Gelir vergisinde işçi ve memurlar için 'asgari geçim indirimi' olabilir
Kurumlar Vergisinin ardından Gelir Vergisi Kanunu da silbaştan değiştiriliyor.
Yeni düzenleme, ücretliler için ''asgari geçim indirimi'', serbest meslek mensupları
için de ''beyin amortismanı'' getiriyor.
Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal'dan alınan bilgiye göre, Konsey, Gelir
Vergisi Kanunu'nun yeniden yazımı için çalışma başlattı.
Bu çerçevede oluşturulan alt komisyonlar, İtalya, Rusya, Hollanda, Almanya, İngiltere, İsrail, İspanya, Güney Kore, Yeni Zelanda, Avusturalya, Avusturya,
Güney Afrika, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya'nın gelir vergisi rejimlerini mercek
altına aldı.
İlkeli, basit, sade, adil, eşit, sürdürülebilir, verimli ve etkin bir gelir
vergisi sistemi öngören yeni düzenleme ile ''gelir vergisi tabanını yaygınlaştırması,
yaşanabilir bir vergi ortamı sağlanması, mükellef odaklı bir yapı oluşturulması,
Türkiye'nin rekabet gücünün artırılması, kayıtdışı ekonominin önlenmesi ve vergi
güvenliğinin güçlendirilmesi'' hedefleniyor.
Yasa Taslağı'nın Ağustos ayı sonuna kadar tamamlanarak, Maliye Bakanlığı'na
sunulması bekleniyor.
ÜCRETLİLERE VERGİ İNDİRİMİ
Bu arada Konsey çalışmaları sırasında, gelir vergisinde yapılacak bazı temel
değişiklikler de şekillenmeye başladı.
Vergi Konseyi'nin vergi taslağında yeralması beklenen bazı düzenlemeler şöyle:
- Ücretlilere asgari geçim indirimi: Gelir vergisinde tek tarifeye geçilmesiyle
birlikte, ücretlilerin ortadan kalkan vergi avantajının, ''asgari geçim indirimi''
müessesesiyle yeniden sağlanması düşünülüyor. Çalışmalarda, hemen hemen bütün
ülkelerde ücretlilere yönelik bu tür uygulamaların geçerli olduğu belirlendi.
Sözkonusu sisteme ülkemizde de yer verilerek, işçi ve memurların belli tutara
olan olan gelirlerinin vergi dışı bırakılması öngörülüyor.
- Vergi iadesinin kaldırılması: Konsey, emeklilerden sonra işçi ve memurlara
yönelik vergi iadesinin kaldırılması konusunu da gündemine aldı. Yerine belge
alımını sağlayacak yeni bir mekanizma konulmak kaydıyla vergi iadesinin kaldırılması
çalışmalar sırasında ele alınacak. Bu konuda son karar siyasi iradeye bırakılacak.
- Vergi tarifesinde değişiklik: Meclis gündeminde bulunan düzenleme ile tek
tarifeye dönüşen ve 4 dilime indirilen gelir vergisinde, ileride dilim sayısının
2 veya 3 olması planlanıyor. Bu şekilde daha basit bir sistem hedefleniyor.
KENTSEL RANTLARA VERGİ
- İstihdam üzerindeki vergi yükü düşürülecek: Yeni düzenlemede, yatırımların
artırılması, işsizliğin azaltılması ve kayıtdışı istihdamın önüne geçilmesi
için istihdam üzerindeki vergilerde indirime gidilmesi planlanıyor.
- Kentsel rantların vergilendirilmesi: Kentlerde, imar planları ve altyapı
yatırımlarıyla kıymetlenen yerlere yönelik, ''değer artış kazançlarının vergilendirilmesi''
tartışılıyor.
- Kira gelirlerindeki vergi kaçağı önlenecek: Gayrimenkul sermaye iradlarının
vergilendirilmesi konusunda, Konsey'de daha önce yapılan bir çalışmada, emlak
sektöründe büyük bir vergi kaçağı olduğu belirlenmişti. Yeni düzenlemede, tapu
kayıtlarının düzeltilmesi de dahil, gayrimenkul piyasasındaki kaçağın önüne
geçilebilmesi ve kira gelirlerinin doğru beyanı için otokontrol mekanizması
oluşturulacak.
- Ev ekonomisine destek: Tekstil ve konfeksiyon başta olmak üzere ev üretimini
destekleyen bir vergi sistemi getirilecek. Özellikle kadınları iş hayatına çekmek
ve varolan kayıtdışılığı önlemek için ev ekonomisi niteliğindeki işlere düşük
oranlı vergi uygulanacak.
- Serbest mesleğe ''beyin amortismanı'': Serbest meslek kazançlarının vergilendirilmesinde
yapılacak sistem değişikliği ile doktor, avukat gibi serbest meslek mensupları
için ''beyin amortismanı'' olarak adlandırılan yıpranma payı uygulaması başlatılacak.
- Zirai kazançların vergilendirilmesinde, ürün çeşitliliği, arazi ölçüleri
gibi yeni kriterler getirilecek.
- Basit usül değişiyor: Çalışmalarda büyük bir vergi kaçağı bulunduğu belirtilen
basit usülde vergilendirmede de değişikliğe gidilecek. Defter tutma müessesesi,
mükelleflere yük olmayacak şekilde zenginleştirilecek.
- Uluslararası muhasebe standartları, Gelir Vergisi Kanunu'nda yeralacak.
- Yatırımların selektif ve bölgesel olmasına yönelik bir teşvik mekanizması
uygulamaya konulacak.
VERGİ KONSEYİ BAŞKANI UYSAL
Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin
ihtiyaçlarını karşılayan, kayıtdışılığı önleyen, çağdaş ve adil bir yasa taslağı
hazırlamaya çalıştıklarını ifade etti.
Kurumlar vergisinde olduğu, gelir vergisine yönelik çalışmada da ilgili bütün
kesimlerin görüş ve önerilerini dikkate alacaklarını ve Maliye Bakanlığı ile
koordineli hareket edeceklerini kaydeden Uysal, ''hazırladığımız taslak, Türkiye'nin
şartlarına uygun, ancak AB normları ve uluslararası taahhütleri de dikkate alan
çok geniş kapsamlı bir çalışmanın ürünü olacak'' dedi.
İstihdam üzerindeki vergi yüklerini azaltarak, yatırımcının önünü açmayı planladıklarını
ifade eden Uysal, bunun ihracata ve ödemeler dengesi sorununun çözümüne de katkı
yapacağını belirtti.
Uysal, taslakta, başta bilişim olmak üzere Türkiye'de gelecekte çok daha fazla
önem kazanacak çeşitli sektörlere yönelik vergisel teşviklere yer vereceklerini
de sözlerine ekledi.