Zorunlu bağış toplayan kamu vakıflarının denetiminden sorumlu Vakıflar Genel Müdürlüğü, eleman yetersizliği nedeniyle etkin denetim yapamıyor

Hükümetin TBMM'ye sevk ettiği kamu vakıflarının 'zorunlu bağış' toplamalarını düzenleyen yasa tasarısına ilişkin tartışma alevlenirken vakıflardaki denetimin etkin biçimde yapılamadığı belirlendi. Bazı vakıfların katrilyonluk bir servete sahip oldukları belirtilirken kamu vakıflarının denetiminden sorumlu Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün parasal kaynakları katrilyonlara ulaşan kamu vakıflarını denetim elemanı yetersizliği yüzünden etkin bir şekilde işlevini yerine getiremiyor.
Kamu vakıflarını denetlemekle yükümlü Vakıflar Genel Müdürlüğü sadece 76 denetim elamanına sahip bulunuyor. Sayıları 608'e ulaşan kamu vakıflarının yanı sıra, kurumsal denetim yapan denetim kurulu, eleman yetersizliği yüzünden etkin ve usulsüzlüğe karşı caydırıcı bir şekilde denetim yapamıyor. Kamu vakıflarına yönelik denetim eksikliğinin, vakıfların vatandaşlardan, kamunun vermek zorunda olduğu hizmet karşılığında bağış ya da yardım adı altında filli olarak 'ikinci bir vergi' almaları sonucunu doğurduğuna dikkat çekiliyor.

Bakan söz verdi
Vakıflar Genel Müdürlüğü'nden sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Ali Şahin, denetim elemanı eksikliğinin sistemdeki sorunların çoğunun temelinde yattığını söyledi. Şahin kamu vakıflarının vatandaşlardan zorunlu bağış toplayarak ciddi parasal kaynaklara sahip olmasının nedenlerinden birisinin de 'denetim eksikliği' olduğunu vurguladı.
Etkin bir denetim sisteminin kurulabilmesi için 2004'te Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne yeni kadro tahsis edeceklerini belirten Şahin denetim elemanı sayısının da artırılacağını kaydetti. Şahin, kamu vakıfları tasarısının yasalaşmasıyla zorunlu bağış ve olağanüstü parasal kaynak toplama döneminin kapanacağını da sözlerine ekledi.

220 milyon metrekare işgalde
Devlet Bakanı Mehmet Ali Şahin, Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün tasarrufunda bulunan 220 milyon metrekare alanlı taşınmazın işgal altında olduğunu söyledi. Devlet Bakanı Şahin işgalcilerle kira sözleşmesi yapılmaya başlandığını ifade etti. Bakanlığına bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğü ile ilgili açıklamalarda bulunan Devlet Bakanı Mehmet Ali Şahin, genel müdürlük kayıtlarında bugün itibarıyla 14 bin 17 hayrat, 42 bin 720 akar olmak üzere toplam 56 bin 737 adet taşınmaz bulunduğunu ifade etti. Akar cinsinden sınıflandırılmış han, hamam, kervansaray, bedesten gibi eserlerin restorasyon karşılığı kiralanmasındaki sürenin 10 yıldan 29 yıla çıkarıldığını dile getiren Şahin, 'restore et, işlet, devret' yöntemiyle ihalelere başlandığını belirtti.
Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait gayrimenkullerin yıllarca atıl bırakıldığından yakınan Şahin, değeri 50 trilyon olan 16 adet gayrimenkulun
'yap-işlet-devret' modeli ile değerlendirildiğini, değeri 30 trilyon lira olan 22 adet gayrimenkulün de 'kat karşılığı' ihale edildiğini kaydetti.

Vakıflar kiracısıyla davalı
Devlet Bakanı Şahin, 18 Temmuz 2003'de yürürlüğe giren yasa ile kiracılar ile yıllardır süregelen uyuşmazlıkların çözüm yoluna girdiğini açıkladı. Bakan Şahin yaklaşık 36 bin davaya konu olan uyuşmazlıkların sona ermesiyle
10 trilyon liranın tahsilinin gerçekleşeceğini belirtti.
Genel müdürlüğün tasarrufunda bulunan 220 milyon metrekare alanlı taşınmazın işgal altında olduğunu ve bu işgalcilerle kira sözleşmesi yapılmaya başlandığını bildiren Devlet Bakanı Şahin, üzerinde toplu yapılanma alanları olan işgalli vakıf taşınmazları ile ilgili olarak Hazine ile trampa çalışmalarının sürdüğünü kaydetti.