İZSU'dan Çiğli arıtma projesi açıklaması

İZSU Genel Müdürlüğü, Çiğli Arıtması'ndaki 4. Faz projesinde kullanılacak boru tipinin zemin koşulları ve dayanıklılık bakımından uygun basınç sınıfında olduğunu belirterek çelik boru hatlarında paslanmaya bağlı patlaklar yaşandığını hatırlattı.

Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi'nin kapasitesini artırmak amacıyla 4. etap inşaatında kullanılacak 2 metre çapındaki polietilen boruların diğer boru tiplerine oranla daha maliyetli olduğu yönündeki iddialara İZSU Genel Müdürlüğü'nden yanıt geldi. Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi bölgesinde yer altı suyunun çok tuzlu ve su seviyesinin çok yüksek olduğunu belirten İZSU Genel Müdürlüğü yetkilileri, kapasite olarak tesisin ihtiyacı olan çapta, zemin koşullarının gerektirdiği dayanıklılığa sahip, ağır trafik yüküne dayanıklı ve atık su arıtma tesislerinde yaygın olarak kullandıkları basınç sınıfında bir boru tipi seçerek projelendirdiklerini açıkladı. Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi'nde fazla çamur hatlarında kullanılmış olan ve toplam uzunluğu 2114 metreye ulaşan çelik malzemeden imal edilmiş boru hatlarını korozyona (paslanma) bağlı yaşanan patlaklar nedeniyle değiştirmek zorunda kaldıklarını hatırlatan yetkililer, çelik boru ile polietilen boru arasında iddia edildiği gibi 4 katı aşan bir fark bulunmadığına da dikkat çekti. İZSU Genel Müdürlüğü yetkilileri, konuyla ilgili şu bilgileri verdi:

"Yüksek basınca dayanıklı HDPE borular, atık su arıtma tesislerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Nitekim, İZSU Genel Müdürlüğü'nce işletilmekte olan Menemen, Kemalpaşa, Foça, Aliağa, Seferihisar ve Ayrancılar atık su arıtma tesislerinde 10 ATÜ basınca dayanıklı, bu tesislerin kapasitesine ve tesislerde kullanıldıkları yerlere bağlı olarak da farklı çaplarda HDPE borular kullanılmıştır. Urla ve Torbalı atık su arıtma tesislerinde ise 16 ATÜ basınca dayanıklı HDPE borular kullanılmıştır. Bu tesislerin her birisinin projesi farklı firmalar tarafından gerçekleştirilmiş ve imalatları farklı firmalar tarafından yapılmıştır. Kullanılan boru markalarının da farklı olduğu görülmektedir.

İZSU tarafından işletilmekte olan atık su arıtma tesislerinin hiç birisinin atık su hattı, çamur hattı veya arıtılmış atık su hattında CTP boru kullanılmamıştır. Bu nedenle Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi 4. Faz projelendirmesinde CTP boru öngörülmemiştir. 4. Faz imalatının yapılacağı Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi alanı, yer altı suyunun çok tuzlu ve seviyesinin çok yüksek olduğu bir bölgedir. 4. Faz üniteleri olduğu gibi, boru hatları da yıl boyunca bu tuzlu yer altı suyu etkisine maruz kalacaktır. Bu tür zemin özelliğine sahip bir alanda çelik boru kullanılması halinde, bu boruların korozyona uğrayacağı ve bir süre sonra değiştirilmek zorunda kalınacağı açıktır. Nitekim 2000 yılında işletmeye alınmış olan Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi'nde fazla çamur hatlarında kullanılmış olan ve toplam uzunluğu 2114 metreye ulaşan çelik malzemeden imal edilmiş boru hatları korozyona bağlı yaşanan patlaklar nedeniyle değiştirilmek zorunda kalınmıştır. İdaremizin Çiğli dışında yaptığı hiçbir atık su arıtma tesisinde atık su ve çamur hatlarında çelik boru kullanılmamış olup 4.Faz projesinde de bu nedenlerle çelik boru seçilmemiştir. Diğer yandan 4. Faz projelendirmesinin yapıldığı dönemde 2000 mm çaplı, 10 ATÜ basınçlı, PE 100 HDPE boru için projeci firmanın tespit etmiş olduğu fiyat, gazetelerde belirtilen 9 milyon Amerikan Doları fiyatın yarısından bile azdır. 2000 mm. çaplı çelik boruyla aralarında, gazete haberinde iddia edildiği gibi 4 katı aşan bir fark da bulunmamaktadır.

Koruge borular da, HDPE borular gibi petrol esaslı malzemeden imal edilen borular olup kanalizasyon ve yağmursuyu hatları gibi serbest yüzeyli akışın olduğu hatlarda kullanılan borulardır. Oysa 4. Faz projesinde gerek atık su iletim hattı, gerekse çamur geri devir hatlarında borular serbest yüzeyli olarak çalışmamaktadır. Ayrıca Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi'nde kullanılan 30 ton ağırlığındaki vinç, her birisi en az 25 ton ağırlığındaki vidanjörler, polielektrolit tırları ve kimyasal madde tankerleri, oldukça ağır bir trafik yükü oluşturmaktadır. Bu nedenlerle 4. Faz projesinde koruge borular kullanılmamıştır. Yukarıda detaylı olarak açıklandığı üzere, 4. Faz projesinde kapasite olarak tesisin ihtiyacı olan çapta, zemin koşullarının gerektirdiği dayanıklılığa sahip, ağır trafik yüküne dayanıklı ve İdaremizin atık su arıtma tesislerinde yaygın olarak kullandığı basınç sınıfında bir boru tipi seçilerek projelendirilmiştir."