2002 Yılı Bütçe Kanununun Harcıraha İlişkin Hükümleri İptal Edildi.
2002 Yılı Bütçe
Kanunun Harcıraha İlişkin Hükümleri İptal Edildi.
2002 Mali Yılı Bütçe Kanunun 6. maddesinin (g) fıkrasında ilk defa veya yeniden
göreve alınanlar ile bunların aile fertlerine; naklen ataması yapılanlar ile
başka yerlerde sürekli veya geçici olarak görevlendirilenlerden harcırah talep
etemediklerine dair beyanda bulunanlara harcırah ödenmeyeceği öngörülmüştü.
Açıkça Anayasanın 161. maddesine aykırı olan bu düzenlemler Anayasa Mahkemesi
tarafından iptal edildi. Ayrıntılar için tıklayın.
2002 Mali Yılı
Bütçe Kanunun 6. maddesinin (g) fıkrasında aşağıdaki hüküm yer almaktadır:
" 6245 sayılı Harcırah Kanunu kapsamında bulunan kurum ve kuruluşlar ile
özel hükümler gereğince anılan Kanun kapsamı dışında yer alan tüm kamu kurum
ve kuruluşlarında, istihdam edilme şekline bakılmaksızın; ilk defa veya yeniden
göreve alınanlar ile bunların aile fertlerine bu nedenlerle harcırah ödenmez,
bu amaçla başka bir adla ödeme yapılamaz.
Yukarıdaki fıkra kapsamına girenlerden, aynı fıkra kapsamında bulunan kurum
ve kuruluşlar arasında veya bunların başka yerlerdeki birimleri arasında naklen
ataması yapılanlar ile başka yerlerde sürekli veya geçici olarak görevlendirilenlere,
harcırah talep etmediklerine ilişkin yazılı beyanda bulunmaları halinde, 6245
sayılı Harcırah Kanununda veya özel mevzuatlarında bu atama veya görevlendirmeler
için öngörülen harcırah ödenmez, bu amaçla başka bir adla dahi olsa herhangi
bir ödeme yapılamaz.
6245 sayılı Harcırah Kanunu ile diğer mevzuatın bu fıkraya aykırı hükümleri
uygulanmaz."
Bu hükümler nedeniyle 2002 yılı içerisinde memuriyet kadrolarına ilk defa ataması
yapılanlara (öğretmenler başta olmak üzere) harcırah ödemesi yapılmamıştır.
Aynı şekilde harcırah talep etmediklerine dair kendilerin yazılı talep edilen
bir çok personele de naklen atanmış olmasına rağmen harcırah ödemesi yapılmamıştır.
Ancak Bütçe Kanununa bu tür maddeler konulması Anayasamızın 161. maddesinde yer
alan "Bütçe Kanununa, bütçe ile ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulmaz."
hükmüne aykırıdır. İptal gerekçesinde Anayasa Mahkemesi, "Bir yasa kuralının
bütçeden gider yapmayı ya da bütçeye gelir sağlamayı gerektirir nitelikte bulunması,
mutlak biçimde "bütçe ile ilgili hükümlerden" sayılmasına yetmez. Her
yasada gidere neden olabilecek değişik türde kurallar bulunabilir. Böyle kuralların
bulunmasıyla örneğin yargı, savunma, eğitim, sağlık, tarım, ulaşım ve benzeri
kamu hizmeti alanlarına ilişkin yasaların bütçeyle ilgili hükümler içerdiği kabul
edilirse, bu konulardaki yasaların değiştirilip kaldırılması için de bütçe yasalarına
hükümler koymak yoluna gidilebilir. Oysa, bu tür yasa düzenlemeleri, bütçenin
yapılması ve uygulanması yöntemiyle ilişkisi bulunmayan, yasakoyucunun başka amaçla
ve bütçe yasalarından tümüyle değişik yöntemlerle gerçekleştirilmesi gereken yasama
işlemleridir. 161. maddedeki "bütçe ile ilgili hüküm" ibaresine dayanılarak,
gider ya da gelirle ilgili bir konuyu olağan bir yasa yerine bütçe yasası ile
düzenlemek, Anayasa'nın 88. ve 89. maddelerini bu tür yasalar bakımından uygulanmaz
duruma düşürür. " ifadelerine kullanmıştır.
Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu bu iptal kararından zamanında dava açmış olan
tüm kamu görevlileri yararlanacaktır. Ancak dava açmamış olnalar bu iptal kararından
yararlanmayacaktır.