Ünü sınırları aştı ama çırak bulamıyor
Müzesi'nin el dokuma halısını tamir eden Erkan Yağışan, 22 yıldır halı tamiri mesleğini ayakta tutmaya çalışıyor. Ünü sınırları aşan Yağışan, çırak bulamamaktan şikayetçi.
Bursa'da 22 yıldır halı tamirciliği yapan Erkan Yağışan, ustası Bülent Temel ile birlikte bu mesleği devam ettiriyor. Evlerde 40-50 yıldır kullanılan el halılarının püsküllerini yenileyip traşlayarak ilk günkü haline getiren Yağışan, tarihi Yeşil semtinde tüp geçit girişindeki 20 metrekarelik atölyesinde halılara hayat veriyor. Eski kilim ve halıları tamir ederek yeni görünüm kazandıran Yağışan ustası Bülent Temel ile birlikte 10 yıl önce Boston Müzesi'nden gelen zara halısı için 6 ay uğraştı. El emeği göz nuru eski Hereke, Bünyan, Ladik, Milas ile 100-150 yıllık antika halıları elde tek tek tamir eden Yağışan, halı tamiri konusunda ünü dünyaya yayılmasına rağmen çırak yetiştirememekten yakınıyor.
Halı dokumacılığı konusunda mesleki eğitim kursları olmasına rağmen tamirine kimsenin ilgi göstermediğini kaydeden Yağışan, Bursa'daki son çırak olmanın da hüznünü yaşıyor. 22 senedir kendisinden başka çırağın yetişmediğini ifade eden Yağışan, ?Bu yüzden meslek yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Halı tamirciliği yapanların sayısı azaldı. El dokuma halılarının yeniden canlanması için halı tamirciliği mesleğinin ayakta kalması lazım. Artık çırak bulamıyoruz. Bu çok vahim bir durum. Bu işi yapalı yaklaşık 20 yıl oldu. Lise zamanlarında Bursa'da dokumacılık meşhurdu. Bu sırada halı tamirciliği yapıldığını gördüm. Niçin olmasın dedim ve bu mesleğe başladım. Meslek çıraklıktan yetişerek yapılacak bir meslek. Şu an bir sanat okulu yok. Çok sabır isteyen bir iş? dedi.
?6 AY TAMİRİ SÜREN HALI VAR?
Türkiye'deki birçok antika halı meraklısı işadamlarının halılarını tamir eden Yağışan, son çırak olarak kalmaktan çok korktuğunu söyledi. Daha önce ABD, İngiltere, Fransa ve İtalya gibi ülkelerden gelen el emeği halıları tamir ettiğini ifade eden Yağışan, bazen bir halının birkaç dakika, bazen de 6 ay sürdüğünü vurguladı.
Yağışan, ?Bursa'daki en son çırak benim. 20 yıl oldu. Benden sonrası yok. Bu meslek yavaş yavaş kaybolup gidecek. Her şeyin fabrikasyonu yapıldığı için el dokuma halıların fabrikasyonu artık yapılabiliyor. Eskiden yurt dışından çok fazla tamir gelirdi. Ama yaklaşık 7 yıldır yurt dışına tamir yapmıyoruz. Getirme ve götürme sıkıntısı, Avrupa'daki kriz yüzünden sadece Türkiye'deki halıları tamir ediyoruz. Çırak bulmakta sıkıntı çekiyoruz? ifadelerini kullandı.
EL DOKUMA HALILARA ÇİN DARBESİ
Çin'de maliyet fiyatlarının ucuz olması sebebiyle ithal edilen halıların Türk el dokuma halılarına ilgiyi azalttığını vurgulayan Yağışan, ?Mesela Çin'deki el dokuma halının metrekare fiyatı, Türk halısının 3'te biri fiyatına. Çin'de üretilen halıların yüzde 80'i de kaliteli değil. Bizim halılarımızı da taklit ediyorlar. Mesela Çin'de Hereke halısının aynısını üretip Türkiye'de satanlar var. Çin halısının satış fiyatı düşük olduğu için sektörü etkiledi. Bu yüzden çok büyük atölyeler kapandı. Milas, Bünyan ve Hereke halısı yok denecek kadar az üretiliyor? diye konuştu.