Sayıştay, bütçe disiplininin sağlanabilmesi için iki bakana verilen bütçe dışı gelir ve gider yetkisinin kaldırılmasını istedi. Buna rağmen yetkiler kalıcı hale getirildi
Sayıştay, Maliye Bakanı ve Hazine'den sorumlu Devlet Bakanı'na verilen yetkilerin
iki bakanın adeta ikinci bütçe oluşturmasına neden olduğunu belirterek, bu yetkilerin
iptalini istedi. Ancak, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ve Devlet Bakanı Ali Babacan
bu yetkilerinden vazgeçmedi.
Sayıştay'ın Raporu'na göre, 2002'de 'bütçe dışında' 6.1 katrilyon liralık gelir
ve 30.3 katrilyon liralık da gider yaratıldı. Bütçe dışındaki gelirler, bütçe
gelirlerinin yüzde 9'una, giderler ise toplam giderlerin yüzde 28'ine ulaştı.
Sayıştay, Meclis'in çıkardığı bütçenin dışında ikinci bir bütçe anlamına gelen
ve hükümete, Meclis'in denetimi dışında harcama olanağı sağlayan bu durumun,
2002 yılı Bütçe Kanunu'nda yer alan Maliye Bakanı ve Hazine'den sorumlu Bakan'a
verilen yetkilerden kaynaklandığını belirledi.
Rakamlar görünmüyor
2002 yılı Bütçe Kanunu'nda iki bakana bu şekilde yetki veren 24 madde saptayan
Sayıştay, Türkiye'nin gerçek kamu gelir ve gider rakamlarının görülebilmesi
için, Bütçe Kanunu'nun bu yetkilerden arındırılmasını önerdi.
CHP'li Oğuz Oyan da, bütçe görüşmeleri sırasında bu yetkileri 'padişah yetkileri'
olarak adlandırdı. Oyan, Sayıştay'ın tüm uyarılarına karşın, 2004 Bütçe Kanunu
tasarısında Maliye Bakanı'na verilen yetkilerin aynen korunduğunu söyledi. Hazine'den
sorumlu Bakan'a yetki veren maddelerin ise, geçen yıl çıkarılan Kamu Finansmanı
ve Borç Yönetimi Kanunu'nda kalıcı hale getirildiği belirlendi.
Bakanlara süper yetki
Unakıtan ve Babacan'a bütçe dışında harcama yetkisi veren düzenlemelerin bir
kısmı şöyle:
Bütçe açığı ile sınırlı olan borçlanma limitinin aşılabilmesi.
Bakanın belirleyeceği koşullarda, gerektiğinde, bütçe ödeneklerinin yüzde 1'i oranında borçlanma senedi çıkartılabilmesi.
Dış borçlanma yoluyla sağlanan kaynağın yurtiçinde bir kuruluşa kullandırılması sırasında yapılacak yüzde 1'lik kesintinin beş katına kadar artırılabilmesi.
Sağlanan bağış ve hibeleri dilediği yerlere aktarma yetkisi.
Savunma Sanayii Destekleme Fonu'ndan Milli Savunma Bakanlığı'na kaynak aktarımında önceki yıllarda kullanılmayan ödeneklerin ertesi yıla devredilmesi.
Transferi mümkün olmayan konsolosluk gelirinin harcanması.
KİT'lerin ilgili yıl kârlarından Hazine'ye aktarılacak paylar ile borçlarının mahsup edilmesi.
KİT'lerin geçmiş yıl kârlarının gelir kaydedilmesi ve harcanması.
Fon gelirlerinin kullanımı,
Tarım Satış Kooperatif ve Birliklerinin borçlarının yeniden yapılandırılmasında borç faizlerinden vazgeçilmesi.
Tekel ve Telekom'un gelirleri ile borçlarındaki mahsuplaşma,
Körfez krizi nedeniyle Türkiye İhracat Kredi Bankası'ndan kullandırılan kredilerin tasfiyesi.
radikal