Meclis, 'Torba' için olağanüstü toplanıyor

Hakkı KURBAN/ Akşam

TBMM, Torba Kanun'da final için bugün toplanıyor. Toplumun dört gözle beklediği düzenleme üzerindeki görüşmeler bugün tamamlanamazsa, yarın da sürecek. Torba Kanun'da, çeşitli toplum kesimlerinin beklediği bazı adımlar şöyle:

ÖĞRETMEN ATAMALARI

- 40 bin öğretmen ataması için imkan sağlanacak

- Yeraltı işlerinde bir gün dahi çalışanlar kıdem tazminatından yararlanabilecek.

- Soma'daki maden kazasında ölenlerin eş ya da çocuklarından birisi veya kardeşine istihdam sağlanacak

- Kazada ölenlerin SGK'ya olan bütün borçları silinecek, hak sahibine aylık bağlanacak.

Tüp bebek için deneme sayısı

- Tüp bebek deneme sayısı 3'e yükseltiliyor.

- Ev hizmetlerinde aynı kişi yanında ay içinde 10 günden fazla çalışanlar adına, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi

çalıştıranlar tarafından ödenecek.

- Bazı kamu alacaklarında faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı yeniden hesaplanacak.

- Doğumla Türk vatandaşı olup, çıkma izni alarak Türk vatandaşlığını kaybedenlerin, yurtdışında Türk vatandaşı olarak çalıştıkları süreleri için sosyal güvenlik açısından borçlanmalarına imkan tanınacak.

CAHİT SARAÇOĞLU/ Yenişafak

Türkiye'de yaklaşık 16 milyon kişiyi ilgilendiren torba tasarı, yasalaşma yolunda. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) yeniden görüşmelerine başlanan torba yasa tasarınıda, SSK ve Bağ-Kur prim borçlarının yeniden yapılandırılması imkanı getiriliyor. Tasarı, 4 kesime de erken emeklilik imkanı getiriyor. Çalışan anneler, borçlu Bağ-Kur'lular, madenciler ve gurbetçilere emeklilik müjdesi getiren tasarının yasalaşması heyecanla bekleniyor. 6 bölümden ve 148 maddeden oluşan resmi adı 'İş Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın 126 maddesi kabul edilmişti. Kalan 22 maddenin görüşmelerinin ardından tasarı Köşk'e sunulacak.

100 TL'Yİ AŞMAYAN BORCA AF

Tasarı, işyerine ait borcun ödeme süresi 31 Aralık 2013 olduğu halde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezasını da kapsıyor. Ayrıca, eğitime katkı payı, özel işlem vergisi ve damga vergisi borçlarında borç asılları toplamı 100 lirayı aşmayan ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı gibi fer'i alacakların tahsilinden vazgeçilecek.

BAĞ-KUR'LUYA AVANTAJ

Prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlar, daha önceki sürelerin torba kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren 3 ay içerisinde kuruma müracaat edecek. Durdurulan sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim tutarı, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilecek. Borç aslının tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek ve sosyal güvenlik mevzuatına göre ödeme tarihine kadar hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilmeyecek.

BORÇLARA 18 EŞİT TAKSİT

Kesinleşmiş SSK ve Bağ-Kur prim borçlarına yapılandırma öngörülüyor. Ancak anaparaya af söz konusu değil. Faiz ve gecikme zammı silinecek. Bunun yerine Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi oranına göre yeniden hesap edilecek. İlgililer isterlerse borçlarını yapılandırarak 18 eşit taksitte 36 aylık sürede borçlarını ödeyebilecek.

FAİZ UYGULANMAYACAK

Genel Sağlık Sigortası (GSS) tescili yapılmış olup gelir testine başvurmayanların primleri 3 ay içerisinde başvurmaları halinde tescil tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecek. Kanunun yayım tarihinden itibaren 4 ay içerisinde başvuru yapılıp 12 ay içerisinde peşin veya taksitle GSS priminin ödenmesi halinde prim aslına gecikme faizi uygulanmayacak.

TÜP BEBEKTE YENİ UYGULAMA

Tüp bebek deneme sayısı mevcut durumda 2 ile sınırlı. Düzenlemeye göre tüp bebek deneme sayısı 3'e çıkarılıyor. Ayrıca 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar kapsamında aylık bağlananlar ile vazife ve harp malulleri ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler için tüp bebek uygulamasının şartları kolaylaştırılıyor.

VATANDAŞLIKTAN ÇIKANA FIRSAT

Doğumla Türk vatandaşı olup, vatandaşlıktan izin almak suretiyle çıkanların, 18 yaşından sonra yurtdışında geçen sigortalılık süreleri ile yurt dışında ev hanımı olarak geçirenler, bu süreleri için istekleri halinde borçlanabilecek. İkili sosyal güvenlik sözleşmesi olan ülkelerdeki çalışmalar, sözleşmede açık hüküm bulunması halinde tahsis aşamasında Türkiye'de ilk işe giriş kabul edilecek. Bu konuda davası devam edenlerin davalarını geri çekmeleri halinde yasadan yararlanabilecekler. Ayrıca, davalarından vazgeçerlerse haklarında yargılama giderleri uygulanmayacak.

ADAY MEMURA CEZA

Adaylık süresi içinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilecek.

YURTDIŞINDA PRİM ZAMMI

İşverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen sigortalıların sigorta primine esas günlük kazanç üst sınırı 16 yaşından büyük sigortalılara ait günlük kazanç alt sınırının üç katı olarak uygulanacak. Bu oran (tavan) yurt içinde çalışanlar için 11.907 TL, yurtdışında da 3.402 TL olacak. İşverenler işçilerine en fazla bu oranlar üzerinden prim ödeyecekler.

Memur, işçi ve Bağ-Kur'lu yaşadı

Tasarı ile yaklaşık 1.3 milyon Bağ-Kur'luya fırsat doğacak. Son 3,5 yılını işçi olarak çalışanlara işçi statüsünde emeklilik yolu açılıyor. Bu kapsamdaki yaklaşık 70 bin Bağ- Kur'lunun emekliliğinin önündeki engel de kalkacak.

Tasarı, çalışan annelere, borçlu Bağ-Kur'lulara, madencilere ve gurbetçilere erken emeklilik imkanı getiriyor. Buna göre mevcut durumda 4/A olarak bilinen eski SSK'lılar iki doğumu borçlanabiliyorlardı. Memurlar ise doğum sebebiyle ücretsiz izin sürelerini borçlanıyorlardı. Yeni düzenleme ile 4/a-b-c'liler (memur, işçi ve Bağ-Kurlular) 3 doğum için borçlanacaklar. Düzenlemeye göre doğumdan sonra çalışmamak koşulu ile her doğum için 2 yıl olmak üzere en fazla 6 yıllık süre borçlanılabilecek. Bu durumda borçlanma ile bir kadın 6 yıl hizmet kazanmış olacak. Bu da diğer koşullar sağlanıyorsa 6 yıl erken emeklilik demek. Borcunu yapılandıran Bağ-Kur'lular, günleri tamamlanıyorsa emeklilik işlemlerini başlatacak.