ve işleyişini, kamu bütçelerinin hazırlanmasını,
uygulanmasını, tüm mali işlemlerin muhasebeleştirilmesini, raporlanmasını ve
mali kontrolü düzenlemektir.
Kapsam
MADDE
2.- Bu Kanun, merkezi idare, sosyal
güvenlik kurumları ve mahalli idarelerden oluşan genel idarenin mali yönetim
ve kontrolünü kapsar.
Düzenleyici
ve denetleyici kurumlar, bu Kanunun sadece 3, 7, 8, 12, 15, 17, 18, 19, 25,
43, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54 ve 68 inci maddelerine tabidir.
Kamu
iktisadi teşebbüsleri ve kamuya ait şirketler ile Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası bu Kanun kapsamı dışındadır.
Tanımlar
MADDE
3.- Münhasıran bu Kanunun uygulanmasında;
a) Kamu idaresi: Bu Kanun kapsamındaki daire, idare, kurum veya kuruluşu,
b)
Genel idare: Merkezi idare, sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idareleri,
c)
Merkezi idare: Bu Kanuna ekli I, II ve III sayılı cetvellerde yer alan kamu
idarelerini,
d)
Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar: Özel kanunlarla kamu tüzel kişiliğini haiz
olarak kurul, kurum veya üst kurul şeklinde teşkilatlanan, bütçelerinin hazırlanması
ve uygulanmasında bağımsız ve mali özerkliğe sahip olan kurumları,
e)
Sosyal Güvenlik Kurumları: Bu Kanuna ekli IV sayılı cetvelde yer alan, kanunla
kurulan, katılmanın ve prim ödemenin zorunlu olduğu ve iştirakçilerine sosyal
güvenlik sağlayan kamu kurumlarını,
f)
Mahalli idare: Yetkileri belirli bir coğrafi alan ve hizmetlerle sınırlı olarak
kamusal faaliyet gösteren Belediye, İl Özel İdaresi ve bunların kurdukları birlik
ve idareyi,
g)
Bütçe: Belirli bir dönemdeki gelir ve gider tahminleri ile bunların uygulanmasına
ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe konulan belgeyi,
h)
Kamu kaynakları: Borçlanma suretiyle elde edilen imkanlar dahil kamuya ait gelirler, taşınır ve taşınmaz
mallar, hesaplarda bulunan para, alacak ve haklar ile her türlü değerleri,
i)
Kamu gideri: Kanunlarına dayanılarak yaptırılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri,
sosyal güvenlik katkı payları, iç ve dış borç faizleri, borçlanma genel giderleri,
borçlanma araçlarının ıskontolu satışından doğan farklar, ekonomik, mali ve
sosyal transferler, verilen bağış ve yardımlar ile diğer giderleri,
j)
Kamu geliri: Kanunlarına dayanılarak toplanan vergi, resim, harç, fon kesintisi,
pay veya benzeri gelirler, faiz, zam ve ceza gelirleri, taşınır ve taşınmaz
mallardan elde edilen her türlü gelirler ile hizmet karşılığı elde edilen gelirler,
borçlanma araçlarının primli satışı suretiyle elde edilen gelirler, sosyal güvenlik
primi kesintileri, alınan bağış ve yardımlar ile diğer gelirleri,
k) Özel gelir: Genel bütçe kapsamındaki idarelerin kamu görevi ve hizmeti dışında ilgili kanunlarında belirtilen faaliyetlerinden ve fiyatlandırılabilir nitelikteki mal ve hizmet teslimlerinden sağlanan ve genel bütçede gösterilen gelirleri,
l) Harcama birimi: Kamu idaresi bütçesinde ödenek tahsis edilen ve harcama yetkisi bulunan birimi,
m)
Kamu mali yönetim: Kamu kaynaklarının tanımlanmış standartlara uygun olarak
etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını sağlayacak yasal ve yönetsel sistem
ve süreçleri,
n)
Mali kontrol: Kamu kaynaklarının belirlenmiş amaçlar doğrultusunda, ilgili mevzuatla
belirlenen kurallara uygun, etkin, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılmasını
sağlamak için oluşturulan kontrol sistemi ile kurumsal yapı, yöntem ve süreçleri,
o)
Stratejik plan: Kamu kurum ve kuruluşlarının orta ve uzun vadeli amaçlarını,
temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini,
bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren planı,
ifade
eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kamu Maliyesi
Kamu
maliyesi
MADDE
4.- Kamu maliyesi; gelirlerin toplanması,
harcamaların yapılması, açıkların finansmanı, kamunun yükümlülükleri ile varlık
ve borçların yönetimini kapsar.
Kamu
maliyesi, merkezi ve mahalli idare esaslarına göre yürütülür. Merkezi idare
ve mahalli idarelerin görevleri ve hizmetleri ilgili kanunlarında açık olarak
belirlenir ve kaynakların dağıtımında esas alınır.
Kamu maliyesinin temel ilkeleri
MADDE 5.- Kamu maliyesinin
temel ilkeleri şunlardır:
a) Kamu mali yönetimi uyumlu bir bütün olarak oluşturulur ve yürütülür.
b) Kamu maliyesi, kamu görevlilerinin hesap verebilmelerini sağlayacak şekilde yürütülür.
c) Maliye politikası, makroekonomik ve sosyal hedefler ile uyumlu bir şekilde yürütülür.
d) Kaynak tahsisinin belirlenen politikalarla uyumlu olması esastır.
e) Kamu mali yönetimi Türkiye Büyük Millet Meclisinin bütçe hakkına uygun şekilde yürütülür.
f) Kamu mali yönetimi mali disiplini sağlar.
g) Kamu mali yönetimi ekonomik, mali ve sosyal etkinliği birlikte sağlayacak şekilde kamusal tercihlerin oluşması için gerekli ortamı yaratır.
h) Kamu idarelerinin mal ve hizmet üretimi ile ihtiyaçlarının karşılanmasında, ekonomik veya sosyal verimlilik ilkelerine uygun olarak maliyet-fayda veya maliyet-etkinlik ile gerekli görülen diğer ekonomik ve sosyal analizlerin yapılması esastır.
İlgili kanunlardaki hükümler
saklı kalmak kaydıyla, kamu maliyesi ilkelerinin uygulanmasına ilişkin usul
ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir ve izlenir.
Hazine
birliği
MADDE
6.- Merkezi idarenin gelir, gider, tahsilat, ödeme, nakit planlaması ve
borç yönetimi hazine birliğini sağlayacak şekilde yürütülür.
Her türlü iç ve dış borçlanma, yurtdışından hibe alınması,
borç ve hibe verilmesi ve bunlara ilişkin geri ödemeler, hazine garantileri,
hazine alacakları, nakit yönetimi ve bunlarla ilgili diğer hususlarda 9/12/1994
tarihli ve 4059 sayılı, 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kamu Kaynağının Kullanılmasının Genel Esasları
Mali
saydamlık
MADDE 7.- Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında kamuoyunun zamanında bilgilendirilmesi ve kamuoyu denetiminin sağlanması amacıyla;
a) Görev, yetki ve sorumlulukların açık olarak tanımlanması,
b) Hükümet politikaları, kalkınma planları, yıllık programlar, stratejik planlar ile bütçelerin hazırlanması, yetkili organlarda görüşülmesi, uygulanması ve uygulama sonuçları ile raporların kamuoyuna açık ve ulaşılabilir olması,
c) Genel idare kapsamındaki kamu idareleri tarafından sağlanan teşvik ve desteklemelerin belirli dönemler itibarıyla kamuoyuna açıklanması,
d) Kamu hesaplarının standart bir muhasebe sistemi ve genel kabul görmüş muhasebe prensiplerine uygun bir muhasebe düzenine göre oluşturulması
zorunludur.
Mali saydamlığın sağlanması için gerekli düzenlemelerin yapılması ve önlemlerin alınmasından Maliye Bakanlığı ile görev ve yetki alanları itibariyle diğer kamu idareleri sorumludur.
Hesap verme sorumluluğu
MADDE
8.- Her türlü kamu kaynağının elde
edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili,
ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından,
muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kaynakların kötüye kullanılmaması
için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere
hesap vermek zorundadır.
Stratejik yönetim ve performans esaslı bütçeleme
MADDE
9.- Kamu kurum ve kuruluşları,
hükümet politikaları, kalkınma planları, ilgili mevzuat ve benimsedikleri
temel ilkeler çerçevesinde geleceğe ilişkin vizyon ve misyonlarını oluşturmak, bu vizyon doğrultusunda stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak
ve bu süreçte gerçekleştirilecek izleme ve değerlendirmeler yapmak amacıyla
katılımcı yöntemlerle stratejik yönetim uygular.
Kamu
idareleri, kamu hizmetlerinin istenilen düzeyde ve kalitede sunulabilmesi
için bütçelerini stratejik planlarına, yıllık amaç ve hedeflerine, performans
ölçütlerine dayandırmak; program ve proje bazında kaynak tahsislerini bu belgelerde
ifade edilen öncelikleri ile ilişkilendirmek zorundadırlar.
Bu
kuruluşların faaliyet performanslarının değerlendirilmesi ve denetlenmesi, stratejik
planlarda ortaya konulan hedeflere ne ölçüde ulaşıldığının sistematik şekilde
izlenmesi ve raporlanması suretiyle gerçekleştirilir.
Stratejik
plan hazırlamakla yükümlü olacak kamu idarelerinin kapsamının ve stratejik planlama
sürecine ilişkin takvimin belirlenmesine, makro politikalar, kalkınma planı,
programlar ile planların ilişkilendirilmesine ilişkin esas ve usullerin tespitinde,
izleme ve değerlendirme ile uygulamaya ilişkin diğer hususların belirlenmesinde
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı yetkilidir.
Performans
esaslı bütçeleme; kamu idareleri tarafından hazırlanan
stratejik planlarda yer alan misyon, vizyon, stratejik amaç ve hedeflerle uyumlu
bütçelerin oluşturulmasını öngören ve kaynakların bu amaç ve hedefler doğrultusunda
tahsisini ve kullanılmasını sağlayan, stratejik planlarda belirlenen performans
kriterlerinin bu bütçe yapısı ile sağlanıp sağlanmadığını kontrol eden bir bütçeleme
tekniğidir.
Kamu
idareleri, bütçelerini stratejik planlarında yer alan amaç ve hedeflerle uyumlu
olarak hazırlarlar. İdarelerin bütçelerinin stratejik planlarda belirlenen performans
kriterlerine uygunluğu ile idarelerin bu çerçevede yürütecekleri faaliyetlere
ilişkin esas ve usulleri belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Stratejik
planlama kılavuzunda ortaya konulan esas ve usuller çerçevesinde Maliye Bakanlığı,
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve ilgili kamu idaresi tarafından birlikte
tespit edilecek olan performans gösterge ve kriterleri kuruluşların bütçelerinde
yer alır. Performans denetimleri bu kriterler çerçevesinde gerçekleştirilir.
.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Bakanların ve Üst Yöneticilerin Sorumlulukları
Bakanlar
MADDE
10.- Bakanlar, hükümet politikasının uygulanması ile bakanlıklarının
ve bakanlıklarına bağlı, ilgili veya ilişkili kuruluşların stratejik planları
ile bütçelerinin kalkınma planlarına, yıllık programlara uyumunu ve bu çerçevede
diğer bakanlıklarla koordinasyon ve işbirliğini sağlamaktan sorumludur. Bu sorumluluk,
Yükseköğretim Kurulu, üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleri için Milli
Eğitim Bakanına, mahalli idareler için İçişleri Bakanına aittir.
Bakanlar, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması konusunda Başbakana ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne karşı sorumludurlar.
Bakanlar; idarelerinin amaçları, hedefleri, stratejileri, varlıkları, yükümlülükleri ve yıllık performans planları konusunda her mali yılın ilk ayı içinde kamuoyunu bilgilendirir.
Üst
yöneticiler, mali yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi
ve bu Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden Bakana
karşı sorumludurlar.
Üst yöneticiler
MADDE 11.? Bakanlıklarda müsteşar, diğer kamu idarelerinde en üst yönetici, il özel idarelerinde vali, ilçelerde kaymakam ve belediyelerde belediye başkanı üst yöneticidir.
Üst yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara, kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden mahalli idareler dışında Bakana; mahalli idarelerde ise meclislerine karşı sorumludur.
Üst yöneticiler bu sorumluluğun gereklerini, harcama yetkilileri, mali hizmetler birimi, mali kontrol yetkilisi ve iç denetçiler ile muhasebe yetkilisi aracılığıyla gerçekleştirir.
İKİNCİ KISIM
Bütçe
türleri ve kapsamı
MADDE
12.- Genel idare kapsamındaki idarelerin
bütçeleri; merkezi idare bütçesi, sosyal güvenlik kurumları bütçeleri ve mahalli
idareler bütçeleri olarak hazırlanır ve uygulanır. Kamu idarelerince bunlar
dışında herhangi bir ad altında bütçe oluşturulamaz.
Merkezi
İdare Bütçesi, bu Kanuna ekli I, II ve III sayılı cetvellerde yer alan ve 3
üncü maddede tanımlanan kamu idarelerinin bütçelerinden oluşur.
Genel
bütçe, Devlet tüzel kişiliğine dahil olan, genel idare esaslarına göre yönetilen
ve bu Kanuna ekli I sayılı cetvelde yer alan kamu idarelerinin bütçesidir.
Özel
bütçe, bir bakanlığa bağlı, ilgili veya ilişkili olarak belirli bir kamu hizmetini
yürütmek üzere kurulan, gelir tahsis edilen, bu gelirlerden harcama yapma yetkisi
verilen, kuruluş ve çalışma esasları özel kanunla düzenlenen ve bu Kanuna ekli
II sayılı cetvelde yer alan her bir kamu idaresinin bütçesidir.
Düzenleyici
ve denetleyici kurum bütçesi, özel kanunlarla kamu tüzel kişiliğini haiz olarak
kurul, kurum veya üst kurul şeklinde teşkilatlanan ve bu Kanuna ekli III sayılı
cetvelde yer alan her bir düzenleyici ve denetleyici kurumun bütçesidir.
Sosyal
güvenlik kurumu bütçesi, sosyal güvenlik hizmeti sunmak üzere, kanunla kurulan
ve bu Kanuna ekli IV sayılı cetvelde yer alan her bir kamu idaresinin bütçesidir.
Mahalli idare bütçesi, mahalli idare kapsamındaki kamu
idarelerinin bütçesidir.
Bütçe İlkeleri
MADDE
13.- Bütçelerin hazırlanması, uygulanması
ve kontrolünde aşağıdaki ilkelere uyulur:
a)
Bütçelerin hazırlanması ve uygulanmasında, makroekonomik istikrarla birlikte
sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak esastır.
b)
Kamu idarelerine Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen bütçeyle
verilen harcama yetkisi, kanunlarla düzenlenen görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi
amacıyla kullanılır.
c)
Bütçeler, kalkınma planı ve programlarda yer alan politika, hedef ve önceliklere
uygun şekilde, idarelerin stratejik planları ile performans ölçütlerine ve fayda-maliyet
analizine göre hazırlanır, uygulanır ve kontrol edilir.
d) Bütçeler, stratejik planlar dikkate alınarak izleyen iki
yılın bütçe tahminleriyle birlikte görüşülür ve değerlendirilir.
e)
Bütçe, hükümetin mali işlemlerinin kapsamlı ve saydam bir şekilde görünmesini
sağlar.
f)
Tüm gelir ve giderler gayri safi olarak bütçelerde gösterilir.
g)
Belirli gelirlerin belirli giderlere tahsis edilmemesi esastır.
h)
Bütçelerde gelir ve gider denkliğinin sağlanması esastır.
i)
Bütçeler, ait olduğu yıl başlamadan önce Türkiye Büyük Millet Meclisi veya yetkili
organlarca kabul edilmedikçe veya onaylanmadıkça
uygulanamaz.
j)
Bütçelerde, bütçeyi ilgilendirmeyen hususlara yer verilmez.
k)
Bütçeler kurumsal, işlevsel ve ekonomik sonuçların görülmesini sağlayacak şekilde
Maliye Bakanlığınca uluslararası standartlara uygun olarak belirlenen bir sınıflandırmaya
tabi tutularak hazırlanır ve uygulanır.
l)
Bütçe gelir ve gider tahminleri ile uygulama sonuçlarının raporlanmasında açıklık,
samimiyet, doğruluk ve mali saydamlık esas alınır.
m)
Kamu idarelerinin ilgili kanun hükümleri uyarınca, faaliyet alanlarına veya
kamu gücüne dayanarak elde edilen bütün gelirleri ve bu gelirlerden yapılacak
harcamaları, bu Kanun hükümlerine uygun olarak hazırlanan bütçelerde gösterilir.
n) Kamu hizmetleri, bütçelere konulacak ödeneklerle, mevzuatla belirlenmiş
yöntem, ilke ve amaçlara uygun olarak gerçekleştirilir.
o) Bütçelerde, ödenekler belirli amaçları gerçekleştirmek üzere tahsis
edilir.
Gelir
ve giderleri etkileyecek kanun tasarı ve teklifleri
MADDE
14.- Kamu gelirlerinin azalmasına
veya giderlerinin artmasına neden olacak, dolayısıyla cari ve gelecek yıllar
bütçelerine yük getirecek nitelikteki kanun tasarı ve tekliflerinin gerekçelerinde;
cari ve izleyen asgari iki yıllık dönemde gelir ve/veya giderlerde beklenen
değişmeler, artan giderler veya azalan gelirlerin karşılanmasına ilişkin öneriler
yer alır.
Acil
ve zorunlu haller dışında, gelirleri azaltan veya giderleri artıran nitelikteki
kanunların, yayım ve yürürlük tarihleri arasında üç aydan az süre olmamak şartıyla,
yayımlandıkları yılı izleyen mali yılda yürürlüğe girmesi esastır.
İKİNCİ BÖLÜM
Merkezi idare bütçe kanununun kapsamı
MADDE 15.- Merkezi idare bütçe kanunu, merkezi idareye dahil
kamu idarelerinin gelir ve gider tahminlerini gösteren, bunların uygulanmasına
ve yürütülmesine yetki ve izin veren kanundur.
Merkezi idare bütçe kanununda; yılı ve izleyen iki yılın gelir ve gider tahminleri, varsa bütçe açığının veya fazlasının tutarı, açığın nasıl kapatılacağı veya fazlanın nasıl kullanılacağı, vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile benzeri uygulamalar nedeniyle vazgeçilen vergi gelirleri, borçlanma ve garanti sınırları, bütçelerin uygulanmasında tanınacak yetkiler, bağlı cetveller, mali yıl içinde gelir ve giderlere yönelik olarak uygulanacak ve kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler yer alır. Merkezi idare kapsamındaki kamu idarelerinin her birinin gelir-gider tahminleri, merkezi idare bütçe kanununda ayrı bölüm veya cetvellerde gösterilebilir.
Orta vadeli program, mali plan ve bütçe hazırlama rehberi
Merkezi idare bütçesinin hazırlanma süreci, Bakanlar Kurulunun Mayıs ayının sonuna kadar toplanarak kalkınma planları, kuruluş stratejik planları ve genel ekonomik koşulların gerekleri doğrultusunda temel makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri de içeren orta vadeli programı kabul etmesiyle başlar. Orta vadeli program, aynı süre içinde Resmi Gazetede yayımlanır.
Orta vadeli program ile uyumlu olmak üzere, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider tahminleri ile birlikte hedef açık ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içeren ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan orta vadeli mali plan, Haziran ayının onbeşine kadar Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanır ve Resmi Gazetede yayımlanır.
Bu doğrultuda, kamu idarelerinin bütçe tekliflerini ve yatırım programını hazırlama sürecini yönlendirmek üzere; Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi Maliye Bakanlığınca, Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi ise Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca hazırlanarak Haziran ayının sonuna kadar Resmi Gazetede yayımlanır.
Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Programı Hazırlama Rehberi, bütçe tekliflerinin hazırlanmasına esas olmak üzere, kamu idarelerince uyulması gereken genel ilkeleri, nesnel ve ölçülebilir standartları, hesaplama yöntemlerini, bunlara ilişkin olarak kullanılacak cetvel ve tablo örneklerini ve diğer bilgileri içerir.
Merkezi idare bütçesinin
hazırlanması
MADDE 17.- Bütçe Hazırlama Rehberinin duyurulmasından
sonra, gider ve gelir tekliflerinin hazırlanmasına ilişkin olarak gerekli görülmesi
halinde, kamu idarelerinin bütçe hazırlamakla görevli birimleri ile Maliye Bakanlığının
ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının ilgili birimleri arasında teknik
düzeyde görüşmeler yapılır.
Gelir ve gider tekliflerinin hazırlanmasında;
a) Orta vadeli program ve mali planda
belirlenen temel büyüklükler ile ilke ve esaslar,
b) Kalkınma planı ve yıllık program öncelikleri ile kurumun stratejik planları
çerçevesinde belirlenmiş ödenek tavanları,
c) Kamu idarelerinin stratejik planları
ile uyumlu çok yıllı bütçeleme anlayışı,
d) İdarenin performans hedefleri
dikkate alınır.
Kamu idareleri, merkez ve merkez
dışı birimlerinin ödenek taleplerini dikkate alarak gider tekliflerini hazırlar.
Genel bütçe gelir teklifi Maliye Bakanlığınca, diğer bütçelerin gelir teklifleri
ilgili idarelerce hazırlanır.
Gider teklifleri, ekonomik ve mali
analiz yapılmasına imkan verecek, hesap verilebilirliği ve saydamlığı sağlayacak
şekilde Maliye Bakanlığınca belirlenmiş kurumsal, işlevsel ve ekonomik sınıflandırma
sistemine; gelir teklifleri ise ekonomik sınıflandırma sistemine uygun olarak
hazırlanır.
Kamu
idareleri, stratejik planları ile Bütçe Hazırlama Rehberinde yer alan esaslar
çerçevesinde, bütçe gelir ve gider tekliflerini gerekçeli olarak hazırlar ve
yetkilileri tarafından imzalanmış olarak Temmuz ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına
gönderir. Kamu idarelerinin yatırım teklifleri, değerlendirilmek üzere aynı
süre içinde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına verilir.
Bütçe teklifleri Maliye Bakanlığına
verildikten sonra, kamu idarelerinin yetkilileriyle gider ve gelir teklifleri
hakkında görüşmeler yapılabilir.
Düzenleyici
ve denetleyici kurumlar, bütçelerini üç yıllık bütçeleme
anlayışı, stratejik planları ve performans hedefleri ile kurumsal, işlevsel
ve ekonomik sınıflandırma sistemine göre hazırlarlar ve bilgi için Eylül ayının
sonuna kadar Maliye Bakanlığına gönderirler.
Merkezi
idare bütçe kanun tasarısının sunulması
MADDE
18.- Makro ekonomik göstergeler
ve bütçe büyüklüklerinin en geç Ekim ayının ilk haftası içinde Yüksek Planlama
Kurulunda görüşülmesinden sonra, Maliye Bakanlığınca hazırlanan merkezi idare
bütçe kanun tasarısı ile milli bütçe tahmin raporu, mali yıl başından en az
yetmişbeş gün önce Bakanlar Kurulu tarafından Türkiye
Büyük Millet Meclisine sunulur.
Merkezi
idare bütçe kanun tasarısına, Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülmesi sırasında
dikkate alınmak üzere;
a) Orta vadeli mali planı da içeren
bütçe gerekçesi,
b) Yıllık ekonomik rapor,
c) Vergi muafiyeti, istisnası
ve indirimleri ile benzeri uygulamalar nedeniyle vazgeçilen kamu gelirleri cetveli,
d) Mahalli idareler ve sosyal güvenlik
kurumlarının bütçe tahminleri,
e) Kamu borç yönetimi raporu,
f) Genel idareye dahil kamu
idarelerinin son iki yıla ait bütçe gerçekleşmeleri ile izleyen iki yıla ait
gelir ve gider tahminleri,
g) Merkezi idare kapsamında
olmayıp, merkezi idare bütçesinden yardım alan kamu idareleri ile diğer kurum
ve kuruluşların listesi,
eklenir.
Düzenleyici
ve denetleyici kurumlar, bütçelerini birinci fıkrada belirtilen süre içinde
doğrudan Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderirler.
Merkezi
idare bütçe kanun tasarısının görüşülmesi
MADDE 19.- Türkiye Büyük Millet Meclisi, merkezi idare bütçe kanun tasarısının metnini maddeler, gider ve gelir cetvellerini kamu idareleri itibarıyla görüşür ve bölümler halinde oylar. Merkezi idare bütçe kanunu mali yıl başından önce Resmi Gazetede yayımlanır.
Kamu yatırım programı, merkezi idare bütçe kanununa uygun olarak Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından hazırlanır ve anılan Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on beş gün içinde Resmi Gazetede yayımlanır.
Zorunlu nedenlerle merkezi idare bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulamaması halinde, geçici bütçe kanunu çıkarılır. Geçici bütçe ödenekleri, bir önceki yıl bütçe başlangıç ödeneklerinin belirli bir oranı esas alınarak belirlenir. Geçici bütçe uygulaması altı ayı geçemez. Cari yıl bütçesinin yürürlüğe girmesiyle geçici bütçe uygulaması sona erer ve o tarihe kadar yapılan harcamalar ve girişilen yüklenmeler ile tahsil olunan gelirler cari yıl bütçesine dahil edilir.
Merkezi idareye dahil kamu idareleri
bütçelerindeki ödeneklerin yetersiz kalması halinde veya öngörülmeyen hizmetlerin
yerine getirilmesi amacıyla, karşılığı gelir gösterilmek kaydıyla, kanunla ek
bütçe yapılabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ödeneklerin kullanılması
MADDE 20.- Bütçe ödeneklerinin kullanılmasında
aşağıda belirtilen esaslara uyulur:
a) Bütçe ödeneklerinin kullanımının
önceden planlanabilmesi amacıyla, bu Kanuna ekli I sayılı cetvelde yer alan
kamu idareleri ile genel bütçeden yardım alan ekli II sayılı cetvele dahil idareler,
ayrıntılı harcama programlarını hazırlar ve vize edilmek üzere Maliye Bakanlığına
gönderir. Bütçe ödenekleri, Maliye Bakanlığınca belirlenecek esaslar çerçevesinde,
nakit planlaması da dikkate alınarak vize edilen ayrıntılı harcama programları
ve serbest bırakma oranlarına göre kullanılır.
b) Genel bütçeden yardım almayan
ekli II sayılı cetvele dahil idareler, sürdürülebilir finansman durumlarını
dikkate alarak, ayrıntılı harcama programlarını hazırlar ve bir örneğini de
merkezi idare bütçe kanununun yürürlüğe girdiği ilk ay içinde Maliye Bakanlığına
gönderir. Bu idareler, aylık uygulama sonuçlarını da izleyen ay içinde Maliye
Bakanlığına göndermek zorundadır.
c) Sosyal güvenlik kurumları ile
genel bütçeden yardım alan ekli II sayılı cetvele dahil idareler, hizmetleriyle
ilgili aylık finansman programlarını vize edilmek üzere merkezi idare bütçe
kanununun yürürlüğe girdiği ilk ay içinde Maliye Bakanlığına gönderir. Bu programlar
Maliye Bakanlığınca vize edilmeden, bu idarelerin bütçelerine yardım yapılamaz.
Bu idareler, aylık uygulama sonuçlarını izleyen ay içinde Maliye Bakanlığına
göndermek zorundadır.
d) Kamu idareleri, bütçelerinde yer
alan ödeneklerin üzerinde harcama yapamaz. Bütçeyle verilen ödenekler, tahsis
edildikleri amaçlar doğrultusunda yılı içinde yaptırılan iş, satın alınan mal
ve hizmetler ile diğer giderlerin karşılanmasında
kullanılır. Ancak, ait olduğu mali yılda ödenemeyen ve emanet hesabına alınamayan
zamanaşımına uğramamış geçen yıllar borçları ile ilama bağlı borçlar, ilgili
kamu idaresinin cari yıl bütçesinden ödenir.
e) Cari yılda kullanılmayan ödenekler
yıl sonunda iptal edilir. Ancak, kamu idarelerinin bütçelerinde cari yıl içinde
kullanılmayan ödeneklerinden merkezi idare bütçe kanununda belirtilenler ertesi
yıla devredilebilir. Ödenek devir işlemlerini yapmaya, genel bütçe kapsamındaki
kamu idareleri için Maliye Bakanlığı, diğer kamu idareleri için üst yönetici
yetkilidir.
f) Genel veya kısmi seferberlik,
savaş ilanı veya Bakanlar Kurulu kararıyla zorunlu askeri hazırlıkların yapıldığı
olağanüstü hallerde Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil
Güvenlik Komutanlığı bütçelerindeki mevcut ödenekler, bu idarelerin ödenek toplamları
aşılmamak şartıyla, birleştirilerek kullanılabilir. Bu durumda da mevcut ödeneklerin
yeterli olmaması halinde toplam ödenek tutarının yüzde on beşine kadar ek harcama
yapılabilir. Yukarıda sayılan hallerde sevk ve intikalle ilgili giderler için,
harcama yetkililerinin onayıyla görevlendirilecek mutemetlere gereken miktarda
avans verilebilir ve gönderilecek ödeneğe istinaden bir ay içinde mahsup edilir.
Ödenek aktarmaları
MADDE 21.- Merkezi idare kapsamındaki kamu
idarelerinin bütçeleri arasındaki ödenek aktarmaları kanunla yapılır.
Merkezi idare kapsamındaki kamu idareleri,
aktarılan tertipteki ödeneğin yüzde ikisine kadar bütçeleri içinde ödenek aktarması
yapabilirler. Bu şekilde yapılan aktarmalar, yedi gün içinde Maliye Bakanlığına
bildirilir.
Personel giderleri tertiplerinden,
aktarma yapılmış tertiplerden ve yedek ödenekten aktarma yapılmış tertiplerden,
diğer tertiplere aktarma yapılamaz.
MADDE 22.-
Kamu idarelerinin merkez teşkilatı harcama yetkilileri, merkez dışı birimlere,
ihtiyaçlarında kullanılmak üzere Ödenek Gönderme Belgesi düzenlemek suretiyle
ödenek gönderirler.
Merkezi
idare kapsamındaki kamu idarelerinde ödenek gönderilmesine ilişkin usul ve esasları
belirlemeye Maliye Bakanı yetkilidir.
Yedek ödenek
MADDE 23.- Merkezi idare bütçe kanununda belirtilen
hizmet ve amaçları gerçekleştirmek, ödenek yetersizliğini gidermek veya bütçelerde
öngörülmeyen hizmetler için, bu Kanuna ekli I sayılı cetvelde yer alan idarelerin
bütçelerine aktarılmak üzere, genel bütçe ödeneklerinin yüzde ikisini aşmamak
üzere Maliye Bakanlığı bütçesine yedek ödenek konulabilir. Bu ödenekten aktarma
yapmaya Maliye Bakanı yetkilidir.
Mali yıl içinde yedek ödenekten yapılan
aktarmaların tür, tutar ve kurumlar itibariyle mahiyeti, yılın bitimini takip
eden onbeş gün içinde Maliye Bakanlığınca ilan edilir.
Örtülü
ödenek
MADDE
24.- Örtülü ödenek; kapalı
istihbarat ve kapalı savunma hizmetleri, Devletin milli güvenliği ve yüksek
menfaatleri ile Devlet itibarının gerekleri, siyasi, sosyal ve kültürel amaçlar
ve olağanüstü hizmetlerle ilgili Hükümet icapları için kullanılmak üzere Başbakanlık
bütçesine konulan ödenektir. Kanunlarla
verilen görevlerin gerektirdiği istihbarat hizmetlerini yürüten diğer kamu idarelerinin
bütçelerine de örtülü ödenek konulabilir. Örtülü ödenek bu amaçlar dışında ve Başbakanın ve ailesinin şahsi masrafları ile
siyasi partilerin idare, propaganda ve seçim ihtiyaçlarında kullanılamaz. İlgili
yılda bu amaçla tahsis edilen ödenekler toplamı, genel bütçe başlangıç ödenekleri
toplamının binde beşini geçemez.
Başbakanlık ve diğer ilgili idare bütçelerinde
yer alan örtülü ödeneklerin kullanılma yeri, giderin kimin tarafından yapılacağı,
hesapların tutulma ve kapatılma yöntemi, gideri yapanın değişmesi halinde yeni
yetkiliye hangi belgelerin aktarılacağı Başbakan tarafından belirlenir.
Örtülü ödeneklere ilişkin giderler Başbakan, Maliye
Bakanı ve ilgili Bakan tarafından imzalanan kararname esaslarına göre gerçekleştirilir
ve ödenir.
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, merkezi
idare kapsamındaki kamu idarelerinin yatırım programında yer alan projelerinin
ödeneklerinin belirlenmesi sürecinde, diğer bütçe ödenekleriyle ilişkisinin
kurulması açısından Maliye Bakanlığı ile işbirliği yapar.
Genel bütçe kapsamındaki idarelerden
yardım almayan bu Kanuna ekli II sayılı cetvelde yer alan idareler ile III sayılı
cetvel kapsamındaki idarelerin yatırım nitelikli projelerine, bilgi için yılı
yatırım programında yer verilir. Ayrıca, sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idarelerin yatırımlarının
uygulanması ve izlenmesine ilişkin usul ve esaslar Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığınca belirlenir.
Kamu
projelerinin gerçekleşme ve uygulama sonuçları, ilgili kamu idaresi tarafından
izleyen yılın Mart ayı sonuna kadar bir rapor halinde Sayıştay Başkanlığına,
Maliye Bakanlığına ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına gönderilir.
Yüklenmeye
girişilmesi
MADDE
26.? Yüklenme, usulüne uygun olarak
düzenlenmiş sözleşme esaslarına veya kanun hükmüne dayanılarak iş yaptırılması,
mal veya hizmet alınması karşılığında geleceğe yönelik bir ödeme yükümlülüğüne
girilmesidir. Bütçede yeterli ödeneği bulunmayan işler için yüklenmeye girişilemez.
Yüklenme süresi
mali yılla sınırlıdır. Harcama yetkilileri,
tahsis edilen ödenekler dahilinde yüklenmeye girebilirler. Yüklenmeye girişilen tutara
ait ödenekler saklı tutulur; başka iş yaptırılması, mal veya hizmet alınması
için kullanılamaz.
Ertesi
yıla geçen yüklenme
MADDE
27.- Niteliğinden dolayı mali
yılla sınırlı tutulamayan ve sürekliliği bulunan aşağıdaki iş ve hizmetler için;
her iş itibarıyla, bütçelerinde öngörülen ödeneklerin yüzde ellisini, en geç
izleyen yılın Haziran ayını geçmemek ve yüklenme süresi on iki ayı aşmamak üzere,
ilgili üst yöneticinin onayıyla ertesi yıla geçen yüklenmelere girişilebilir:
a) Türk Silahlı Kuvvetlerinin yapım, onarım, etüt ve
proje işleri, araştırma-geliştirme projeleri, giyecek ve yiyecek alımları, makine-teçhizat,
silah-mühimmat-teçhizat alımlarıyla bunların bakım, onarım ve imalat işleri.
b)
Yiyecek, yakacak, akaryakıt ve madeni yağ ihtiyaçları.
c)
Temini ve korunması güç olan ilaç, aşı, serum ve tıbbi sarf malzemeleri.
d)
Periyodik yayın alımı, taşıma, temizlik ve yemek hizmetleri.
e)
Taşıtların zorunlu mali sorumluluk sigortası.
f)
Makine-teçhizat bakım ve onarım işleri, bilgisayar sistem ve santralleri ile
elektronik bilgi erişim hizmetleri.
Gelecek
yıllara sari yüklenmeler
MADDE
28.- Dışişleri Bakanlığı,
Maliye Bakanlığının uygun görüşünü almak kaydıyla, yabancı ülkelerde dış temsilcilik
binası veya arsa satın alınması, bina yaptırılması veya kiralanması için gelecek
yıllara sari yüklenmelere girişebilir.
Bütçelerden
yardım yapılması
MADDE 29.- Gerçek veya tüzel kişilere kanuni dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamaz,
yardımda bulunulamaz ve menfaat sağlanamaz.
Ancak,
genel idare kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla;
kamu yararı gözetilerek dernek, birlik, kurum, kuruluş, sandık, vakıf ve benzeri
teşekküllere yardım yapılabilir. Maliye Bakanlığı, bu yardımlarla gerçekleştirilecek
hizmet ve faaliyetleri gösteren plan ve iş programlarını isteyebilir, bunların
gerçekleşme durumlarını izleyebilir ve yardımlar hakkında inceleme yaptırabilir.
Bu izleme ve incelemelere bağlı olarak gerektiğinde yardımlar taksitler
halinde yapılabilir ve durdurulabilir. Yapılan yardımlar, kullanılmaması veya
amaç dışı kullanılması halinde geri alınır.
Bütçe
politikası, gelir ve giderlerin izlenmesi
MADDE
30.- Maliye Bakanı, merkezi idare
bütçe kanununun uygulamasına ilişkin olarak; harcamalarda tasarrufu sağlamak,
tutarlı, dengeli ve etkili bir bütçe politikası yürütmek için gelir ve giderlere
ilişkin kanun, tüzük, yönetmelik ve kararnamelerle belirlenmiş konularda uygulamaları
düzenlemek üzere gerekli önlemleri almaya, standartları belirlemeye, sınırlamalar
koymaya, kamu istihdam politikasının belirlenmesine ve uygulanmasına yön vermeye,
bütçe harcama ve gerçekleşmelerini izlemeye, ödeneklerin dağıtım ve kullanımını
belirli esaslara bağlamaya ve bu hususlarda kamu idareleri için uyulması zorunlu
düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.
Genel
idarenin tüm gelir ve giderleri ile borç ve mali imkanlarının tespitinin ve
takibinin yapılabilmesi amacıyla, genel idareye dahil kamu idareleri ve merkezi
idare bütçesinden yardım alan kurum, kuruluş, vakıf ve dernekler ile benzeri
teşekküller; gelir ve gider tahminlerini, mali tablolarını, birbirleriyle olan
borç ve alacak durumlarını, personel giderlerine ilişkin her türlü bilgi ve
belgeleri, istenilmesi halinde Maliye Bakanlığına vermek zorundadırlar. Bilgi,
belge ve hesap durumlarını ibraz etmeyen veya uygun harcama yapmayan kamu idareleri
ve diğer kuruluşlarla ilgili olarak gerekli önlemleri almaya Maliye Bakanı yetkilidir.
Merkezi
idare bütçe kanununun ilk altı aylık uygulama sonuçları, ekonomik ve mali duruma
ilişkin gelişmeler, ikinci altı aya ilişkin beklentiler, hedefler ile faaliyetleri
kapsayan bilgiler, ilgili idareler tarafından kamuoyuna açıklanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Harcama
yetkisi ve yetkilisi
MADDE 31.- Bütçeyle ödenek tahsis edilen harcama birimlerinin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir. Üst yöneticiler, 11 inci maddede belirtilen sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla harcama yetkililerine harcama yetkisini devredebilirler.
Genel
idare kapsamındaki kamu idarelerinin merkez ve merkez dışı birimlerinde harcama
yetkililerinin görev unvanları itibarıyla tespitine ve harcama yetkisinin devredilmesine
ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir. Harcama yetkisinin devredilmesi,
yetkiyi devredenin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
Harcama yetkilileri bütçede öngörülen ödenekleri kadar, ödenek gönderme belgesiyle ödenek verilen harcama yetkilileri ise tahsis edilen ödenek tutarında harcama yapabilir. Ödenek üstü harcama veya kamu zararına neden olan harcama yetkililerine 70 ve 71 inci maddelerde belirtilen yaptırımlar uygulanır.
Harcama talimatı ve sorumluluk
MADDE 32.- Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı
vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin
konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle
görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır.
Harcama
yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve
yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik
ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer
işlemlerden sorumludur.
Giderin gerçekleştirilmesi
MADDE 33.- Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi harcama yetkilisinin ödeme emrini imzalaması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.
Gerçekleştirme görevlileri harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.
Gerçekleştirme görevlileri
bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludur.
MADDE
34.- Kamu idarelerinin nakit
mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması halinde giderler, muhasebe kayıtlarına
alınma sırasına göre ödenir. Ancak, sırasıyla, kanunları gereğince diğer kamu
idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim, harç, prim, fon kesintisi, pay ve
benzeri tutarlara, tarifeye bağlı ödemelere ve ödenmesi talep edilen emanet
hesaplarındaki tutarlara öncelik verilir.
Mali
yıl içinde ödeme emrine bağlandığı halde, hak sahibinin talep etmemesi veya
başka nedenlerle ödenemeyen tutarlar, bütçeye gider yazılarak emanet hesaplarına
alınır ve buradan ödenir. Ancak, hesaba alındığı mali yılı izleyen beşinci yıl
sonuna kadar talep edilmeyen emanet hesaplarındaki tutarlar bütçeye gelir kaydedilir.
Gelir kaydedilen tutarlar, mahkeme kararı üzerine ödenir.
İlgili
olduğu mali yılın sonundan başlayarak beş yıl içinde alacaklıları tarafından
geçerli bir mazerete dayanmaksızın, yazılı talep edilmediğinden veya belgeleri
verilmediğinden dolayı ödenemeyen borçlar zamanaşımına uğrayarak kamu idareleri
lehine düşer.
Ön
ödeme
MADDE 35.- Harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla; ilgili kanunlarda öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi giderler ve her yıl merkezi idare bütçe kanununda belirlenecek tutarların altında kalan giderler için avans vermek veya kredi açmak suretiyle ön ödeme yapılabilir.
Sözleşmesinde
belirtilmek ve yüklenme tutarının yüzde otuzunu geçmemek üzere, yüklenicilere,
teminat karşılığında bütçe dışı avans ödenebilir. İlgili kanunlarında hüküm
bulunması kaydıyla da bütçe dışı avans ödenebilir.
Açılmış akreditiflere ilişkin kredi artıkları ertesi yıla devredilmekle birlikte ödenekleri iptal olunur. Devredilen kredi artıklarının karşılığı, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanı, diğer kamu idarelerinde üst yönetici tarafından ilgili idare bütçesinde açılacak özel bir tertibe ödenek kaydolunur.
Sözleşmelerin bitim tarihlerinde henüz bir kısım hizmet yerine getirilememiş veya zorunlu nedenlerle sözleşmenin uygulanmasına başlanılamamış ancak, ilgili idarece ek süre verilmiş ve bu süre ertesi mali yıla taşmış ise; yıl sonunda yüklenme artığı devredilir ve bu tutarlara ilişkin ödenekler hakkında akreditiflerle ilgili hükümler uygulanır. Devredilen yüklenme artığı karşılığı hizmet ek süre içinde yerine getirilerek kanıtlayıcı belgeleri verildiğinde, tutarı hizmetin yapıldığı yıl bütçesine gider kaydıyla ödenir.
Her mutemet ön ödemelerden harcadığı tutara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri, ilgili kanunlarında belirtilmemiş olması halinde avanslarda bir ay, kredilerde üç ay içinde muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarı iade etmekle yükümlüdür. Süresi içerisinde mahsup edilmeyen avanslar hakkında 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Merkezi idare kapsamındaki kamu idarelerinde ön ödeme şekilleri,
devir ve mahsup işlemleri, yapılacak ön ödemelerin daireler ve gider türleri
itibarıyla miktarı ve oranlarının belirlenmesi, mutemetlerin görevlendirilmesi
ve diğer işlemlere ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca hazırlanacak
ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir. Diğer kamu idarelerinde
ön ödemeye ilişkin usul ve esaslar bu madde hükümleri dikkate alınmak suretiyle
ilgili mevzuatlarında düzenlenir.
2/7/1992
tarihli ve 3833 sayılı Kanunun avans ve kredi işlemlerine ilişkin hükümleri
saklıdır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Gelir politikası
ve ilkeleri
MADDE 36.- Gelirlerin toplanmasında aşağıdaki ilkelere uyulur:
a)
Maliye Bakanlığı, gelir politikaları ve uygulamaları konusunda amaçlarını, stratejilerini,
değerlerini ve taahhütlerini her mali
yıl başında kamuoyuna duyurur.
b) Mükellefler ve sorumluların vergi ve benzeri yükümlülüklerini kolayca yerine getirebilmeleri için gerekli hizmetler sağlanır ve önlemler alınır.
c) Mükellefler ve sorumluların vergiye uyumu teşvik edilir.
d) Hakların korunması ve
yükümlülükler konusunda mükelleflerin bilgilendirilmesi için ilgili idareler
tarafından gerekli önlemler alınır.
Gelirlerin dayanakları
MADDE
37.- Vergi, resim, harç ve
benzeri yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır.
Genel
idareye dahil kamu idarelerinin gelirlerinin kanuni dayanakları bütçelerinde
gösterilir. Bütçelerde yer alan gelirler, özel kanunlarında belirtilen
usullere göre tarh, tahakkuk, tahsil ve takip edilir.
Genel
bütçe gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsil ve takibi Maliye Bakanlığı tarafından
yapılır.
Genel
idare kapsamındaki kamu idarelerinin topladığı vergi, resim, harç ve benzeri
gelirlerden diğer idare, kurum ve kuruluşlara verilecek paylar, geliri toplayan
kamu idaresi bütçesine bu amaçla konulacak ödeneklerden karşılanır. Mali yıl
içinde kullanılabilecek ödenek miktarı, ilgili kanun hükümleri uyarınca tahsil
edilen miktar dikkate alınarak hesaplanacak pay miktarını geçemez. Hesaplanan
pay tutarının, bu amaçla tahsis edilen ödenek tutarını aşması halinde, aradaki
farkı geçmemek kaydıyla ödenek eklemesi yapmaya genel bütçeli idarelerde Maliye
Bakanı, diğer idarelerde üst yöneticiler yetkilidir.
Tahsili
zamanaşımına uğrayan gelirlerin silinmesine ilişkin usul ve esaslar, ilgili
kanunlardaki hükümler saklı kalmak üzere, Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Gelirlerin toplanması sorumluluğu
MADDE
38.- Kamu gelirlerinin tarh,
tahakkuk, tahsil ve takibiyle yetkili ve görevli olanlar, ilgili kanunlarda
öngörülen tarh, tahakkuk, tahsil ve takip işlemlerinin zamanında ve eksiksiz
olarak yapılmasından sorumludur.
Özel
gelirler
MADDE
39.- Özel gelirler karşılığında idarelere tahsis edilen
özel ödenek miktarları, ilgili idarelerin bütçelerinde gösterilir. Mali yıl
içinde kullanılabilecek özel ödenek miktarı, tahsil edilen özel gelir tutarını
geçemez. Tahsil edilen özel gelirlerin ödenek tutarını aşması halinde, ödenek
eklemesi yapılamaz.
İlgili
kanununda belirtilen alt ve üst sınırlar içinde kalmak kaydıyla, fiyatlandırılabilir
mal ve hizmetlerin tarifeleri ile uygulamaya ilişkin usul ve esaslar, ilgili
kamu idarelerinin görüşü alınarak Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar
Kurulunca belirlenir. İlgili kanunlarda yer alan alt ve üst sınırlar ile Bakanlar
Kurulunca belirlenmiş tarifelerin yıllık artış oranları merkezi idare bütçe
kanununda gösterilir.
Özel
gelirlerin ödenek kaydına, gelecek yıla devrine, iptaline ilişkin yetki ve işlemler
merkezi idare bütçe kanununda gösterilir.
Bağış
ve yardımlar
MADDE 40.- Kamu gücü kullanılmak suretiyle, kamu hizmetinin karşılığı olarak veya kamu hizmetleriyle ilişkilendirilerek, herhangi bir gerçek veya tüzel kişi tarafından bağış veya yardım toplanamaz, benzeri adlar altında tahsilat yapılamaz.
Kamu
idarelerine yapılan her türlü bağış ve yardımlar bütçelerine gelir kaydedilir.
Nakdi olmayan bağış ve yardımlar, ilgili mevzuatına göre değerlemeye tabi tutularak
kayıtlara alınır.
Kamu
yararına kullanılmak üzere kamu idarelerine yapılan şartlı bağış ve yardımlar,
dış finansman kaynağından sağlananlarda 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kanun
hükümleri saklı kalmak kaydıyla, hizmeti yapacak idarenin Kamu İdaresi Başkanı
tarafından uygun görülmesi halinde, bütçede açılacak bir tertibe gelir ve şart
kılındığı amaca harcanmak üzere açılacak bir tertibe ödenek kaydedilir. Bu ödenekten
amaç dışında başka bir tertibe aktarma yapılamaz.
Bu
ödeneklerden mali yıl sonuna kadar harcanmamış olan tutarlar, bağış ve yardımın
amacı gerçekleşinceye kadar ertesi yıl bütçesine devir olunarak ödenek kaydedilir.
Ancak, bu ödeneklerden tahsis amacı gerçekleştirilmiş olanlardan kalan tutarlar,
tahsis amacının gerçekleştirilmesi bakımından yetersiz olanlar ile yılı bütçesinde
belirlenen tutarı aşmayan ve iki yıl devrettiği halde harcanmayan ödenekleri
iptal etmeye genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanı, diğer
kamu idarelerinde Kamu İdaresi Başkanı yetkilidir.
Bağış ve yardımlar, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenildiği takdirde, bütçeye gider kaydıyla ilgilisine geri verilir. Şartlı bağış ve yardımın zamanında kullanılmaması nedeniyle doğacak zararlar ile amaç dışı kullanım nedeniyle yapılan harcamalar sorumluluğu tespit edilenlere ödettirilir.
ALTINCI BÖLÜM
Faaliyet
raporları
MADDE
41.- Üst yöneticiler ve bütçeyle
ödenek tahsis edilen harcama yetkilileri tarafından yönetsel sorumlulukları
çerçevesinde her yıl faaliyet raporları düzenlenir. Bu raporlar, stratejik
planlama ve performans programları uyarınca yürütülen faaliyetleri, belirlenmiş
performans kriterlerine göre hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların
nedenlerini açıklayacak şekilde hazırlanır.
Harcama
yetkilisi, birim faaliyet raporunu üst yöneticiye verir. Üst yönetici, birim
faaliyet raporlarını esas alarak, idaresinin faaliyet sonuçlarını gösteren idare
faaliyet raporunu hazırlar. İdare faaliyet raporu, Sayıştaya
verilir ve üst yönetici tarafından kamuoyuna açıklanır. Merkezi idare kapsamındaki
kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumları, idare faaliyet raporlarının bir
örneğini Maliye Bakanlığına, mahalli idareler ise İçişleri Bakanlığına gönderir.
İçişleri
Bakanlığı, mahalli idare faaliyet raporları üzerine değerlendirme raporu hazırlar,
Sayıştaya gönderir ve kamuoyuna açıklar. Bu Raporun
bir örneği de Maliye Bakanlığına gönderilir.
Merkezi idarenin ve sosyal güvenlik kurumlarının bir mali yıldaki faaliyet sonuçları, Maliye Bakanlığınca hazırlanacak Genel Faaliyet Raporunda gösterilir. İdare faaliyet raporları da dikkate alınarak hazırlanacak bu Raporda;
a) Bütçe gelir ve gider hedefleri ve gerçekleşmeleri ile meydana gelen sapmaların nedenleri,
b) Kamu Borç Yönetimi Raporu kapsamında borç stokundaki gelişmeler ve borçlanmaya ilişkin diğer bilgiler,
c) Yıl sonundaki varlık ve yükümlülüklerin durumunu gösterir cetvel ile bunlara ilişkin bilgiler,
d) Ödenek aktarmaları ve diğer ödenek işlemlerini gösteren cetvel,
e) Bütçenin uygulamasına ilişkin olarak Maliye Bakanlığı tarafından yapılan faaliyetler,
f) İdarelerin stratejik planlama ve performans programları uyarınca yürüttükleri faaliyetler ile belirlenmiş performans kriterlerine göre hedef ve gerçekleşme durumları hakkında genel değerlendirmeler,
g) Mahalli idarelerin mali yapılarına ilişkin değerlendirmeler,
h) Bütçeden yardım alan dernek, birlik, kurum, kuruluş, sandık, vakıf ve benzeri teşekküllerin faaliyetlerine ilişkin değerlendirmeler
yer alır.
Maliye Bakanlığı, genel faaliyet raporunu Sayıştaya gönderir ve aynı zamanda kamuoyuna açıklar. Sayıştay, mahalli idarelerin raporları hariç idare faaliyet raporlarını, mahalli idareler değerlendirme raporunu ve genel faaliyet raporunu, dış denetim sonuçlarını dikkate alarak görüşlerini de belirtmek suretiyle Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
bu raporlar ve değerlendirmeler çerçevesinde,
kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasına ilişkin olarak kamu idarelerinin
yönetim ve hesap verme sorumluluklarını görüşür. Bu görüşmelere üst yönetici
veya görevlendireceği yardımcısının ilgili bakanla birlikte katılması zorunludur.
Faaliyet
raporlarının düzenlenmesi, ilgili idarelere verilmesi, bu işlemlere ilişkin
süreler, diğer usul ve esaslar, ilgili idareler ve Sayıştayın
görüşü alınarak Maliye Bakanlığı tarafından bir yönetmelikle belirlenir.
Kesin
hesap kanunu
MADDE 42.- Türkiye Büyük Millet Meclisi, merkezi idare bütçe kanununun uygulama sonuçlarını onama yetkisini kesin hesap kanunuyla kullanır.
Kesin hesap kanunu tasarısı, muhasebe kayıtları dikkate alınarak, merkezi idare bütçe kanununun şekline uygun olarak Maliye Bakanlığınca hazırlanır. Bu tasarı, bir yıllık uygulama sonuçlarını karşılaştırmalı olarak gösteren değerlendirmeleri içeren gerekçesiyle birlikte izleyen mali yılın Haziran ayı sonuna kadar Bakanlar Kurulunca Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur ve bir örneği Sayıştaya gönderilir.
Kesin hesap kanun tasarısının ekinde;
a) Genel mizan,
b) Bütçe gelirleri kesin hesap cetveli ve açıklaması,
c) Bütçe giderleri kesin hesap cetvelleri ve açıklaması,
d) Bütçe gelir ve giderlerinin iller ve idareler itibarıyla dağılımı,
e) Devlet borçları ve hazine garantilerine ilişkin cetveller,
f) Yılı içerisinde silinen kamu alacakları cetveli,
g) Maliye Bakanlığı tarafından gerekli görülen diğer belgeler
yer alır.
Kamu idareleri bütçelerinin kesin hesabının düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Kesin hesap kanunu tasarısı ile merkezi idare bütçe kanunu tasarısı birlikte görüşülür. Ancak kesin hesap kanunu tasarısının görüşülmesine öncelik verilir.
Mahalli idare bütçeleri
ile sosyal güvenlik kurumları bütçelerinin uygulama sonuçlarının kesin hesaba
bağlanması, ilgili kanunlarındaki hükümlere göre yapılır.
Genel
uygunluk bildirimi
MADDE 43.- Sayıştay, merkezi idare kapsamındaki kamu idareleri için düzenleyeceği genel uygunluk bildirimini, kesin hesap kanun tasarısının verilmesinden başlayarak en geç yetmiş beş gün içinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar.
Genel uygunluk bildirimi dış denetim raporları, idare
faaliyet raporları ve genel faaliyet raporu dikkate alınarak hazırlanır.
Kesin hesap kanunu tasarısı ve genel uygunluk bildiriminin
Türkiye Büyük Millet Meclisine verilmiş olması, ilgili yıla ait Sayıştayca sonuçlandırılmamış denetimleri önlemez ve hesapların
kesin hükme bağlandığı anlamına gelmez.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Mal
işlemleri
MADDE 44.- Genel idareye dahil kamu idarelerince, taşınır ve taşınmaz mal edinilmesi, yönetilmesi, trampası, elden çıkarılması, ecrimisilin tahsil ve takibinde izlenecek yöntem, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin yönetimi ve korunması, işgalli malların tahliyesi, bu işlemlerin denetimi ve malların kaydı ile mal yönetim hesabının verilmesine ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının teklifi üzerine tüzükle belirlenir.
Türk
Silahlı Kuvvetlerinin elinde bulunan taşınır malların yönetim ve denetimi ilgili
kanununda düzenlenir.
MADDE 45.- Genel idare kapsamındaki kamu idareleri, kamu hizmetlerinin zorunlu kıldığı durumlarda gereken nicelikte ve nitelikte taşınır ve taşınmaz malları, yurt içinde veya yurt dışında, bedellerini peşin veya taksitle ödeyerek veya finansal kiralama suretiyle edinebilirler. Kamu idareleri, taşınmaz mal satın alma ve kamulaştırma işlemlerini yetki devri yoluyla bir başka kamu idaresi eliyle yürütebilir. Genel bütçeye dahil olup da bu Kanuna ekli I sayılı cetvelde yer alan tüzel kişiliği haiz kurumlar hariç kamu idarelerinin edindiği taşınmaz mallar Maliye Hazinesi adına, diğer kamu idarelerine ait taşınmaz mallar tüzel kişilikleri adına tapu sicilinde tescil olunur. Bu tescil işlemleri taşınmaz malın bulunduğu yerdeki adına tescil yapılan idarenin ilgili birimine bildirilir.
Kamu idarelerince üretilen malların kendi tüketimlerinde kullanılması halinde bunların bedelleri, rayiç bedel üzerinden ilgili ödenek tertibine gider ve karşılığı gelir kaydedilir.
Kamu idareleri, ihtiyaç fazlası taşınır ve taşınmaz mallarını diğer kamu idarelerine bedelsiz olarak devredebilir. Devredilmeyecek taşınır ve taşınmaz mallar ile devir ve kayıt işlemlerine ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Kamu idareleri arasındaki taşınmaz malların mülkiyetine ilişkin uyuşmazlıklar, görevli mahkemelerce çözümlenir.
Taşınır ve taşınmaz mal satışı
MADDE 46.- Genel bütçeli idarelerin gereksinim fazlası
veya hizmet dışı kalan her türlü taşınır ve taşınmaz malları Maliye Bakanlığınca
satılır ve satış bedelleri genel bütçeye
gelir yazılır. Diğer kamu idarelerine ait taşınır ve taşınmaz malların elden
çıkarılması yetkili organlarının kararıyla
mümkündür.
Merkezi idare kapsamındaki kamu idarelerinin
taşınmaz mallarından değeri her yıl merkezi idare bütçe kanununda belirtilen
sınırın üzerinde olanlar, Bakanlar Kurulu kararıyla satılır.
Tahsis
MADDE 47.- Kamu idareleri, kanunlarında belirtilen kamu
hizmetlerini yerine getirebilmeleri için mülkiyetlerinde bulunan taşınmaz malları
kendi aralarında bedelsiz olarak tahsis edebilir.
Tahsis, kamu hizmeti yerine
getirildiği süre için devam eder. Tahsis edilen taşınmaz mal, tahsis amacı dışında
kullanılamaz.
Mal yönetiminde etkinlik ve sorumluluk
MADDE 48.- Kamu idareleri, taşınır malların yönetimi, kaydı, muhafazası ve kullanımından
sorumludurlar. Taşınır malların özelliğinden veya olağan kullanımından kaynaklanan
yıpranma ile usulüne uygun olarak belirlenen firelerden dolayı sorumluluk aranmaz.
Kullanılmak
üzere taşınır mal teslim edilen görevliler, malın korunmasından ve mala verilen
zararlardan sorumludur. Kamu idareleri, verilen zararların sorumlularına ödettirilmesini
sağlamakla yükümlüdür.
Kamu
idarelerine ait malları edinme, kiralama, tahsis, yönetim, kullanma ve elden
çıkarma işlemleri, mevzuatında öngörülen kurallar dahilinde hizmetin amacına
uygun olarak verimlilik ve tutumluluk ilkesine göre yapılır. Bu ilkeye aykırı
davranışlardan doğacak zararlardan, malların yönetimi veya kullanılması hususunda
yetki verilenler sorumludur.
Kamu Hesapları
Muhasebe sistemi
MADDE
49.- Muhasebe sistemi; mali
raporların düzenlenmesi ve kesin hesabın çıkarılmasına temel olacak ve karar,
kontrol ve hesap verme süreçlerinin etkin çalışmasını sağlayacak şekilde kurulur
ve yürütülür.
Genel
idare kapsamındaki idarelerde uygulanacak muhasebe ve raporlama standartları,
çerçeve hesap planı ile düzenlenecek raporların şekil, süre ve türleri, uluslararası
standartlara uygun olarak ilgili idarelerin görüşü alınmak suretiyle Türkiye
Muhasebe Standartları Kurulu tarafından belirlenir ve ilgili bakanlığın önerisi
üzerine Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulur.
Merkezi
idare kapsamındaki kamu idarelerinin çerçeve hesap planına uygun detaylı hesap
planları ilgili idarelerin görüşü alınarak Maliye Bakanlığınca; merkezi idare
kapsamı dışındaki kamu idarelerinin uygulayacakları hesap planları ise Maliye
Bakanlığı ile ilgili idareler tarafından birlikte hazırlanır.
Kamu
hesapları, kamu idarelerinin gelir, gider ve varlıkları ile mali sonuç doğuran ve öz kaynağın artmasına
veya azalmasına neden olan her türlü işlemler ile garantilerin ve yükümlülüklerin
belirlenmiş bir düzen içinde hesaplara kaydedilerek, yönetim ve denetim yetkilileriyle
kamuoyuna gerekli bilgilerin sağlanması amacıyla tutulur.
Kayıt zamanı ve kullanılacak belgeler
MADDE 50.- Bir ekonomik değer yaratıldığında, başka bir
şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya
yok olduğunda muhasebeleştirilir. Bütün mali işlemlerin muhasebeleştirilmesi
ve her muhasebe kaydının belgeye dayanması şarttır.
Kamu
borç yönetimine ilişkin olanlarda Hazine Müsteşarlığının uygun görüşünün alınması
kaydıyla, merkezi idareye dahil kamu idarelerinde mali işlemlerin gerçekleştirilmesi
ve muhasebeleştirilmesinde kullanılacak belgelerin şekil ve türleri Maliye Bakanlığınca
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Mahalli
idareler için İçişleri Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumları için bağlı veya
ilgili oldukları bakanlıklar tarafından kullanılacak belgelerle ilgili yönetmelikler
hazırlanır ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınmak kaydıyla uygulanır.
Kamu
gelir ve giderlerinin yılı ve mahsup dönemi
MADDE 51.- Kamu gelir ve giderleri tahakkuk ettirildikleri mali yılın hesaplarında
gösterilir.
Bütçe
gelirleri tahsil edildiği, bütçe giderleri ise ödendiği yılda muhasebeleştirilir.
Kamu
hesapları mali yıl esasına göre tutulur. Mali yılın bitimine kadar fiilen yapılmış
olan ödemelerden mahsup edilememiş olanların, ödenekleri saklı tutulmak suretiyle,
mahsup işlemleri mali yılın bitimini izleyen bir ay içinde yapılabilir. Zorunlu
hallerde, bu süre, Maliye Bakanlığı tarafından bütçe giderleri için bir ay,
diğer işlemlerde beş ayı geçmemek üzere uzatılabilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Kapsam,
temel ilkeler ve kurumsal çevre
MADDE 52.- Mali istatistikler, genel idareye dahil kamu idarelerinin mali işlemlerini kapsar.
Mali istatistikler, uluslararası standartlara uygun olarak bütünlük, güvenilirlik, kullanışlılık, yöntemsel geçerlilik ve ulaşılabilirlik ilkeleri çerçevesinde; yeterli mesleki eğitimi almış personel tarafından muhasebe kayıtlarındaki verilere dayanılarak ve istatistiksel yöntemler kullanılarak hazırlanır.
Mali
istatistiklerin hazırlanmasında kamu idarelerinin yöneticileri uygun kurumsal
çevrenin oluşturulması için gerekli önlemleri alır.
Mali istatistiklerin hazırlanması ve açıklanması
MADDE
53.- Genel idareye dahil kamu idarelerine
ait mali istatistikler, Maliye Bakanlığınca derlenir. Merkezi idare kapsamı
dışındaki kamu idareleri mali istatistiklerini belirlenmiş ilkelere uygun olarak
hazırlar ve belirlenen süreler içinde Maliye Bakanlığına gönderir.
Merkezi
idareye ait mali istatistikler, Maliye Bakanlığınca aylık olarak yayımlanır. Sosyal güvenlik kurumları ve mahalli
idarelere ait mali istatistikler ile merkezi idare kapsamındaki kamu idarelerine
ait mali istatistikler Maliye Bakanlığınca birleştirilerek, genel idareye ilişkin
mali istatistikler elde edilir ve üçer aylık dönemler itibarıyla yayımlanır.
Mali
istatistiklerin anlaşılabilir ve kullanıcılar için kolayca ulaşılabilir olması
esastır.
İç kontrolün tanımı
MADDE 55.- Kamu mali yönetiminin bir unsuru olarak iç kontrol, kamu idarelerinin mali işlem ve faaliyetlerine ilişkin tüm gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin amacına ve mevzuatına uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi için uygulanan mali yönetim, harcama öncesi kontrol ile harcama sonrası iç denetim faaliyetleridir.
Görev ve yetkileri çerçevesinde,
mali yönetim ve harcama öncesi kontrol süreçlerine ilişkin standartlar ve yöntemler,
Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünce, iç denetime ilişkin
standartlar ve yöntemler İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından belirlenir,
geliştirilir ve uyumlaştırılır. Bu birimler ayrıca, sistemlerin koordinasyonunu
sağlar ve kamu idarelerine rehberlik hizmeti verir.
İç kontrolün amacı
MADDE 56.? İç kontrolün amacı;
a) Kamu gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesini,
b) Kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesini,
c) Her türlü mali karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesini,
d) Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi edinilmesini,
e) Kontrol ve denetim faaliyetlerinin nesnel risk yönetim analizlerine göre belirlenmiş en riskli alanlar üzerinde yoğunlaşmasını
sağlamaktır.
Kontrolün yapısı ve işleyişi
MADDE 57.- Kamu idarelerinin mali yönetim ve kontrol sistemleri, mali hizmetler, harcama öncesi kontrol ve muhasebe hizmetlerinden oluşur.
Yeterli ve etkili bir kontrol sisteminin oluşturulabilmesi için; güçlü ahlaki değerler ve dürüst yönetim anlayışına sahip olunması, mali yetki ve sorumlulukların bilgili ve yeterli yöneticilerle personele verilmesi, belirlenmiş standartlara uyulmasının sağlanması, mevzuata aykırı faaliyetlerin önlenmesi ve cezalandırılması için yeterli tedbirlerin alınması, kapsamlı bir yönetim anlayışı ile uygun bir çalışma ortamının ve saydamlığın sağlanması bakımından ilgili idarelerin üst yöneticiler ile diğer yöneticileri tarafından görev, yetki ve sorumluluklar dikkate alınarak gerekli önlemler alınır.
Kamu idarelerinin mali hizmetler birimi başkanı veya müdürü, mali kontrol yetkilisi ve muhasebe yetkilisi olacak görevliler, Maliye Bakanlığınca görevin niteliği dikkate alınarak mesleki konularda eğitime tabi tutulur ve bu eğitimi başarıyla tamamlayanlara sertifika verilir. Sertifika alamayanlar kamu idarelerinin bu hizmetlerinde görevlendirilemez.
Harcama öncesi kontrol
MADDE 58.- Harcama öncesi kontrol; ödenek tahsis edilmesi, yüklenmeye girişilmesi, ihale yapılması, sözleşme yapılması, mal veya hizmetin teslim alınması, işin gerçekleştirilmesi, ödeme emri düzenlenmesi ve harcama yetkilisi tarafından alınacak benzeri mali kararları kapsar. Harcama öncesi kontrol görevi, ilgili kamu idaresinin yönetim sorumluluğu çerçevesinde mali kontrol yetkilisi tarafından yürütülür. Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin merkez dışı birimlerinde harcama öncesi kontrol görevi il defterdarlıkları tarafından yerine getirilir.
Mali kontrol yetkilisi, alınacak mali kararların kullanılabilir ödenek tutarı, bütçe tertibi, ayrıntılı harcama programı ile harcamanın bütçe ve gider mevzuatına uygunluğunu kontrol eder. Mali kontrol yetkilisi tarafından vize edilen veya uygun görüş verilen mali işlemler gerçekleştirilir.
Harcama öncesi kontrol sürecinde uygun görülmeyen veya vize edilmeyen işlemlerin gerekçesi harcama yetkilisine yazılı olarak bildirilir. Harcama yetkilisinin ısrarı halinde, mali kontrol yetkilisine ve muhasebe yetkilisine yazılı olarak bildirilmiş olması kaydıyla mali işlemler gerçekleştirilir. Bu durumda harcama yetkilisi, kişisel sorumluluk üstlenmiş sayılır ve bu işlemler en geç beş iş günü içinde mali kontrol yetkilisince ilgili üst yönetici ile Maliye Bakanlığına ve Sayıştaya bildirilir.
Mali kontrol yetkilileri tarafından kontrole tabi tutulacak kararların kamu idarelerinin merkez ve merkez dışı birimleri itibarıyla tutar ve türleri, kontrol, uygun görüş ve vize süreleri ile bunlara ilişkin işlemlerin usul ve esasları, risk alanları dikkate alınarak Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir.
Mali kontrol yetkilileri, harcama talimatlarının kullanılabilir ödenek tutarına, tertibine ve ayrıntılı harcama programına uygunluğuna ve harcamaların bütçe ve gider kanunları ile diğer ilgili mevzuata uygunluğuna ilişkin yaptıkları vizelerden ve verdikleri uygun görüşlerden dolayı sorumludur. Mali kontrol yetkililerinin bu Kanuna göre yapacakları kontrollere ilişkin sorumlulukları, görevleri gereği incelemeleri gereken belgelerle sınırlıdır.
Harcama
yetkilisi, mali kontrol yetkilisi veya muhasebe yetkilisi sıfat ve görevinden
ikisi aynı kişide birleşemez. Bu görevleri yürütenler, bu Kanunda belirtilen
görev ve yetkileri dışında harcama sürecinde başka görev alamazlar.
Mali kontrol yetkilisinin
nitelikleri ve atanması
MADDE 59.- Mali kontrol yetkilisi olarak atanacakların, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilenler ile aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
a) Öğrenim durumu itibarıyla en az lisans derecesine sahip olmak.
b) Kamu idarelerinde müdür, eşiti veya daha üst görevlerde en az dört yıl çalışmış olmak.
c) Mesleğin gerektirdiği bilgi ve temsil yeteneğine sahip olmak.
Üst yönetici, mali kontrol yetkilisinin atanmasına ve belediyeler dışında Maliye Bakanlığının; belediyelerde ise belediye meclisinin uygun görüşü üzerine görevden alınmasına yetkilidir. Mali kontrol yetkilisi olarak atananlar, bu görevlerinden ayrılmaları halinde daha önce görev yaptığı kamu idaresinde veya mümkün bulunduğu takdirde Maliye Bakanlığında durumlarına uygun bir kadroya atanırlar.
Mali kontrol yetkililerinin atanmaları, görevden alınmaları, çalışma usul ve esasları, Maliye Bakanlığınca hazırlanacak ve Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Mali
hizmetler birimi
MADDE 60.- Kamu idarelerinde
aşağıda sayılan görevler, mali hizmetler birimi tarafından yürütülür:
a) Bütçeyi hazırlamak, izleyen iki
yılın bütçe tahminlerini yapmak, bütçe kayıtlarını tutmak.
b) Bütçe ilke ve esasları çerçevesinde,
ayrıntılı harcama programı ve hizmet gereksinimleri dikkate alınarak, ödenek
gönderme belgelerini düzenlemek.
c) Harcama yapılması ve gelir elde
edilmesine ilişkin mali işlemleri yürütmek.
d) Bütçe uygulama sonuçlarına ilişkin
verileri toplamak, değerlendirmek ve bunların raporlanmasını sağlamak.
e) İdarenin bütçe kesin hesabını hazırlamak.
f) Stratejik plan ve performans programlarının hazırlanmasını koordine etmek ve sonuçlarının konsolide edilmesi çalışmalarını yürütmek.
g) İdarenin mülkiyetinde veya kullanımında bulunan taşınır ve taşınmaz mallara ilişkin kayıtları tutmak.
h) Mali kanunlar ile ilgili diğer mevzuatın uygulanması konusunda harcama yetkililerine gerekli bilgileri sağlamak.
Mali hizmetler birimlerinin çalışma
usul ve esasları, idarelerin teşkilat yapısı dikkate alınarak Maliye Bakanlığınca
hazırlanarak Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Muhasebe hizmetleri
MADDE 61.- Gelirlerin tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm mali işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması muhasebe hizmetidir.
Muhasebe yetkilisi, bu hizmetlerin yapılmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumludur. 9/12/1994 tarihli ve 4059 sayılı Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin muhasebe hizmetleri Maliye Bakanlığınca yürütülür; bu kamu idarelerine ilgili muhasebe yetkilisi tarafından gerekli bilgi ve raporlar düzenli olarak verilir.
Muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında, ödeme emri ve eki belgeler üzerinde;
a) Yetkililerin imzasını,
b) Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını,
c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,
d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri
kontrol etmekle yükümlüdür.
Muhasebe yetkilileri, ilgili mevzuatında düzenlenmiş kanıtlayıcı belgeler dışında belge arayamaz. Yukarıda sayılan konulara ilişkin hata veya eksiklik bulunması halinde ödeme yapamaz. Mali kontrol yetkilisine de bildirilmek şartıyla, belgesi eksik veya hatalı olan ödeme emirleri, düzeltilmek veya tamamlanmak üzere en geç bir iş günü içinde gerekçeleriyle birlikte harcama yetkilisine yazılı olarak gönderilir. Hataların düzeltilmesi veya eksikliklerin giderilmesi halinde ödeme işlemi gerçekleştirilir.
Muhasebe yetkilileri işlemlerine ilişkin defter, kayıt ve belgeleri muhafaza eder ve denetime hazır bulundurur.
Muhasebe yetkilileri, 34 üncü maddenin birinci fıkrasındaki ödemeye ilişkin hükümler ile bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen ödemeye ilişkin kontrol yükümlülüklerinden dolayı sorumludur. Muhasebe yetkililerinin bu Kanuna göre yapacakları kontrollere ilişkin sorumlulukları, görevleri gereği incelemeleri gereken belgelerle sınırlıdır.
Muhasebe yetkilisi adına ve hesabına para ve parayla ifade edilebilen değerleri geçici olarak almaya, vermeye ve göndermeye yetkili olanlar muhasebe mutemedidir. Muhasebe mutemetleri doğrudan muhasebe yetkilisine karşı sorumludur. Muhasebe mutemetlerinin görevlendirilmeleri, yetkileri, denetimi, tutacakları defter ve belgeler ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Muhasebe yetkilisinin
nitelikleri ve atanması
MADDE 62.- Muhasebe yetkilisi olarak atanacakların, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilenler ile aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
a) Öğrenim durumu itibarıyla en az lisans derecesine sahip olmak.
b) Kamu idarelerinin muhasebe hizmetlerinde en az dört yıl çalışmış olmak.
c) Mesleğin gerektirdiği bilgi ve temsil yeteneğine sahip olmak.
9/12/1994 tarihli ve 4059 sayılı Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde muhasebe yetkilisi Maliye Bakanlığınca, diğer kamu idarelerinde üst yöneticiler tarafından atanır.
Muhasebe yetkililerinin atanmaları, görevden alınmaları, çalışma usul ve esasları, Maliye Bakanlığınca hazırlanacak ve Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
ALTINCI KISIM
Denetim
BİRİNCİ BÖLÜM
İç Denetim
İç denetim
MADDE 63.- İç denetim, kamu idaresinin çalışmalarına değer katmak
ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına
göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve rehberlik yapmak amacıyla yapılan
bağımsız ve nesnel güvence sağlayan danışmanlık faaliyetidir. Bu faaliyetler,
idarelerin yönetim ve kontrol yapıları ile mali işlemlerinin risk yönetimi,
yönetim ve kontrol süreçlerinin etkinliğini değerlendirmek ve geliştirmek yönünde
sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla ve genel kabul görmüş standartlara
uygun olarak gerçekleştirilir. İç denetim, iç denetçiler tarafından yapılır.
İç denetçinin görevleri
MADDE
64.- Kamu idarelerinin yıllık iç
denetim programı üst yöneticinin önerileri de dikkate alınarak iç denetçiler
tarafından hazırlanır ve üst yönetici tarafından onaylanır.
İç
denetçi, aşağıda belirtilen görevleri
yerine getirir:
a) Nesnel risk analizlerine dayanarak kamu idarelerinin yönetim ve kontrol yapılarını değerlendirmek.
b) Mali yönetim ve kontrol sistemlerinin geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunmak.
c) Kaynakların etkin, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak.
d) Harcama sonrasında yasal uygunluk denetimi yapmak.
e) İdarenin harcamalarının, mali işlemlere ilişkin karar ve tasarruflarının, amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara ve performans programlarına uygunluğunu izlemek ve değerlendirmek.
f) Mali yönetim ve kontrol
süreçlerinin sistem denetimini yapmak.
g)
Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere yönelik önerilerde bulunmak.
h)
Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma açılmasını gerektirecek
bir duruma rastlandığında, ilgili idarenin en üst amirine bildirmek.
İç
denetçi bu görevlerini, İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından belirlenen
ve uluslararası kabul görmüş kontrol ve denetim standartlarına uygun şekilde
yerine getirir.
İç
denetçi, görevinde bağımsızdır ve iç denetçiye asli görevi dışında hiçbir görev
verilemez ve yaptırılamaz.
İç
denetçiler, raporlarını doğrudan üst yöneticiye sunar. Bu raporlar üst yönetici
tarafından değerlendirmek suretiyle gereği için ilgili birimler ile mali hizmetler
birimine verilir. İç denetim raporları ile bunlar üzerine yapılan işlemler,
üst yönetici tarafından en geç iki ay içinde İç Denetim Koordinasyon Kuruluna
gönderilir.
İç denetçinin nitelikleri ve atanması
MADDE 65.- İç denetçi olarak atanacakların, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilenler ile aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
a) İlgili kamu idaresinin özelliği de dikkate alınarak İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından belirlenen alanlarda en az lisans derecesine sahip olmak.
b) Kamu idarelerinde denetim elemanı olarak en az 5 yıl veya İç Denetim Koordinasyon Kurulunca belirlenen alanlarda en az 8 yıl çalışmış olmak.
c) Mesleğin gerektirdiği bilgi ve temsil yeteneğine sahip olmak.
d) İç Denetim Koordinasyon Kurulunca gerekli görülen diğer şartları taşımak.
Kamu idarelerine iç denetçi olarak atanacaklar, İç Denetim Koordinasyon Kurulu koordinatörlüğünde, Maliye Bakanlığınca iç denetim eğitimine tabi tutulur. Eğitim programı, iç denetçi adaylarına denetim, bütçe, mali kontrol, kamu ihale mevzuatı, muhasebe, personel mevzuatı, Avrupa Birliği mevzuatı ve mesleki diğer konularda yeterli bilgi verilecek şekilde hazırlanır. Bu eğitimi başarıyla tamamlayanlara sertifika verilir. İç denetçi adayları için uygulanacak eğitim programının süresi, konuları ve eğitim sonucunda yapılacak işlemler ile diğer hususlar İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından hazırlanarak Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
İç denetçiler, üst yöneticiler
tarafından, sertifikalı adaylar arasından atanır. İç denetçilerin kamu idareleri
itibariyle sayıları, atanmaları, görevden alınmaları, çalışma usul ve esasları
ile diğer hususlar İç Denetim Koordinasyon Kurulunca hazırlanarak, Maliye Bakanlığının
teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
İç denetim koordinasyon kurulu
MADDE 66.- Maliye Bakanlığına bağlı İç Denetim Koordinasyon Kurulu, yedi üyeden oluşur. Üyelerden biri Başbakanın, biri Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın, biri Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın, biri İçişleri Bakanının, başkanı dahil üçü Maliye Bakanının önerisi üzerine beş yıl süre ile Bakanlar Kurulu tarafından atanır. Başbakan tarafından önerilecek adayın mali yönetim ve denetim konularında deneyimli olmak kaydıyla kamu idareleri dışından olması gerekir. İç Denetim Koordinasyon Kuruluna atanacakların 65 inci maddede belirtilen nitelikleri taşımaları şarttır. Maliye Bakanı tarafından önerilecek adaylardan birinin ekonomi, maliye, muhasebe, işletme alanlarından birinde doktora derecesine sahip öğretim üyesi olması şartı aranır. Üyeler, bu sürenin sonunda yeniden atanabilirler.
Gerekli görülen hallerde İç Denetim Koordinasyon Kurulu, oy hakkı olmamak kaydıyla teknik yardım almak ve danışmak amacıyla uzman kişileri de toplantılara davet edebilir. İç Denetim Koordinasyon Kurulunun sekreterya hizmetleri Maliye Bakanlığınca sağlanır. Kurulun çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar İç Denetim Koordinasyon Kurulunun önerisi üzerine Maliye Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
İç Denetim Koordinasyon
Kurulunda görevlendirilenlerin asli görevleri devam eder. Başkan ve üyelerine,
ayda dörtten fazla olmamak üzere her toplantı günü için (3000) gösterge rakamının
memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutar üzerinden toplantı ücreti
ödenir.
İç
denetim koordinasyon kurulunun görevleri
MADDE 67.- İç Denetim Koordinasyon Kurulu, kamu idarelerinin iç denetim sistemlerini izlemek, bağımsız ve tarafsız bir organ olarak hizmet vermek üzere aşağıdaki görevleri yürütür:
a) İç denetime ilişkin denetim ve raporlama standartlarını belirlemek, denetim rehberlerini hazırlamak ve geliştirmek.
b) Uluslararası uygulamalar ve denetim standartlarıyla uyumlu risk değerlendirme yöntemlerini geliştirmek.
c) Kamu idarelerinin denetim birimleri ile işbirliğini sağlamak.
d) Yolsuzluk veya usulsüzlüklerin ortadan kaldırılması için gerekli önlemlerin alınması konusunda önerilerde bulunmak.
e) Kamu idarelerine, risk alanları içeren konularda özel denetim yapılması için önerilerde bulunmak.
f) İç denetçilerin eğitim programlarını düzenlemek.
g) İç denetçiler ile üst yöneticiler arasında görüş ayrılığı bulunması halinde anlaşmazlığın giderilmesine yardımcı olmak.
h) İç denetim raporlarını değerlendirerek sonuçlarını konsolide etmek ve yıllık rapor halinde Maliye Bakanına sunmak.
ı) İşlem hacimleri dikkate alınmak suretiyle ilçe ve belde belediyeleri için iç denetçi atanıp atanmayacağına karar vermek.
j)
İç denetçilerin atanmasına ilişkin diğer usul ve esasları belirlemek.
k)
İç denetçilerin uyacakları etik kuralları belirlemek.
Dış Denetim
Dış denetim
MADDE 68.? Sayıştay tarafından yapılacak harcama sonrası dış denetimin amacı, genel idare kapsamındaki kamu idarelerinin hesap verme sorumluluğu çerçevesinde; yönetimin mali faaliyet, karar ve işlemlerinin, kurumsal amaç, hedef ve planlara ve kanunlara uygunluk yönünden incelenmesi ve sonuçlarının Türkiye Büyük Millet Meclisine raporlanmasıdır.
Dış denetim, genel kabul görmüş uluslararası denetim standartları dikkate alınarak;
a) Kamu idaresi hesapları ve bunlara ilişkin belgeler esas alınarak, mali tabloların güvenirliliği ve doğruluğuna ilişkin mali denetimi ile kamu idarelerinin gelir, gider ve mallarına ilişkin mali işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığının tespiti,
b) Kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli olarak kullanılıp kullanılmadığının belirlenmesi, faaliyet sonuçlarının ölçülmesi ve performans bakımından değerlendirilmesi,
suretiyle gerçekleştirilir.
Dış denetim sırasında, kamu idarelerinin iç denetçileri tarafından düzenlenen raporlar, talep edilmesi halinde Sayıştay denetçilerinin bilgisine sunulur.
Denetimler sonucunda; (a) ve (b) bentlerinde belirtilen hususlarda düzenlenen raporlar idareler itibarıyla konsolide edilir ve bir örneği ilgili kamu idaresine verilir ve üst yönetici tarafından cevaplandırılır. Sayıştay, denetim raporları ve bunlara verilen cevapları dikkate alarak düzenleyeceği Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporunu Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar.
Sayıştay tarafından hesapların hükme bağlanması; genel idareye dahil kamu idarelerinin gelir, gider ve mal hesapları ile bu hesaplarla ilgili işlemlerinin yasal düzenlemelere uygun olup olmadığına karar verilmesidir.
Dış denetim ve hesapların
hükme bağlanmasına ilişkin diğer hususlar ilgili kanununda düzenlenir.
Sayıştayın
denetlenmesi
MADDE 69.- Sayıştayın denetlenmesi, her yıl Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı tarafından görevlendirilen ve gerekli mesleki niteliklere sahip denetim elemanlarından oluşan bir komisyon tarafından, hesaplar ve bunlara ilişkin belgeler esas alınarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi adına yapılır.
YEDİNCİ KISIM
Ödenek üstü harcama
MADDE 70.- Kamu zararı oluşturmamakla birlikte bütçelere, ayrıntılı harcama programlarına, serbest bırakma oranlarına aykırı olarak veya ödenek gönderme belgelerindeki ödenek miktarını aşan harcama talimatı veren harcama yetkililerine, her türlü aylık, ödenek, zam ve tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemeler toplamının iki katı tutarında para cezası verilir.
Kamu zararı
MADDE 71.- Kamu zararı;
mevzuata aykırı karar, işlem, eylem veya ihmal sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.
Kamu
zararının belirlenmesinde;
a) İş, mal veya hizmet karşılığı olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapılması,
b) Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması,
c) Transfer niteliğindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulması,
d) İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması,
e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsil veya takip edilmemesi; tarh, tahakkuk veya tahsilatın eksik yapılması,
f) Kamu kaynakları ile yükümlülüklerinin iyi yönetilmemesi, değerlendirilmemesi, korunmaması veya kullanılmaması suretiyle öz kaynağın azalması,
g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması
esas alınır.
Kontrol, denetim, inceleme veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren hesaplanacak kanuni faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir.
Alınmamış
para, mal ve değerleri alınmış; sağlanmamış hizmetleri sağlanmış; yapılmamış
inşaat, onarım ve üretimi yapılmış veya bitmiş gibi gösteren gerçek dışı belge
düzenlemek suretiyle kamu kaynağında bir artışa engel veya bir eksilmeye neden
olanlar ile bu gibi kanıtlayıcı belgeleri bilerek düzenlemiş, imzalamış veya
onaylamış bulunanlar hakkında Türk Ceza Kanunu veya diğer kanunların bu fiillere
ilişkin hükümleri uygulanır. Ayrıca, bu fiilleri işleyenlere her türlü aylık,
ödenek, zam, tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemelerin iki katı tutarında
para cezası verilir.
Kamu zararlarının takip
ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar
Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Yetkisiz
tahsil ve ödeme
MADDE 72.- Kanunların öngördüğü şekilde yetkili kılınmamış hiçbir gerçek veya tüzel kişi, kamu adına tahsilat veya ödeme yapamaz.
Yetkisiz tahsilat veya ödeme
yapılması, kamu gücü kullanılmak suretiyle veya kamu hizmeti karşılığında veya
kamu hizmetleriyle ilişkilendirilerek bağış veya yardım toplanması veya başka
adlarla tahsilat veya ödeme yapılması hallerinde; sözkonusu
tutarlar, yetkisiz tahsilat veya ödeme yapılanlardan alınarak, ilgisine göre
bütçeye gelir kaydedilir veya ilgililerine iade edilmek üzere emanet hesaplarına
kaydedilir. Ayrıca, bunlar hakkında ilgili kanunları uyarınca adli ve
idari yönden gerekli işlemler yapılır.
Para cezaları ve yetkili
merciler
MADDE 73.- Bu Kanunda belirtilen para cezaları, üst yöneticiler tarafından verilir. Para cezaları, karar verilmesini izleyen ay başından başlamak üzere ve herhangi bir hüküm almaya gerek kalmaksızın; ilgililerine yapılan her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dahil bir aylık net ödemelerin dörtte biri oranında kesilerek tahsil olunur.
Zamanaşımı
MADDE 74.- Kamu zararının meydana geldiği ve bu Kanunda belirtilen para cezalarının verilmesini gerektiren fiilin işlendiği yılı izleyen mali yılın başından başlamak üzere onuncu yılın sonuna kadar tespit, tahsil ve takip edilemeyen kamu zararları ile para cezaları zamanaşımına uğrar.
SEKİZİNCİ KISIM
Maliye bakanlığınca yürütülecek hizmetler
MADDE 75.? Merkezi idareye dahil kamu idarelerinde harcama öncesi kontrolün gereği gibi yerine getirilememesi, bu göreve atanacak nitelikte personel bulunamaması, kamu idaresinin iç denetçileri veya Sayıştay denetçileri tarafından risk ve usulsüzlüklerin arttığının veya kontrol sistemlerinin yetersiz kaldığının tespit edilmesi durumunda; ilgili üst yöneticinın görüşü alınarak harcama öncesi kontrol görevi, izleyen mali yılın sonuna kadar, geçici olarak Maliye Bakanlığınca belirlenecek harcama öncesi kontrol yetkilisi tarafından yürütülür. Maliye Bakanlığı, ilgili üst yöneticinın uygun görüşü alınarak bu yetkinin kullanma süresini bir yıl daha uzatabilir.
Mali
yönetim ve kontrol sisteminin tümüyle zaafa uğradığı, belirgin yolsuzluk veya
kamu zararına yönelik emarelerin ortaya çıktığı durumlarda; ilgili bakanın talep
etmesi veya Başbakanın onayı üzerine Maliye Bakanı, yetkili denetim elemanlarına,
kamu idarelerinin tüm mali yönetim ve kontrol sistemlerini, mali karar ve işlemlerini
mevzuata uygunluk yönünden teftiş ettirir. Bu teftişler sonucunda düzenlenecek
raporların bir örneği İç Denetim Koordinasyon Kuruluna, bir örneği de gerekli
işlemlerin yapılması için ilgili bakana gönderilir.
Kamu
idarelerinin sorumluluğu
MADDE 76.- Mali karar ve işlemlere ilişkin her türlü kayıt,
bilgi ve belgeler, kamu idareleri tarafından düzenli olarak muhafaza edilir.
Kamu idareleri ve görevlileri;
mali yönetim ve kontrol sistemleri ile bütçenin hazırlanması, uygulanması, sonuçlandırılması,
muhasebeleştirilmesi, raporlanması işlemlerine ait bilgi ve belgeleri denetimle
görevlendirilmiş olanlara ibraz etmek, görevin sağlıklı yapılmasını sağlayacak
önlemleri almak ve her türlü yardım ve kolaylığı göstermek zorundadır.
Sosyal güvenlik
kurumları ve mahalli idareler
MADDE
77.- Sosyal güvenlik kurumları
ve mahalli idare bütçelerinin hazırlanması ve uygulanması ile diğer mali işlemleri,
bu Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, ilgili kanunlarındaki hükümlere tabidir.
Ancak, sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idarelerin ayrıntılı harcama
programları ile finansman programları bütçeleriyle birlikte hazırlanır, görüşülür
ve onaylanır. Ödenekler de bu usul ve esaslara göre kullanılır.
Mali yönetim ve kontrol sisteminin tümüyle zaafa uğradığı, belirgin yolsuzluk veya kamu zararına yönelik emarelerin ortaya çıktığı durumlarda; ilgili vali veya belediye başkanının talep etmesi veya Başbakanın onayı üzerine İçişleri Bakanı, yetkili denetim elemanlarına, mahalli idarelerin tüm mali yönetim ve kontrol sistemlerini, mali karar ve işlemlerini mevzuata uygunluk yönünden teftiş ettirir. Bu teftişler sonucunda düzenlenecek raporların bir örneği İç Denetim Koordinasyon Kuruluna, bir örneği de gerekli işlemlerin yapılması için ilgili vali veya belediye başkanına gönderilir.
Kurumlardan alınacak
hasılat payı
MADDE 78.- Baraj,
liman, havalimanı, enerji santrali, tesis gibi taşınmaz mal ve sair varlıkları
işleten veya kullanan kamu iktisadi teşebbüsleri ve kamu şirketlerinin gayrisafi hasılatından, bu kullanım karşılığında belirli bir
bedel tahsil edilerek genel bütçeye gelir kaydedilir. Bu kapsamda bedel tahsil
edilecek kurum ve kuruluşlar, hasılat payı oranları, ödeme yeri ve zamanı merkezi
idare bütçe kanununda gösterilir. Zamanında ödenmeyen hasılat payları, merkezi
idare bütçe kanununda belirtilen zam oranında 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı
Kanuna göre tahsil edilir. Hesaplanan
zam, kurum ve kuruluşun bu payları ödeme yetkisi verilmiş görevlilerinden alınır.
Ancak, Maliye Bakanlığınca verilmiş ek süreler için zam uygulanmaz.
Düzenleyici
ve denetleyici kurumların mali yıl sonunda oluşan gelir fazlaları, izleyen yılın
Mart ayı içerisinde genel bütçeye gelir kaydedilir.
Kamu alacaklarının
silinmesi
MADDE 79.- İdare hesaplarında kayıtlı olup, zaruri veya mücbir sebeplerle takip ve tahsil imkanı kalmayan kamu alacaklarından Merkezi İdare Bütçe Kanununda gösterilen tutara kadar olanların kayıtlardan çıkarılmasına genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanı, diğer kamu idarelerinde üst yöneticiler yetkilidir. Bu tutarı aşan kamu alacaklarından silinmesi öngörülenler Merkezi İdare Bütçe Kanununa ekli cetvelde gösterilir.
Yetki
MADDE 80.- Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin gerekli düzenlemeleri yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Yürürlükten
kaldırılan hükümler
MADDE
81.- Bu Kanunun geçici maddelerindeki
hükümler saklı kalmak kaydıyla;
a)
1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu ile anılan Kanunda ek ve değişiklik yapan
kanunlar,
b)
832 sayılı Sayıştay Kanununun 30, 32, 33, 36, 37 nci maddeleri ile diğer maddelerinin
bu Kanuna aykırı hükümleri,
c)
Bu Kanun kapsamındaki kamu idarelerine ilişkin olarak, 4/1/1961 tarihli ve 211
sayılı Kanunun 98 - 106 ncı maddeleri
hariç olmak üzere, diğer kanunlarla 1050 sayılı Muhasebei
Umumiye Kanunu, 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve 832 sayılı Sayıştay Kanununa
tabi olunmadığına dair istisna veya muafiyet getiren hükümleri,
d)
28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrası,
e)
26/11/1999 tarihli ve 4481 sayılı Kanunun 15 inci maddesi,
f)
Diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri
yürürlükten
kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1.- Bu
maddenin yürürlüğe girmesinden önce mali işlemleri Maliye Bakanlığı tarafından
yürütülmekte olan kamu idarelerinde, mali yönetim ve kontrol sistemi kuruluncaya
kadar, bu Kanun uyarınca yapılması gereken görevler, Maliye Bakanlığının birimleri
tarafından yürütülür. Maliye Bakanlığınca belirlenecek kriterlerin yerine getirilmesi
durumunda, bu kamu idarelerine yetki devri, Maliye Bakanlığının önerisi üzerine
idareler itibarıyla gerçekleştirilir.
Diğer kamu idarelerinde, bu Kanunun öngördüğü mali yönetim ve kontrol sürecine ilişkin görevler, mali yönetim ve kontrol sistemi kuruluncaya kadar, görev ve yetki bakımından benzeri birim ve görevliler tarafından yürütülür. Bu kamu idarelerinde görev ve yetki bakımından benzeri birim ve görevliler, Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine ilgili üst yönetici tarafından belirlenir. Milli Savunma Bakanlığında üst yönetici Bakandır.
Maliye Bakanlığı, rehberlik ve koordinasyon görevleri çerçevesinde, kamu idarelerinde mali yönetim ve kontrol sistemlerinin oluşturulmasına yardımcı olur.
Geçiş dönemi 31/12/2007 tarihini geçemez.
GEÇİCİ MADDE 2.- Bu Kanunda öngörülen tüzük, yönetmelik ve diğer düzenlemeler en geç 31/12/2004 tarihine kadar yayımlanır.
GEÇİCİ MADDE 3.- Bu Kanunun 49 uncu maddesindeki Kurul tarafından belirleme yapılıncaya kadar, genel idare kapsamındaki kamu idarelerinde uygulanacak muhasebe standartları Maliye Bakanlığınca belirlenir.
GEÇİCİ MADDE 4.- Bu Kanunda öngörülen mali yönetim ve kontrol sistemine uyum sağlanması amacıyla, Kanun kapsamındaki idarelerle ilgili mevzuatta ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünde gerekli değişiklikler, en geç 31/12/2004 tarihine kadar yapılır.
Genel bütçe kapsamındaki idarelerin, kamu görevi ve hizmeti dışında kalan ve ilgili kanunlarında belirtilen faaliyetleri ile mal ve hizmet teslimlerinden fiyatlandırılabilir nitelikte bulunanlardan sağlayacakları gelirleri düzenleyen kanun, 30/6/2004 tarihine kadar yürürlüğe konulur.
GEÇİCİ MADDE 5.- Bu Kanunun yayımlandığı tarihte;
a) Maliye Bakanlığı kadrolarında Bütçe Dairesi Başkanı, Muhasebe Müdürü, Gelir Saymanlık Müdürü, Malmüdürü, Saymanlık Müdürü, Vergi Dairesi Müdürü, Vergi Müdürü, Askeri Defterdar, Sayman, Devlet Muhasebe Uzmanı ve Muhasebe Denetmeni olarak görev yapanlar ile daha önce en az 5 yıl bu görevlerde bulunanlar, kamu idarelerinde Muhasebe Yetkilisi; (Devlet Muhasebe Uzman Yardımcıları ile Muhasebe Denetmen Yardımcıları hariç) bunların yardımcıları, Muhasebe Yetkilisi Yardımcısı olarak,
Özel bütçeli idareler, mahalli idareler ve sosyal güvenlik kurumlarının muhasebe birimlerinde, birinci derecede sorumlu olarak çalışmakta olanlar ile daha önce bu görevi en az 5 yıl yapmış olanlar, anılan idarelerde Muhasebe Yetkilisi,
b) Maliye Bakanlığı kadrolarında, Defterdar, Maliye Başkanı, Defterdar Yardımcısı, Bütçe Dairesi Başkanı, Muhasebe Müdürü, Malmüdürü, Saymanlık Müdürü (Müdür unvanı bulunmayan saymanlar hariç), Askeri Defterdar, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü ile Muhasebat Genel Müdürlüğünde Şube Müdürü, Devlet Bütçe Uzmanı, Devlet Muhasebe Uzmanı ve Muhasebe Denetmeni olarak görev yapanlar ile daha önce en az 5 yıl bu görevlerde bulunanlar, kamu idarelerinde Mali Kontrol Yetkilisi,
c) Sayıştay Denetçisi, Başbakanlık Müfettişi, Yüksek Denetleme Kurulu Denetçisi, Maliye Müfettişi, Hesap Uzmanı, Bütçe Kontrolörü, Muhasebat Kontrolörü, Gelirler Kontrolörü, Milli Emlak Kontrolörü, Tasfiye İşleri ve Döner Sermaye İşletmeleri Kontrolörü, Hazine Kontrolörü kadrolarında çalışmakta olanlar ile daha önce en az 5 yıl bu görevlerde bulunanlar, kamu idarelerinde İç Denetçi,
Bakanlık, Müsteşarlık, Başkanlık ve Genel Müdürlüklerde Müfettiş veya Kontrolör olanlar ile daha önce en az 5 yıl bu görevlerde bulunanlar, kendi idarelerinde, özel bütçeli idarelerde, mahalli idarelerde ve sosyal güvenlik kurumlarında İç Denetçi,
Belediye Müfettişi ve Hesap İşleri Murakıbı olanlar ile bu görevlerde daha önce en az 5 yıl bulunanlar, mahalli idarelerde İç Denetçi,
olarak 31/12/2007 tarihine kadar atanabilirler. Atamalarda ilgilinin ve idaresinin muvafakati alınır. Bu görevlere atananlar, bu Kanunun öngördüğü sistemin uygulanmasına yönelik eğitime tabi tutulurlar.
Bu şekilde anılan görevlere atananlar, talepleri üzerine, önceki kurumlarında kariyerlerine veya mesleklerine uygun kadrolara atanırlar.
Kamu idarelerinde Maliye Başkanlığı veya Bütçe Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen işlemlerin, bu idarelerde mali yönetim ve kontrol sistemleri kurularak kendileri tarafından yapılmaya başlanması nedeniyle kapanacak olan Maliye Başkanlığı ve Bütçe Dairesi Başkanlıklarında görev yapanlardan mali kontrol yetkilisi, muhasebe yetkilisi ve yardımcısı görevlerinden birine atanmayanlar Maliye Bakanlığında durumlarına uygun başka bir kadroya atanırlar.
GEÇİCİ MADDE 6.- Geçici 1 inci madde uyarınca kamu idarelerine mali yönetim ve kontrol görev ve yetkilerinin devredilmesine ve mali kontrol yetkilisi atanıncaya kadar, 26/5/1927 tarihli ve 1050 sayılı Kanunun 64 üncü maddesi uyarınca taahhüt ve sözleşme tasarılarının Maliye Bakanlığınca vize edilmesi işlemi devam eder. Maliye Bakanlığı bu süre içerisindeki vize işlemlerini, belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde kısmen veya tamamen maliye başkanlıkları, bütçe dairesi başkanlıkları ve il defterdarlıklarına yaptırabilir.
GEÇİCİ MADDE 7.- Kamu idarelerinde, bu kanun hükümlerine göre sertifika almış Mali Hizmetler Birimi Başkanı atanıncaya kadar, bu idarelerde en az Daire Başkanı, eşiti ve daha üst yönetim ve denetim kadrolarında asgari 3 yıl çalışmış, mesleğin gerektirdiği bilgi ve tecrübeye sahip olanlar Mali Hizmetler Birimi Başkanı olarak atanabilirler.
İlçe ve belde belediyeleri ile döner sermaye işletmeleri ve fonlar için bu maddedeki Daire Başkanı unvanı müdür olarak uygulanabilir.
Bu şekilde atananların görev
süreleri en geç 31/12/2007 tarihine kadar devam edebilir.
GEÇİCİ MADDE 8.- İç Denetim Koordinasyon Kurulu başkan ve üyeleri, bu Kanunun yayımını izleyen bir ay içerisinde atanır.
GEÇİCİ MADDE 9.- Diğer kanunlarla 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununa yapılan atıflar, bu Kanuna yapılmış sayılır.
GEÇİCİ MADDE 10.- İlk kez bu Kanunla Sayıştay denetimine tabi tutulan düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile özel bütçeli idarelerin 31/12/2005 tarihine kadar olan işlemlerinin dış denetimi ilgili kanunlarındaki hükümlere göre yapılmaya devam edilir.
GEÇİCİ
MADDE 11.- Genel
idare kapsamındaki kamu idarelerine bağlı olarak kurulan döner sermaye işletmeleri
ve fonların bütçeleri, ilgili idarelerin bütçeleri içinde yer alır.
Bu Kanun kapsamına dahil kamu idarelerinde kurulmuş
döner sermaye işletmeleri ile fonlar, 31/12/2007 tarihine kadar tasfiye edilir.
Bu
süre sonuna kadar döner sermaye işletmeleri ile fonların borç ve yükümlülüklerinin
tasfiyesi için idarelerce gerekli tedbirler alınır. Bu süre sonunda varlıkları
ve kadroları ilgili kamu idaresine devredilir.
Döner
sermaye işletmeleri ve fonların tasfiyesine ilişkin esas ve usuller, Maliye
Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
GEÇİCİ MADDE 12.- Bu Kanunla verilmiş olan görevlerin gerektirdiği hizmetlerin etkli ve verimli bir şekilde yerine getirilmesi amacıyla Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünde kullanılmak üzere, ek (I) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı cetvelin Maliye Bakanlığına ait ilgili bölümlerine eklenmiş, ek (II) sayılı listede yer alan kadrolar ise iptal edilerek anılan Kararnameye ekli (I) sayılı cetvelin Maliye Bakanlığına ait ilgili bölümünden çıkarılmıştır.
İHDAS EDİLEN KADROLAR
KADRO SERBEST TUTULU
SINIFI UNVANI
DERECESİ KADRO ADEDİ KADRO ADEDİ TOPLAM
GİH Genel Müdür Yardımcısı
1
1
- 1
GİH Daire Başkanı
1
3
- 3
TOPLAM 4
4
(II)
SAYILI LİSTE
İPTAL EDİLEN KADROLAR
KADRO
SERBEST TUTULU
SINIFI UNVANI
DERECESİ KADRO ADEDİ KADRO ADEDİ TOPLAM
GİH Memur
8
4
- 4
TOPLAM 4 - 4
Yürürlük
MADDE 82.- Bu Kanunun;
a) 30, 66, 67 ve 80 inci maddeleri ile geçici 2, 3, 4, 5, 7, 8, 10, 12 ve 82 ile 83 üncü maddeleri yayımı,
b) 78 inci maddesinin ikinci fıkrası, 81 inci maddesinin (e) bendi ile geçici 6 ncı maddesi 1/1/2004,
c) Diğer hükümleri 1/1/2005
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 83.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
1- Türkiye Büyük Millet Meclisi
2- Cumhurbaşkanlığı
3- Başbakanlık
4- Anayasa Mahkemesi
5- Yargıtay
6- Danıştay
7- Sayıştay
8- Uyuşmazlık Mahkemesi
9- Yüksek Seçim Kurulu
10- Adalet Bakanlığı
11- Milli Savunma Bakanlığı
12- İçişleri Bakanlığı
13- Dışişleri Bakanlığı
14- Maliye Bakanlığı
15- Milli Eğitim Bakanlığı
16- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
17- Sağlık Bakanlığı
18- Ulaştırma Bakanlığı
19- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
20- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
21- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
22- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
23- Kültür ve Turizm Bakanlığı
24- Çevre ve Orman Bakanlığı
25- Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği
26- Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı
27- Jandarma Genel Komutanlığı
28- Sahil Güvenlik Komutanlığı
29- Emniyet Genel Müdürlüğü
30- Diyanet İşleri Başkanlığı
31- Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı
32- Hazine Müsteşarlığı
33- Dış Ticaret Müsteşarlığı
34- Gümrük Müsteşarlığı
35- Denizcilik Müsteşarlığı
36- Avrupa Birliği Genel Sekreterliği
37- Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu
38- Devlet Personel Başkanlığı
39- Özürlüler İdaresi Başkanlığı
40- Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı
41- Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
42- Karayolları Genel Müdürlüğü
43- Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü
44- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
45- Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü
46- Tarım Reformu Genel Müdürlüğü
47- Orman Genel Müdürlüğü
48- Petrol İşleri Genel Müdürlüğü
49- Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü
50- Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı
51- Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü
52- Adli Tıp Kurumu Başkanlığı
53- Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı
54- Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü
55- Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü
1- Yükseköğretim Kurulu
2- Üniversiteler
3- Yüksek Teknoloji Enstitüleri
4- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi
5- Vakıflar Genel Müdürlüğü
6- Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü
7- Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü
8- Türk Akreditasyon Kurumu
9- Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğü
10- Türk Standartları Enstitüsü
11- Milli Prodüktivite Merkezi
12- Basın İlan Kurumu
13- Türk Patent Enstitüsü
14- Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı
15- Türkiye Futbol Federasyonu
16- Türkiye Atom Enerjisi Kurumu
17- İhracatı Geliştirme Etüt Merkezi
18- Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü
19- Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü
20- Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü
21- Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu
22- Türkiye Bilimler Akademisi
23- Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü
24- Türkiye İş Kurumu
25- Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı
26- GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı
27- Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanlığı
28- Atatürk Araştırma Merkezi
29- Türk Dil Kurumu
30- Türk Tarih Kurumu
31- Atatürk Kültür Merkezi
32- Atatürk Orman Çiftliği
33- Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü
34- Özelleştirme İdaresi Başkanlığı
35- Ekonomik Kültürel Eğitim ve Teknik İşbirliği Başkanlığı
36- Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
37- İstanbul Menkul Kıymetler Borsası
38- İstanbul Altın Borsası Başkanlığı
39- Yakın ve Ortadoğu Çalışma Eğitim Merkezi
40- İhracatçı Birlikleri
41- Kefalet Sandıkları
42- Spor-Toto Genel Müdürlüğü
43- Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü
44- Doğal Afet Sigortaları Kurumu
45- Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü
46- Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü
47- Ceza ve İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları Kurumu
48- İller Bankası Genel Müdürlüğü
49- Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı
50- Savunma Sanayi Müsteşarlığı
51- Yüksek İhtisas ve Araştırma Hastanesi
52- Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü
53- Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu
III
SAYILI CETVEL
1- Sermaye Piyasası Kurulu
2- Rekabet Kurumu
3- Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
4- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
5- Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu
6- Telekomünikasyon Kurumu
7- Kamu İhale Kurumu
8- Şeker Kurumu
9- Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu
10- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
SOSYAL
GÜVENLİK KURUMLARI
1- T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü
2- Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı
3- Bağ-Kur Genel Müdürlüğü
4- Ereğli Kömür Havzası Amele Birliği Biriktirme ve Yardım Sandığı Başkanlığı