Norm kadroda ders yükü nedir, nasıl hesaplanır?
Ders yükü, 18.06.2014 Tarihli ve 29034 Sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliğin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesi d. fıkrasında; "d) Ders yükü: Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kuramlarında, Bakanlıkça belirlenen sayıdaki öğrenciden oluşan şube veya grupların dahil oldukları sınıflara göre öğretim programlarında gösterilen teorik ve uygulamalı ders saatlerinin haftalık sayısını ifade eder." şeklinde tanımlanmıştır.
Buna göre Ders yükü, öğretim programlarında gösterilen teorik ve uygulamalı ders saatlerinin haftalık sayısıdır.
Ders yükü hesaplanırken Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliğin "Norm kadro belirlenmesinde dikkate alınacak hususlar" başlıklı 22. maddesindeki;
(1) Okul ve kurumların yönetici ve öğretmen norm kadrolarının belirlenmesinde dikkate alınacak hususlar şunlardır:
a) Müdür norm kadrosu verilme şartlarını taşımayan hiçbir eğitim kurumuna müdür yardımcısı normu verilmez.
b) Müdür yardımcısı norm kadrosunun belirlenmesinde esas alınan öğrenci sayısına, o okula kayıtlı bulunan ana sınıfı, uygulama sınıfı, alt özel eğitim sınıfı öğrencileri de dahil edilir.
c) Alan itibarıyla ders yükünün hesaplanmasında;
1) O alan içinde aylık karşılığı okutulması gereken dersler birlikte dikkate alınır.
2) Alan/bölüm, atölye ve laboratuvar şeflerinin, atölyelerdeki makine ve teçhizatın bakımı, onarımı ve öğretime hazır halde bulundurulması kapsamında yaptıkları göreve ilişkin ders saatleri de dikkate alınır.
ç) Mesleki ve teknik örgün ve yaygın eğitim kurumlarında alan/dal derslerine ilişkin ders yükü, haftalık ders çizelgesine göre her bir sınıfta okutulan ders miktarının grup sayısı ile çarpımı sonucunda bulunur. Ancak, her şubede 4'ten fazla grup oluşturulamaz ve gruplar;
1) 9 uncu ve 10 uncu sınıflarda, 10-21 öğrenciye kadar 1, 21-31 öğrenciye kadar 2, 31'den fazla öğrenci için 3,
2) 11 inci ve 12 nci sınıflarda, 8-17 öğrenciye kadar 1, 17-25 öğrenciye kadar 2, 25-33 öğrenciye kadar 3, 33 ve daha fazla öğrenci için 4,
olacak şekilde oluşturulur. Ancak, kaynaştırma yoluyla eğitimine devam eden özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin bulunduğu gruplarda, gruplar ikiye bölünür. Öğretmenlerin ayrı fiziki ortam ve laboratuvarlarda veya grup çalışması yaptıkları makine, araç ve gereçle işledikleri dersler gruplara ayrılır, ders yükü de buna göre belirlenir.
(2) Çıraklık eğitimi uygulanan yaygın eğitim kurumlarında işletmelerde meslek eğitimi ders yükü hesaplanırken, 10'dan fazla grup oluşturmamak üzere meslek alanında bulunan kayıtlı toplam çırak sayısı;
a) 12-41 çırağa kadar 1,
b) 41-81 çırağa kadar 2,
c) 81-121 çırağa kadar 3,
ç) 121-161 çırağa kadar 4,
d) 161-201 çırağa kadar 5,
e) 201-241 çırağa kadar 6,
f) 241-281 çırağa kadar 7,
g) 280-321 çırağa kadar 8,
ğ) 321-361 çırağa kadar 9,
h) 361 ve daha fazla çırak için 10, olacak şekilde gruplandırılır.
(3) İşletmelerde meslek eğitimi ders yükü, çıraklık eğitimi çerçeve öğretim programlarına göre haftalık 32 saatlik işletmelerde meslek eğitimi ders saati ile grup sayısının çarpımı sonucu bulunur. İşletmelerde meslek eğitimi ders yüküne, meslek alanında okutulan haftalık alan/dal meslek ders saatleri eklenerek, alanın toplam ders yükü bulunur.
(4) Spor liseleri ve güzel sanatlar liselerinin bölümler itibarıyla alan derslerinin ders yükü;
a) Öğrencinin öğretmenle bire bir çalışmasını gerektiren dersler bakımından haftalık ders saati sayısına her iki öğrenci için 6 saate kadar,
b) Koro eğitimi, çalgı toplulukları, atölye ve benzeri grup çalışmasını gerektiren dersler bakımından haftalık ders saati sayısına her grup için 10 saate kadar,
ilave edilerek bulunur. Ancak, bir şube 3'ten fazla gruba ayrılamaz ve her grup 8 öğrenciden az olamaz. Bire bir çalışmayı veya grup çalışmasını gerektiren derslerin norm kadroları ayrı belirlenir.
(5) Birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılan eğitim kurumlarının müdür yetkili öğretmenleri, o eğitim kurumundaki öğretmenler için belirlenen norm kadro içinde değerlendirilir.
(6) Alanlara göre öğretmen norm kadroları, yöneticilerin girmiş olduğu ders saatleri ilgili alanın ders yükünden düşülerek belirlenir." hükümleri dikkate alınmaktadır.
Ders yükü hesaplanırken Norm Kadrolara İlişkin Yönetmeliğin "Norm kadro belirlenmesinde dikkate alınacak hususlar" başlıklı 22. maddesi 6. fıkrasındaki;
"(6) Alanlara göre öğretmen norm kadroları, yöneticilerin girmiş olduğu ders saatleri ilgili alanın ders yükünden düşülerek belirlenir." hükümleri de dikkate alınarak okul yöneticilerinin branşı itibariyle gireceği derslerin, ders yükü süresinden düşüldükten sonra kalan ders yükünün mevcut öğretmenlerle ilişkilendirileceği de unutulmamalıdır.
25 Ağustos 2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 2. Dönem Toplu Sözleşme metninin İkinci Bölümünde yer alan "Eğitim, Öğretim Ve Bilim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme" başlıklı kısmındaki "Örgün ve yaygın eğitim kurumlarının müdür ve müdür başyardımcılarının aylık karşılığı ders görevi" başlıklı 10. maddesi; "(1) 5/3/1964 tarihli ve 439 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası ile 2006/11350 sayılı Kararın 5 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan "6 saat" ibaresi; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında müdür ve müdür başyardımcısı olarak görev yapanlar için "2 saatten az olmamak üzere 6 saate kadar" şeklinde uygulanır." hükümlerine göre Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görev yapan müdür ve müdür başyardımcıları 1 Ocak 2014 ten itibaren 2 saatten az olmamak üzere 6 saate kadar derse girmektedirler.
Ahmet KANDEMİR