5 dakikada 'mirasçılık belgesi'

AHMET BAYRAM - Adalet Bakanlığı tarafından yargı yükünün hafifletilmesi amacıyla mahkemelerin yanında noterlere de mirasçılık belgesi çıkarma yetkisi verilmesinden sonra Türkiye Noterler Birliği (TNB) Bilgi İşlem Merkezi'nin geliştirdiği "Mirasçılık Belgesi Sistemi" yazılımı vatandaşa büyük kolaylık sağladı. Daha önce uzun süren yazışmalar sonucu alınabilen "Veraset belgesi" yazılım sayesinde 5 dakikada alınabiliyor. Sistemden, kullanılmaya başlanılmasından bu güne yaklaşık 380 bin kişi faydalandı.

3. Uluslararası Bilişim Hukuku Kurultayı için İzmir'e gelen TNB Bilgi İşlem Müdürü Necati Etlacakuş, AA muhabirine, "Mirasçılık belgesi"nin nüfus kayıtlarına ve soybağına bakılarak yapılan bir işlem olduğunu belirterek, "Mirasçılık Belgesi Sistemi" yazılımını hazırlarken, Nüfus Vatandaşlık Genel Müdürlüğü ile karşılıklı yoğun bir çalışma yaptıklarını söyledi.

Etlacakuş, yazılımda aynı anda işleyen 3 kural dizisinin yer aldığını ifade ederek, "Nüfus Vatandaşlık Genel Müdürlüğü'nden aldığımız nüfus bilgilerinin soyağacına döküyoruz. Bunun üzerine hukuk kurallarını koyup, kim mirasçıdır kim ne kadar pay alır veya almaz onları görüyoruz. Sistem son olarak mirastan pay almaya hak kazananlar arasında matematik kurallarına göre kim ne kadar pay alır onu hesaplıyor" dedi.

Bu işlemin yaklaşık 2 dakika sürdüğünü dile getiren, Etlacakuş, "Vatandaş notere başvurduğunda mirasçı ve pay sayısı ne kadar olursa olsun, noter bu belgeyi 2 ya da 3 dakika içerisinde hazırlayabiliyor. Sistemden daha sonra karar metni dediğimiz mirasçılık belgesi çıkıyor. Bu belge mahkemelerdeki ile aynı belge. Sistem ayrıca notere aile nüfus kayıt tablosunu da veriyor. Noter, o tabloda kimler mirasçıdır, kimler mirasçı değildir bir hukukçu gözüyle kişileri ve payları kontrol ediyor ve uygun görürse belgeyi onaylıyor. Esas olan sistemin verdiği değil noterin onayladığı belgedir. Noter çıkan sonucu uygun görmezse belgeyi onaylamayabilir ya da başvuran kişiyi mahkemeye yönlendirebilir" diye konuştu.

Necati Etlacakuş, istatistiklere göre,Türkiye'de her yıl ortalama 450 bin mirasçılık belgesi düzenlendiğini hatırlatarak şöyle devam etti:

"Yaptığımız araştırmalar, 450 binlik bu rakamın yaklaşık 380 bininin noterlere başvurularak bizim sistemimizden düzenlendiğini gösteriyor. Başladığımızda bu kadar yoğun olmayan bir projeydi. Buna rağmen insanlar bunu öğrendi ve noterliklere çok ciddi başvurular oldu. Proje bugün oldukça sağlıklı bir noktaya geldi ve vatandaş açısından da büyük avatanjları oldu. İstanbul açısından düşünürsek, burada sadece bir adliye var. Ulaşımın zor olduğu bir şehirde adliyeye ulaşmak epey zaman alacaktı. Ayrıca bir belge için aylarca sıra beklenecekti. Mahkemelerdeki işlemler elle yapılan işlemler olduğundan daha uzun sürmekte ve pay dağılımında eşitsizlikler meydana gelebilmektedir. Sistemde böyle bir ihtimal yok"

TNB Yönetim Kurulu Üyesi Salih Demirkır ise noterlerin aldığı harç ücretinin mahkemelerin aldığından fazla olmasının sistemle ilgili tek sıkıntı olduğunu kaydetti.