MEB'in yer değiştirmesi nasıl olmalıydı?

Milli Eğitim Bakanlığı, 15.05.2013 tarih ve 980028 sayılı “Yer Değiştirmeler” konulu yazısında daha önceki “Okul dönüşümleri tamam, şimdi ne olacak?” , “Okul dönüşümlerinde öğretmen yer değiştirmeleri” başlıklı haberlerimize paralel işlemlerin yapılması gerektiğini İl Milli Eğitim Müdürlüklerine bildirmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı Özel Kalem Müdürlüğü´nün 09.05.2012 tarih ve 401 sayılı ve 2012/20 nolu genelgesi doğrultusunda okulların dönüşümlerinin yapılması emredilmiş bu resmi yazı ile de Mayıs 2013 sonuna kadar da tamamlanması bildirilmiştir.

MEB tarafından yayımlanan yer değiştirmelere ilişkin resmi yazıdaki açıklamaları incelediğimizde;

Öncelikle belirtelim ki bakanlık böyle bir düzenlemeyi resmi yazı ile değil yönetmelikle yapmalıdır. Çünkü birçok madde yürürlükteki yönetmeliğe aykırıdır.

Bakanlık bu yöntem yerine paydaşları da davet ederek ortak akılla bir düzenleme yapabilirdi. Bakanlık daha önceki yargı kararlarından da ders çıkarmamış görünmektedir.

Örneğin atama (yer değiştirme) döneminin Mayıs ayında yapılması yönetmelik hükmüdür. Yâda davayı kaybettiği sıra tayinleri (il içi yer değiştirmeyi yine kısıtlamış görünmektedir.) Yâda öğretmen aynı sınıfı okutmaya devam etsin dersek de doğru yapmış olmaz çünkü bu da mevzuata aykırıdır.

Bir düzenleme (yönetmelik) varken yönetmeliğe aykırı resmi yazı hazırlamak davalara davetiye çıkarmaktır.

Kaldı ki verilen takvimde de çelişki vardır. Norm'u 20 Mayıs-21 Haziran arası açacağız derken dönüşümü Mayıs sonunda bitirin demek çelişkidir.

Dönüşüm olmadan norm güncellenemez ki… Yâda Temmuz'da hem il içi, il dışı yer değiştirmeleri yapıp hem de Alan değişikliğini yapmak mümkün değildir. Çünkü öğretmen sıradadır ve sıralı okullara diğer türden atamalar yapılamaz.

MEB bu resmi yazısı ile tek kalemde okul dönüştürülmesine geçmiş, 2013-2014 eğitim öğretim yılı başlangıcında tamamen okullar dönüştürülmüş olarak (zorunlu haller hariç) öğrenci, öğretmen ve yöneticisi ile eğitim-öğretime başlasın demektedir.

Bakanlık bu resmi yazı ile dönüşümün kademeli yapılması taraftarı olmadığını yazının giriş kısmındaki; “2012 yılında başlatılan dönüşüm süreci devam etmekle birlikte, 2013 yaz tatili dönemi öğretmenlerin il içi ve iller arası her türlü yer değişikliğinin sağlıklı şekilde yürütülebilmesi ve uygulamada birliğin sağlanabilmesi bakımından aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.” açıklaması, 1. ve 2. maddesiyle ortaya koymuştur.

Aslında olması gereken de budur. Çünkü kademeli geçiş yaptığınızda her yıl norm sayısı düşmektedir. Böylece her yıl bazı öğretmenler fazlaya çıkmaktadır. Sonuçta 2 yıl sonra (2014-2015)'te tamamı norm fazlası olacaktır.

Örneğin; A Okulu Ortaokul yapılmış olsun: o zaman bu okulda şu anda 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. Sınıflar varken 2013-2014'te 3, 4, 5, 6, 7, 8 olacak, nihayet 2014-2015'te (son dönüşümün yapılması söylendiğinden bu okulda sınıf öğretmeni kalmayacaktır. Böylece dönüşüp aktarım yapılacak okullarda da açık bulunmayacaktır. Çünkü bu süreç içerisinde bu okulun boş kadroları ilk atama yâda yer değiştirmelerde dolacaktır.

Aynı şekilde okul İlkokul yapılmışsa şu anda 1,2,3,4, 6,7,8 Sınıflar varken 2013-2014'te 1,2,3,4,7,8 olacak, nihayet 2014-2015'te son dönüşüm nedeniyle hiç branş öğretmeni kalmayacaktır.

Bakanlığın burada bir karar vermesi gerekiyordu?

Dönüşen okullarda öğrenci başka okula aktarılmışsa öğretmeni de aktaralım fakat;

a-Aktardığımızda norm fazlası olan öğretmen sonradan başka okuldan (aktarılan okuldan) gelenler mi olsun?

b-Yoksa hepsini bir havuza atalım hizmet puanı düşük olan mı olsun?

İşte bu iki seçeneklerden birine karar verilmesi gerekiyordu. Bu durumda bakanlık ilk (a) seçeneği kullandı. Bizce doğru da yaptı. Nedenine gelince;

A ve B İlköğretim Okulları dönüştürülmüş olsun:

1-A:Ortaokul, B: İlkokul yapılsın.

Bu durumda A'daki sınıf öğretmenleri B'ye aktarılacak, B'deki branş öğretmenleri de A'ya aktarılacaklardır. Bu durumda B'de sınıf öğretmenliği norm fazlası oluştuğunda (derslik sayısı denk gelmediğinden) hizmet puanı en düşük olan öğretmen norm fazlası olacaktır. (resmi yazıya göre) Örneğin Ayşe öğretmen norm fazlasıdır. Ayşe öğretmenin daha önce A'da çalışırken B'ye gelmesinin bir önemi yoktur. Yâda B'de çalışırken A'daki öğretmenlerin de gelmesiyle norm fazlası olmasının da önemi yoktur.

Burada öğretmenler biz buranın kadrosundayız neden fazlalık oluyoruz. Başkası gelip bizi neden fazlalığa çıkarıyor diyebilirler. Haklı gibi görünseler de bakanlık burada inisiyatif kullanmak durumundaydı ve kullandı.

Olaya bir de tersten bakalım:

1-Aynı okullardan bu kez A:İlkokul, B:Ortaokul yapılsın.

Bu durumda aktarım yapıldığında yine en düşük puanlı olan Ayşe Öğretmen olduğundan Ayşe öğretmen norm fazlası olacaktır. Yani bakanlığın A-B, yâda B-A dönüşümü Ayşe öğretmeni etkilememektedir.

ÖNERİ: Dönüşümlerde iki okulun bağdaştırılması yapılırken norm fazlalığı yaratmamaya özen gösterilmeli, gerekirse derslik yaratmanın çabası içine girilmelidir. Yani A okulunda 20 derslik varsa B okulunda da 20 derslik olması sağlanmalıdır. Planlama buna göre yapılmalıdır.

Bakanlık dönüşen okullardaki öğretmenlere isteğe bağlı olarak da norm fazlalığı hakkı vermektedir.

Ayrıntılar “İsteğe göre norm kadro fazlası belirlenemeyeceğine dair Gaziantep İdare Mahkemesi Kararı” haberimizde yer almaktadır

Yani o okulda fazlalık varsa norm fazlalığı hakkını herkese vermektedir. Şöyle ki; A okuluna dönüştüğü için gelen öğretmenlerden Ayşe öğretmen en düşük puanlı olduğu halde isterse Ali öğretmen ben fazlalık olmak istiyorum diyerek norm fazlalığı hakkından yararlanabilir.

Bu olumlu gibi görülse de aynı okulda (1 sınıf öğretmeni fazla iken) birkaç kişi norm fazlası olmak isterse ne olacaktır? Bu da kurala bağlanmalıdır. O okula dönüşümle atanmayan (okulun eski öğretmenlerine) öğretmenlere de aynı hak tanınmalıdır.

ÖNERİ: İl içi, İller arası yer değiştirmeler yapılmadan önce dönüşüm sonucu yâda başka nedenlerle oluşan norm fazlalıkları sorunu çözülmelidir. Böylece dönüşüm nedeniyle fazla olan öğretmenlere okul bulunmalıdır. Daha sonra diğer yer değiştirmeler açılmalıdır. Yani takvime bir de "Norm Fazlası Atamaları Takvimi" eklenmelidir.

Resmi yazıda kafa karıştıran bir başka husus veli tepkisi oluşmaması için konulan öğretmen daha önceki sınıfını okutmaya devam edecektir şeklindeki düzenlemedir.

Bu durumda en düşük puanlı olan Ayşe Öğretmen bu yıl 2. sınıf okutmuşsa ve okulu dönüştüğü için kadrosu başka okula aktarılmışsa norm fazlası olmayacaktır. Burada öğrencinin menfaati gözetilmekte ise de hukukta yeri yoktur.

Ayrıntılar “Sınıf öğretmenlerinden hangisi norm kadro fazlası olur?” haberimizde yer almaktadır.

ÖNERİ: Ayşe öğretmen sınıfını bırakmak istemiyorsa (ki geleceğini planlamak en doğal hakkıdır) norm fazlasına tabii olur yer değiştirmesi yapılır ve sınıfı da kendisine tahsis edilerek geçici görevlendirmeyle bu sınıfı A yâda B okulunda okutabilir. Bu öğrenciler 4. sınıfı bitirdiklerinde de öğretmen kadrosunun olduğu okula döner. Bu ve benzeri bir çözüm bulunabilir. Aksi halde 25 yıllık bir öğretmen bu yıl 4. sınıf okuttu diye gönderilip, 5 yıllık bir öğretmen 2.sınıf okuttuğu için burada bırakılmış olur ki bunun da izahı yoktur.

ÖNERİ: Dönüşen okullarda öğrenci ve öğretmen aktarımı yapılırken yönetici aktarımının yapılıp yapılamayacağı da değerlendirilmelidir. İlkokul yapılan okuldaki müdür branş öğretmeni ise yada Ortaokul yapılan okuldaki müdür sınıf öğretmeni ise ikisi arasında da aktarım değerlendirilmelidir.

Ayrıntılar “İlköğretim yöneticilikleri düştü mü?” ve “4+4+4 ile dönüştürülen okul yöneticilerinin dikkatine” haberlerimizde yer almaktadır. Not; bu haberlerimizdeki yönetmelik eski yönetici atama ve yer değiştirme yönetmeliği olup yeni yönetmelikte bu konulara yer verilmediğinden eski yönetmelik tarafımızca dikkate alınmaktadır.

ÖNERİ: Sınıf öğretmenlerine yönelik pozitif ayrım yapılarak dönüşüm gerçekleştirilmelidir. Örneğin 24 derslikli bir okul ile 20 derslikli bir okul dönüştürülürken iki okulun sınıf öğretmeni sayısı toplam 23 ise 24 derslikli okul (eğer diğer şartla uygunsa) ilkokul yapılmalı ve böylece öğrencilerin öğretmenlerinden ayrılmaları önlenmelidir.

ÖNERİ: bunların mümkün olmadığı durumlarda sınıf öğretmeninden ayrılmaması gereken öğrenciler de düşünülerek ikili eğitim dâhil diğer alternatifler değerlendirilmelidir.

ÖNERİ: Bakanlık valilikleri bir kez daha uyarmalıdır ve yapılan dönüşümlerde siyasetin, sendikaların yâda kişilerin etkililiğini bertaraf etmeli, dönüşümlerin bilimsel veri ve gerçeklere dayalı olarak yukarıdaki hassasiyetlerin de gözetilerek yapılması sağlanmalıdır.

Sayın bakan ve bürokratlarına çağrımızdır:

Bu işin en kesin ve minimum sancılı yolu paydaşların fikirleri alınarak düzenlenecek mevzuatlarla mümkündür. Mevzuat düzenlemesi yapılırken resmi yazıda yer alan Takvim de gözden geçirilmelidir. Yönetmelik düzenlenmeli ve bu yönetmelikte daha önce de defalarca ele aldığımız zorunlu hizmet bölgesinde olup yer değiştirmek isteyen öğretmenlerle ilgili çalışma yapılmalıdır. Aksi halde kimsenin haktan, hukuktan ya da adaletten bahsetmeye hakkı yoktur.

Saygılarımızla

Memurlar.Net Editörleri

Maksut BALMUK - Ahmet KANDEMİR