Çiftçinin şirketi SPK denetiminden çıkarıldı

Sadettin İnan/Ankara

Türkiye'nin en önemli çiftçi kuruluşlarından olan Tarım Kredi Kooperatifleri'nin gıda şirketi olan Tarım Kredi Gıda'nın, SPK denetiminden çıkarıldığı ortaya çıktı. 1.5 milyon çiftçinin ortağı olduğu Tarım Kredi Kooperatiflerinin önemli iştiraklerinden olan gıda şirketinin talep üzerine SPK denetiminden çıkarılması kafaları karıştırırken birçok soru işaretini de beraberinde getirdi. Tarım Kredi Gıda, 1,5 milyon Tarım Kredi Kooperatifi ortaklarından ayçiçeği, mısır, buğday, arpa, zeytin, çeltik, kanola gibi tarım ürünlerini alarak bunları işliyor ve ürettiği bu ürünleri de çiftçi adına satıyor. Türkiye'nin farklı yerlerinde fabrikaları bulunan şirket, üreticinin ürünlerini pazar ile buluşturması açısından önemli bir görevi yerine getiriyor. Çiftçiler için böylesine önemli bir şirket 15 Mayıs'ta Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği'nin talebi üzerine bir kalemde SPK'nın denetiminden çıkarıldı. Bu karar, geniş bir ortaklık yapısı bulunan kooperatif şirketinin haklarının nasıl korunacağı sorularını gündeme getirirken, Türkiye'de bu konuda yaşanmış onca mağduriyetin de görmezlikten gelinmesi dikkat çekti. SPK'nın bu kararı 1,5 milyon çiftçiyi ciddi anlamda kaygılandırmaya başladı. Çünkü denetimsizlikten dolayı burada yaşanacak her hangi bir usulsüzlüğün faturası doğrudan 1,5 milyon çiftçiyi etkileyecek.

Yönetimde Dikkat Çeken Değişiklik

Diğer yandan şirketin yönetim kurulundaki değişiklikler de dikkat çekiyor. Özellikle şirketin içinde bulunduğu durumun farkında olan yönetim kurulu üyelerinin iddiaların ayyuka çıkması üzerine görevlerinden ayrıldıkları gözleniyor.

Bunların yerine ise daha çok alacaklı bölge müdürlerinden oluşan kişilerin yönetime getirildiği görülüyor. Örneğin Merkez Birliğinde önemli görevlerde bulunan ve önceden şirket yönetiminde görev alan Veli Çelebi, Sefa Çağlayan, Namık Bostancı ve N.Kemal Bayar gibi isimlerin kendilerini korumak için yeniden şirket yönetiminde görev almadıklarına dikkat çekiliyor.

Zamanlaması Dikkat Çekti

Tarım Kredi Gıda'nın Sermaye Piyasası Kanunu kapsamından yani SPK denetiminden çıkarılmasının zamanlaması da dikkat çekti. Bu kararın, Tarım Kredi Gıda'nın bilançosundaki para trafiğinin en yoğun yaşandığı bir dönemde alınması kafaları karıştırdı. Büyük bir mali krize giren ve bu krizden çıkmak için önce Halk Bankası'ndan 50 milyon lira kredi kullanan, bununla da yetinmeyip sermaye artırımı yoluyla da merkez birliğinden 75 milyon lira kaynak aktarılan şirketin bilançosunun hala düzeltilemediği kaydediliyor. Bunun yanında şirketin 250 milyon lirasının batık olduğu vurgulanırken, özel denetim raporlarında da şirketin borç ve alacaklarında büyük uyumsuzlukların bulunduğuna dikkat çekiliyor. Görüleceği üzere böylesine önemli iddiaların bulunduğu ve büyük para hareketlerinin yaşandığı bir dönemde 1,5 milyon çiftçinin iştiraki olan Tarım Kredi Gıda A.Ş, SPK denetiminden çıkarıldı. Yani şirket asıl ihtiyaç duyduğu bir dönemde 'SPK denetiminden' uzaklaştırıldı.

Görmezden Geldiler

Şirketin 2 bin küçük ortağı, haklarının korunması için SPK başta olmak üzere Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na konuyu hemen intikal ettirmelerine rağmen yaklaşık 3 aydır ilgili kurumlar ne idari ne de hukuki manada hiçbir adım atmadılar. Bütün bunlar yaşanırken Merkez Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İlhami Teke'nin de çiftçiyi zarara uğratacağı gerekçesiyle sermaye aktarmaya ve banka kredisi kullanımına karşı çıktığı için diğer yönetim kurulu üyelerinin imzaları ile görevden alındına dikkat çekiliyor.